ماده ۵۶۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۵۶۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): دیه شکستن، ترک‌ برداشتن و خرد شدن استخوان هر عضو دارای دیه مقدر به شرح زیر است:

الف ـ دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهار ‌پنجم دیه شکستن آن است.

ب ـ دیه خرد شدن استخوان هر عضو یک سوم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهار‌ پنجم دیه خرد شدن آن استخوان است.

پ ـ دیه ترک ‌برداشتن استخوان هر عضو چهار پنجم دیه شکستن آن عضو است.

ت ـ دیه جراحتی که به استخوان نفوذ کند بدون آنکه موجب شکستگی آن گردد و نیز دیه موضحه آن، یک ‌چهارم دیه شکستگی آن عضو است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برخی از حقوقدانان بیان نموده اند که اگر دیه شکستن استخوانی در قانون به طور خاص معین نشده و استخوان نیز متعلق به عضوی فاقد دیه مقدر باشد، باید مطالبه ارش شود.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده، روایتی از حضرت علی (ع) است.

سوابق فقهی

برخی از فقها بر این باورند که دیه شکستگی هر عضوی برابر است با خمس دیه آن عضو، البته اگر امکان درمان آن بدون عیب وجود داشته باشد، این دیه چهار پنجم دیه شکستگی آن خواهد بود. چنانچه جراحت استخوان از نوع موضحه باشد، موجب یک چهارم دیه شکستن استخوان و دیه کوفتگی آن نیز موجب یک سوم دیه آن عضو است.

فقهای دیگری بیان کرده اند که شکستن استخوان هر بند انگشت در فرض درمان بدون عیب، 4/5 از 1/5 از 1/3 از 1/10 دیه کامل خواهد بود.

همچنین فقها بیان کرده اند که اگر کسی در اثر ضربه موجب دیه، دچار شکستگی استخوان شود، چنانچه عرفاً هر ضربه یک جنایت محسوب شود، تعدد جنایات محسوب و هر ضربه، دیه جداگانه دارد. گروهی از فقها نیز دیه شکستن زانو را چنانچه بدون عیب جوش بخورد، صد دینار دانسته اند. دیه مو برداشتن آن نیز هشتاد دینار در نظر گرفته شده است.

رویه قضایی

• به موجب نظریه مشورتی 7/1232_1365/4/4 لازم است برای شکستگی لگن ارش تعیین شود.
• نظریه شماره 7/1400/724 مورخ 1400/07/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دیه شکستگی ستون فقرات
• نظریه شماره 7/99/1137 مورخ 1399/08/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول دیه خرد شدن استخوان ترقوه تحت مقررات دیه خرد شدن استخوان
• نظریه شماره 7/99/1211 مورخ 1399/08/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دیه خرد شدن استخوان ترقوه
• رای دادگاه درباره ارزش اثباتی قسامه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۱۵۵۱)
• رای دادگاه درباره اخلال در نظم عمومی حین شرکت در نزاع دسته جمعی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۰۶۴۵)
• رای دادگاه درباره استرداد درخواست تجدیدنظر پس از ارجاع پرونده به دادگاه تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۱۹۶۹)
• رای دادگاه درباره ارش صدمه منتهی به خارج کردن طحال از بدن (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۰۲۹۷)
• نظریه شماره 7/1400/548 مورخ 1400/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دیه بندهای انگشت
• نظریه شماره 7/99/949 مورخ 1399/08/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معرفی نکردن حساب های خالی از وجه توسط مدعی اعسار
• رای دادگاه درباره اصلاح رأی متعاقب اعتراض ثالث (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۵۴۶)
• رای دادگاه درباره اعتراض به نظریه کارشناسی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۰۶۹)
• رای دادگاه درباره افزایش دیه مورد حکم دادگاه بدوی پس از تأیید رای در مرحله تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۶۰۹)

مقالات مرتبط

• یکسان‌انگاری جدا شدن جزئی از استخوان با شکستگی آن در قانون مجازات اسلامی
• دیه شکستگی استخوان بینی در فقه و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392: تقابلی میان رویکرد تنظیر و تقدیر
• امکان‌سنجی توسعه موارد تأثیر بهبود بر میزان دیه: از جزم‌گرایی تا تفصیل