ماده ۳۴۳ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
[[ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 649 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1375)]] در خصوص جرم سوگند دروغ، وضع شده بود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275528|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> | [[ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 649 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1375)]] در خصوص جرم سوگند دروغ، وضع شده بود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275528|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> | ||
== فلسفه و مبانی نظری ماده == | |||
این ماده در مقام بیان [[استحباب]] اندرز دادن در خصوص اهمیت سوگند و حساسیت این مسأله از سوی قاضی پیش از ادای سوگند است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (قسمت چهارم) (دادرسی در ترجمه لمعه) (قضا، شهادت، حدود، قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=اندیشه های حقوقی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4018956|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=صدری|چاپ=1}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
مفاد این ماده در مقام بیان اصول و [[مقررات شکلی]] ناظر بر [[قسامه]] است، لذا عده ای معتقدند لازم بود چنین ماده ای در قوانین آیین دادرسی کیفری بیان می گشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275540|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت | مفاد این ماده در مقام بیان اصول و [[مقررات شکلی]] ناظر بر [[قسامه]] است، لذا عده ای معتقدند لازم بود چنین ماده ای در قوانین آیین دادرسی کیفری بیان می گشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275540|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== مطالعات فقهی == | == مطالعات فقهی == | ||
خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
عده ای از فقها این امر را که قاضی پیش از سوگند خوردن طرف وی را به دلیل احترام نهادن به نام خداوند موعظه به ترک سوگند کند، مستحب دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6280256|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | عده ای از فقها این امر را که قاضی پیش از سوگند خوردن طرف وی را به دلیل احترام نهادن به نام خداوند موعظه به ترک سوگند کند، مستحب دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6280256|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | ||
== انتقادات == | |||
اگرچه به نظر می رسد بر اساس این ماده، قاضی الزامی به گوشزد کردن عواقب سوگند دروغ به افراد ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی و تحلیل حقوقی و جرم شناختی قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی نوین|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4445144|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=حق پناهان|چاپ=1}}</ref> اما گروهی نیز معتقدند در این خصوص دادگاه مکلف است پیش از اتیان سوگند، مجازات سوگند دروغین و نیز مکافات اخروی آن را گوشزد کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4075468|صفحه=|نام۱=هوشنگ|نام خانوادگی۱=شامبیاتی|چاپ=1}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |
نسخهٔ ۳ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۸
ماده ۳۴۳ قانون مجازات اسلامی: قاضی می تواند پیش از اجرای قسامه، مجازات قانونی و مکافات اخروی سوگند دروغ و عدم جواز توریه در آن را برای اداء کنندگان سوگند بیان کند.
توضیح واژگان
«توریه» را به معنای تدلیس در سوگند نیز دانسته اند و آن همان کتمان حقیقت و بیان چیزی غیر از آن بر زبان است.[۱]
پیشینه
ماده 649 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1375) در خصوص جرم سوگند دروغ، وضع شده بود[۲]
فلسفه و مبانی نظری ماده
این ماده در مقام بیان استحباب اندرز دادن در خصوص اهمیت سوگند و حساسیت این مسأله از سوی قاضی پیش از ادای سوگند است،[۳]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
مفاد این ماده در مقام بیان اصول و مقررات شکلی ناظر بر قسامه است، لذا عده ای معتقدند لازم بود چنین ماده ای در قوانین آیین دادرسی کیفری بیان می گشت.[۴]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
عده ای از فقها این امر را که قاضی پیش از سوگند خوردن طرف وی را به دلیل احترام نهادن به نام خداوند موعظه به ترک سوگند کند، مستحب دانسته اند.[۵]
انتقادات
اگرچه به نظر می رسد بر اساس این ماده، قاضی الزامی به گوشزد کردن عواقب سوگند دروغ به افراد ندارد،[۶] اما گروهی نیز معتقدند در این خصوص دادگاه مکلف است پیش از اتیان سوگند، مجازات سوگند دروغین و نیز مکافات اخروی آن را گوشزد کند.[۷]
منابع
- ↑ علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275532
- ↑ علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275528
- ↑ سیدمحمد صدری. متون فقه (قسمت چهارم) (دادرسی در ترجمه لمعه) (قضا، شهادت، حدود، قصاص و دیات). چاپ 1. اندیشه های حقوقی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4018956
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275540
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6280256
- ↑ عباس حق پناهان. بررسی و تحلیل حقوقی و جرم شناختی قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی نوین. چاپ 1. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4445144
- ↑ هوشنگ شامبیاتی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4075468