ماده ۱۸۸ قانون مجازات اسلامی

شهادت بر شهادت شرعی در صورتی معتبر است که شاهد اصلی فوت نموده و یا به علت غیبت، بیماری و امثال آن، حضور وی متعذر باشد.

تبصره 1 ـ شاهد بر شهادت شاهد اصلی باید واجد شرایط مقرر برای شاهد اصلی باشد.

تبصره 2 ـ شهادت بر شهادت شاهد فرع، معتبر نیست.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«شهادت بر شهادت»، به شهادتی گفته میشود که شاهد اصلی مشخص است و شاهد فرعی موضوع شهادت را از او شنیده و از قول او بیان میکند، ضمن اینکه شاهد اصل را نیز معرفی میکند. شهادت بر شهادت را نمی توان در مواردی که امکان دلیل بر دعوی قرار گرفتن شهادت اصلی وجود دارد، معتبر دانست.

واژه «امثال آن» شامل امتناع شاهد اصلی از ادای شهادت نیز میشود زیرا میتوان اینگونه بیان داشت که چنین شاهدی از حضور در مرجع قضایی، متعذر است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برای پیشگیری از اشتباهات قضایی، شهادت بر شهادت شرعی در صورتی مورد تایید است که شاهد اصلی، فوت کرده باشد یا بنا به دلایلی مثل بیماری، غیبت و ... حضورش غیرممکن باشد، بدین ترتیب در شرایط عادی، شهادت بر شهادت معتبر نیست و اعتبار چنین شهادتی، جنبه استثنایی دارد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها معتقدند که شهادت بر شهادت عبارت از مواردی است که در آن حضور شاهد اصلی در محکمه ناممکن بوده و لذا دو نفر فرد جامع الشرایط به حضور شاهد و اداء شهادتش نزد آنان در خصوص موضوع مطروحه شهادت بدهند. همچنین گروهی از فقها تاکید نموده اند که شهادت بر شهادت، فقط با یک واسطه پذیرفته می شود نه بیشتر.

مواد مرتبط

ماده 1320 قانون مدنی