ماده ۵۹۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۵۹۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): شکستن استخوان بینی در صورتی ‌که موجب فساد بینی و از بین ‌رفتن آن شود، دیه کامل دارد و چنانچه بدون عیب و نقص اصلاح شود موجب یک ‌دهم دیه کامل و اگر با عیب و نقص بهبود پیدا کند، موجب ارش است. در کج ‌شدن بینی یا شکستن استخوان بینی که منجر به فساد آن نشود، ارش ثابت می‌ شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

پیشینه

سابقاً ماده 382 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود،836292 این ماده، جایگزین ماده 91 قانون دیات مصوب 1361 شده بود.2811860

نکات توضیحی تفسیری دکترین

دیه از بین بردن بینی، معادل با دیه کامل است، با توجه به اینکه این از بین بردن می تواند به شیوه های مختلف از جمله فاسد نمودن آن نیز روی دهد، باید برای چنین حالتی نیز قائل به دیه کامل بود، منتها در خصوص لزوم پرداخت یک دهم دیه کامل در فرض جبران بدون عیب شکستگی استخوان بینی، عده ای به اجماع فقها استناد کرده اند،712304 بر همین اساس گروهی معتقدند فاسد کردن بینی به وسیله شکستن، در فرض عدم امکان درمان، موجب دیه معادل 100 نفر شتر است،1928204 تعیین مصادیق انحراف و فساد را باید به عهده کارشناس این امر قرار داد.712288 گروهی معتقدند شکستن بینی را نباید مصداق انحصاری این ماده دانست، بلکه باید هر عملی را که منتهی به فساد بینی شود و برای آن نیز دیه تعیین نشده باشد، از مصادیق عنصر مادی جرم فوق الذکر تلقی کرد، البته به نظر می رسد در خصوص مفهوم فساد بینی، میان حقوقدانان، اختلاف نظر و تردید وجود دارد.2811844

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها بیان کرده اند که اگر استخوان بینی شکسته و منتهی به فساد و از بین رفتن آن شود، موجب دیه کامل است، این نظر را گروهی خالی از اشکال ندانسته اند،3699680 اما اگر منتهی به فساد نشود و سالم و بی عیب هم جوش بخورد، موجب صد دینار است.836268گروهی از فقها معتقدند دیه شکستگی بینی اگر علاج نشود معادل با دویست دینار و در فرض علاج و درمان، صد و شصت دینار است.30688 گروهی از فقها نیز بیان نموده اند که اگر استخوان بینی بشکند، موجب صد دینار دیه است و در فرض شکستن و عدم امکان درمان، باید قائل به صد دینار دیه و نیز ارش برای عیب ایجاد شده بود.2157692

رویه های قضایی

به موجب نظر یکی از نشست های قضایی، شکستگی بینی اگر منجر به فساد بینی شود، چه اصلاح بشود چه نشود، موجب دیه کامل است.712324 از سوی دیگر بر اساس نظر کمیسیون در یکی دیگر از نشست های قضایی، شکستگی بینی که با عیب جوش بخورد، موجب یک پنجم دیه بینی است.842740به موجب رأی وحدت رویه 40-63/9/26 نیز شکستگی استخوان بینی دارای دیه خاص است.671424 همچنین به موجب نظریه مشورتی 7/3187-1368/7/19، در خصوص این مساله که وارد نمودن صدمه منتهی به انحراف بینی، از مصادیق فساد است یا خیر، باید آن را امری تخصصی و فنی دانست که مستلزم کسب نظر پزشکی قانونی است.671196