ماده ۵۹۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۵۹۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): دیه مجموع چهار پلک دو چشم، دیه کامل، دیه هر یک از پلک ‌های بالا، یک ششم دیه کامل و دیه هر یک از پلک‌ های پایین، یک چهارم دیه کامل است.

تبصره ـ هرگاه کسی چشم و پلک را یک جا از بین ببرد، هر‌یک دیه جداگانه دارد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

پیشینه

در گذشته ماده 379 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود.

نکات توضیحی تفسیری

برخی معتقدند اگرچه مطابق قاعده، اعضای زوج مجموعاً دارای دیه کامل و هر یک دارای نصف دیه کامل هستند، اما در مواردی از این قاعده پیروی نشده است، مثلا در خصوص پلکها، اگرچه دیه مجموع آن ها معادل دیه کامل است، اما دیه پلک های بالا، ثلث و دیه پلک های پایین نیز مجموعاً نصف دیه کامل می باشد، لذا دیه پلک های بالا معادل 333/33 دینار و دیه پلک های پایین معادل 500 دینار خواهد بود، این دیه اعم از آن است که چشم، معیوب باشد یا خیر. در خصوص جنایات وارده بر بخشی از پلک ها گروهی معتقد به اخذ ارش و گروهی دیگر معتقد به اخذ دیه به نسبت مساحت از بین رفته هستند. گروهی معتقدند در فرض قطع شدن مژه ها به همراه پلک ها باید قائل به اخذ دیه واحد بود. همچنین برخی بر این باورند که در صورتی مجموع چهار پلک دارای دیه کامل است که با هم از بین رفته باشند.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.

سوابق فقهی

در این خصوص میان فقها، نظرات مختلفی مطرح شده است:

1- هر پلک دارای ربع دیه است، این دیدگاه مورد قبول فقهای عامه است.

2- دیه پلک پایین یک سوم دیه چشم است، دیه پلک بالا نیز دو سوم دیه چشم است.

3- خشک یا چروکیده شدن پلک، مستوجب ارش است.

4- دیه پلک بالا، ثلث دیه چشم و دیه پلک پایین دو سوم دیه کامل است، دیه مجموع پلک ها، معادل پنج ششم دیه کامل می باشد.

نظر مشهور آن است که برای مجموع چهار پلک باید دیه کامل پرداخته شود. همچنین بخشی از فقها معتقدند دیه از بین بردن هر یک از پلک های فلج را نباید معادل یک سوم دیه دانست، زیرا اطلاق ادله این قاعده، شامل غیر از پلک ها است. از سوی دیگر برخی از فقها بیان کرده اند که اگر پلکها با دو چشم کنده شوند، نباید قائل به تداخل دیات بود.