ماده ۷۱۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۷۱۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): دیه سقط جنین به ترتیب ذیل است:

الف ـ نطفه ای که در رحم مستقر شده‌ است، دو صدم دیه کامل

ب ـ علقه که در آن جنین به صورت خون بسته در می‌آید، چهار صدم دیه کامل

پ ـ مضغه که در آن جنین به صورت توده گوشتی در می‌آید، شش صدم دیه کامل

ت ـ عظام که در آن جنین به صورت استخوان درآمده لکن هنوز گوشت روییده نشده‌ است، هشت صدم دیه کامل

ث ـ جنینی که گوشت و استخوان بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده‌ است، یک دهم دیه کامل

ج ـ دیه جنینی که روح در آن دمیده شده‌ است اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف آن و اگر مشتبه باشد، سه چهارم دیه کامل

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۷۱۵ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)
• ماده ۷۱۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

نکات تفسیری دکترین ماده 716 قانون مجازات اسلامی (1392)

در رابطه با سقط جنین قبل از دمیده شدن روح، از آنجا که جنین دارای حیات نباتی است، سقط آن قتل نفس محسوب نمی‌شود اما بنابر دلایل متعددی حرام و نامشروع است.مجازات سقط جنین یا سقط حمل شبه عمدی، دیه است و میزان آن بر حسب آنکه جنین در چه مرحله ای از تکامل باشد، متفاوت و در هر مورد پس از کشف نظر پزشک قانونی، دیه از طرف دادگاه تعیین می‌شود.دیه سقط جنین در اولین مرحله حیات جنینی، بیست دینار و در مراحل پنجگانه بعدی با افزوده شدن بیست دینار دیگر در هر مرحله و در آخرین مرحله حیات جنینی، زمانی که جنین از نظر گوشت و استخوان بندی به حد کمال خود می‌رسد، دیه یکصد دینار می‌باشد.جواز سقط جنین برای حفظ سلامت مادر به نحو اطلاق، شرعی نیست زیرا سقط جنین برای حفظ مادر صور مختلف دارد، پس باید صور مختلف آن مشخص گردد. اگر قبل از دمیده شدن روح، یقین یا خوف عقلایی به تلف مادر به وجود آید، سقط جنین جایز است، اما پس از دمیده شدن روح، اگر امر دایر باشد بین حفظ یکی از آنها به نحوی که اگر اقدامی نشود، یا مادر جان به سلامت می‌برد یا جنین، سقط جنین برای حفظ جان مادر جایز نیست و در سایر موارد باید حکم، مطابق موضوع تعیین گردد.گفتنی است علائم پیدا شدن روح در جنین که اصطلاحاً ولوج روح گفته می‌شود عبارت است از: حرکات جنینی، جدا تپیدن قلب جنین و سن بالاتر از هفده هفته.

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

مستند فقهی تعیین مراحل رشد جنین، آیات ۱۲، ۱۳، 14و ۱۵ سوره مؤمنون می‌باشد.

سوابق و مستندات فقهی

اسقاط جنین عبارت است از انداختن بچه ناتمام از شکم.آنچه بین فقها، مشهور و مبتنی بر روایات معتبر است این است که جنین در چهل روز اول، نطفه است و در چهل روز دوم علقه، در چهل روز سوم، مضغه است و سپس استخوان می‌گردد، مشهور است که دیه به اعتبار مرحله توزیع می‌گردد. ضمناً مشهور بین فقهای امامیه این است که دیه جنین ذمیه یک دهم دیه پدرش است مگر آنکه خلقتش تکمیل و روح دمیده شده باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 716 قانون مجازات اسلامی (1392)

1. دیه سقط جنین بر اساس مراحل رشد جنین متفاوت است.
2. نطفه در رحم، معادل دو صدم دیه کامل تعیین شده است.
3. علقه که جنین به صورت خون بسته درمی‌آید، معادل چهار صدم دیه کامل است.
4. مضغه که جنین به صورت توده گوشتی درمی‌آید، معادل شش صدم دیه کامل است.
5. عظام، مرحله‌ای که جنین به صورت استخوان درآمده اما هنوز گوشت روییده نشده، معادل هشت صدم دیه کامل است.
6. جنینی که گوشت و استخوان‌بندی آن تکمیل شده اما روح در آن دمیده نشده، معادل یک دهم دیه کامل است.
7. اگر روح در جنین دمیده شده باشد، و جنین پسر باشد، دیه کامل است.
8. اگر روح در جنین دمیده شده باشد، و جنین دختر باشد، نصف دیه کامل است.
9. اگر جنسیت جنین مشخص نباشد، دیه معادل سه چهارم دیه کامل است.

رویه های قضایی

به موجب رأی شعبه 27 دیوان عالی کشور به شماره 1378_1372/3/26 لازم است بر اساس فتوای برخی از مراجع، دیه ولدالزنا از متهم اخذ شود.

• نظریه شماره 7/1400/186 مورخ 1400/04/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پرداخت تفاضل دیه جنین دختر از صندوق تامين خسارت‌های بدنی
• رای دادگاه درباره ارش صدمه منتهی به خارج کردن طحال از بدن (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۰۲۹۷)

مقالات مرتبط

افزایش جمعیت از رهگذر مداخلات کیفری؛ نگاهی به فرایند تصویب و چالش‌های اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت