ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی''': اگر کسی با یک [[ضرب|ضربه]] [[عمد|عمدی]]، موجب [[جنایت|جنایات]] متعدد بر اعضای [[مجنی علیه]] شود، چنانچه همه آنها | '''ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی''': اگر کسی با یک [[ضرب|ضربه]] [[عمد|عمدی]]، موجب [[جنایت|جنایات]] متعدد بر اعضای [[مجنی علیه]] شود، چنانچه همه آنها به‌طور مشترک موجب [[قتل]] او شود و قتل نیز مشمول تعریف [[جنایت عمد|جنایات عمدی]] باشد فقط به [[قصاص نفس]] محکوم می‌شود. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۲۹۷ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۲۹۷ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
1 | ==نکات توضیحی تفسیری دکترین== | ||
این ماده را عده ای، یکی از مصادیق قاعده «تعدد نتیجه به معنای تعدد جرم نیست» دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3962876|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> در راستای وقوع این جرم، باید سه شرط وجود داشته باشد: | |||
#وارد شدن فقط یک ضربه به مجنی علیه | |||
#عمدی بودن ضربه وارده | |||
۳-وقوع قتل در نتیجه تأثیر مشترک تمام نتایج<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3962916|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
==مطالعات فقهی== | |||
===مستندات فقهی=== | |||
در این خصوص می‌توان به روایتی از امام صادق (ع) استناد نمود که به موجب آن ایشان در خصوص مردی که چشم فردی را درآورده و نیز دو گوشش را بریده و سپس او را کشته بود، اظهار نمودند که چنانچه او این اقدامات را جداگانه انجام داده‌است، بایستی در ابتدا [[قصاص عضو]] شده و سپس کشته شود. ولی اگر با یک ضربه واحد موجب تمام این جنایات شده‌است، از بابت چشم و گوش قصاص نمی‌شود و فقط گردن زده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357352|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> | |||
== | ===سوابق فقهی=== | ||
در این مورد، فقها قائل به تفکیک میان دو حالت شده‌اند. در فرضی که کسی مرتکب [[جراحت|جرحی]] بر دیگری شود و پس از آن فرد مجروح در نتیجه این جرح بمیرد، تداخل قصاص روی میدهد اما چنانچه جراحات حاصله متعدد باشند، نباید قائل به [[تداخل در جنایات|تداخل جنایات]] شویم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه رهنمون شماره 2 و 3 پاییز و زمستان 1371|ترجمه=|جلد=|سال= 1371|ناشر=مدرسه عالی شهید مطهری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=272504|صفحه=|نام۱=مدرسه عالی شهید مطهری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | |||
==منابع== | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{مواد قانون مجازات اسلامی}} | {{مواد قانون مجازات اسلامی}} | ||
نسخهٔ ۱۹ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۱۹
ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی: اگر کسی با یک ضربه عمدی، موجب جنایات متعدد بر اعضای مجنی علیه شود، چنانچه همه آنها به‌طور مشترک موجب قتل او شود و قتل نیز مشمول تعریف جنایات عمدی باشد فقط به قصاص نفس محکوم می‌شود.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
این ماده را عده ای، یکی از مصادیق قاعده «تعدد نتیجه به معنای تعدد جرم نیست» دانسته‌اند.[۱] در راستای وقوع این جرم، باید سه شرط وجود داشته باشد:
- وارد شدن فقط یک ضربه به مجنی علیه
- عمدی بودن ضربه وارده
۳-وقوع قتل در نتیجه تأثیر مشترک تمام نتایج[۲]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
در این خصوص می‌توان به روایتی از امام صادق (ع) استناد نمود که به موجب آن ایشان در خصوص مردی که چشم فردی را درآورده و نیز دو گوشش را بریده و سپس او را کشته بود، اظهار نمودند که چنانچه او این اقدامات را جداگانه انجام داده‌است، بایستی در ابتدا قصاص عضو شده و سپس کشته شود. ولی اگر با یک ضربه واحد موجب تمام این جنایات شده‌است، از بابت چشم و گوش قصاص نمی‌شود و فقط گردن زده می‌شود.[۳]
سوابق فقهی
در این مورد، فقها قائل به تفکیک میان دو حالت شده‌اند. در فرضی که کسی مرتکب جرحی بر دیگری شود و پس از آن فرد مجروح در نتیجه این جرح بمیرد، تداخل قصاص روی میدهد اما چنانچه جراحات حاصله متعدد باشند، نباید قائل به تداخل جنایات شویم.[۴]
منابع
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3962876
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3962916
- ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2357352
- ↑ فصلنامه رهنمون شماره 2 و 3 پاییز و زمستان 1371. مدرسه عالی شهید مطهری، 1371. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 272504