ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:


=== مستندات فقهی ===
=== مستندات فقهی ===
در این خصوص می توان به روایتی از اما صادق (ع) استناد نمود که به موجب آن ایشان در خصوص مردی که چشم فردی را درآورده و نیز دو گوشش را بریده و سپس او را کشته بود، اظهار نمودند که چنانچه او این اقدامات را جداگانه انجام داده است، بایستی در ابتدا [[قصاص عضو]] شده و سپس کشته شود. ولی اگر با یک ضربه واحد موجب تمام این جنایات شده است، از بابت چشم و گوش قصاص نمی شود و فقط گردن زده می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله  سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357352|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>
در این خصوص می توان به روایتی از امام صادق (ع) استناد نمود که به موجب آن ایشان در خصوص مردی که چشم فردی را درآورده و نیز دو گوشش را بریده و سپس او را کشته بود، اظهار نمودند که چنانچه او این اقدامات را جداگانه انجام داده است، بایستی در ابتدا [[قصاص عضو]] شده و سپس کشته شود. ولی اگر با یک ضربه واحد موجب تمام این جنایات شده است، از بابت چشم و گوش قصاص نمی شود و فقط گردن زده می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله  سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357352|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>


=== سوابق فقهی ===
=== سوابق فقهی ===

نسخهٔ ‏۱۹ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۱۸

ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی: اگر کسی با یک ضربه عمدی، موجب جنایات متعدد بر اعضای مجنی علیه شود، چنانچه همه آنها به طور مشترک موجب قتل او شود و قتل نیز مشمول تعریف جنایات عمدی باشد فقط به قصاص نفس محکوم می شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده را عده ای، یکی از مصادیق قاعده «تعدد نتیجه به معنای تعدد جرم نیست» دانسته اند.[۱] در راستای وقوع این جرم، باید سه شرط وجود داشته باشد:

1- وارد شدن فقط یک ضربه به مجنی علیه

2-عمدی بودن ضربه وارده

3-وقوع قتل در نتیجه تاثیر مشترک تمام نتایج[۲]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

در این خصوص می توان به روایتی از امام صادق (ع) استناد نمود که به موجب آن ایشان در خصوص مردی که چشم فردی را درآورده و نیز دو گوشش را بریده و سپس او را کشته بود، اظهار نمودند که چنانچه او این اقدامات را جداگانه انجام داده است، بایستی در ابتدا قصاص عضو شده و سپس کشته شود. ولی اگر با یک ضربه واحد موجب تمام این جنایات شده است، از بابت چشم و گوش قصاص نمی شود و فقط گردن زده می شود.[۳]

سوابق فقهی

در این مورد، فقها قائل به تفکیک میان دو حالت شده اند. در فرضی که کسی مرتکب جرحی بر دیگری شود و پس از آن فرد مجروح در نتیجه این جرح بمیرد، تداخل قصاص روی میدهد اما چنانچه جراحات حاصله متعدد باشند، نباید قائل به تداخل جنایات شویم. [۴]

منابع

  1. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3962876
  2. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3962916
  3. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2357352
  4. فصلنامه رهنمون شماره 2 و 3 پاییز و زمستان 1371. مدرسه عالی شهید مطهری، 1371.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 272504