ماده ۳۴۸ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
*{{زیتونی|[[ماده ۳۴۷ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۴۷ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۴۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۴۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۳۴۷ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۳۴۹ قانون مجازات اسلامی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
«حق قصاص» عبارت است از حق [[ولی دم|اولیاء دم]] که به شکل [[قصاص]] است، حق مذکور قابل به ارث رسیدن است، البته [[کلاله امی]] از آن ارث نمی برند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=328692|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
«حق قصاص» عبارت است از حق [[ولی دم|اولیاء دم]] که به شکل [[قصاص]] است، حق مذکور قابل به ارث رسیدن است، البته [[کلاله امی]] از آن ارث نمی برند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=328692|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
== پیشینه ==
== پیشینه ==
حکم ماده مورد بحث در قانون سابق، دیده نمی شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4078592|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
حکم ماده مورد بحث در قانون سابق، دیده نمی شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4078592|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 348 قانون مجازات اسلامی ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
به موجب این ماده، می توان گفت [[وارث|ورثه]] مقتول به ترتیب [[طبقات ارث|طبقات سه گانه ارث]] و نیز درجات مختلف میان آن ها، حق قصاص، [[گذشت شاکی|عفو]] مشروط و یا غیر مشروط فرد [[جنایت|جانی]] را دارا می باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3993012|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=11}}</ref> اما نکته مهم امکان [[انتقال قهری]] حق قصاص است و نمی توان این حق را به صورت ارادی یا در قالب قرارداد به دیگران منتقل کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4078652|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
به موجب این ماده، می توان گفت [[وارث|ورثه]] مقتول به ترتیب [[طبقات ارث|طبقات سه گانه ارث]] و نیز درجات مختلف میان آن ها، حق قصاص، [[گذشت شاکی|عفو]] مشروط و یا غیر مشروط فرد [[جنایت|جانی]] را دارا می باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3993012|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=11}}</ref> اما نکته مهم امکان [[انتقال قهری]] حق قصاص است و نمی توان این حق را به صورت ارادی یا در قالب قرارداد به دیگران منتقل کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4078652|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
== مطالعات فقهی ==
== مطالعات فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
=== سوابق فقهی ===
برخی از فقها بیان داشته اند که قصاص قاتل به هر فردی که مال مقتول را به ارث می برد، به ارث می رسد، استثناء این امر زن و شوهر هستند. گروهی دیگر از فقها نیز معتقدند برادر و خواهر مادری و هر خویشاوند دیگر مادری نیز از قصاص ارث نمی برند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6280260|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
برخی از فقها بیان داشته اند که قصاص قاتل به هر فردی که مال مقتول را به ارث می برد، به ارث می رسد، استثناء این امر زن و شوهر هستند. گروهی دیگر از فقها نیز معتقدند برادر و خواهر مادری و هر خویشاوند دیگر مادری نیز از قصاص ارث نمی برند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6280260|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>


= مقالات مرتبط =
= مقالات مرتبط =
* [[عدول از قصاص نفس و مصالحه بر قصاص عضو در قتل عمد]]
* [[عدول از قصاص نفس و مصالحه بر قصاص عضو در قتل عمد]]
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 348 قانون مجازات اسلامی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# حق قصاص قابل انتقال به ورثه است.
# حق قصاص جنبه شخصی دارد و با مرگ صاحب آن از بین نمی‌رود.
# نحوه عمل به حق قصاص در صورت انتقال به ورثه تابع مقررات خاص در قانون است.
# وراث می‌توانند حق قصاص را اجرا یا با رضایت خود از آن صرف نظر کنند.
# در صورت تعدد وراث، تصمیم‌گیری درباره حق قصاص بر اساس توافق آنها صورت می‌گیرد.
# می‌توان به جای اجرای قصاص، دیه یا مصالحه مالی دریافت کرد اگر وراث به توافق برسند.
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۲۸: خط ۳۳:
[[رده:قصاص]]
[[رده:قصاص]]
[[رده:انتقال قهری حق قصاص]]
[[رده:انتقال قهری حق قصاص]]
{{DEFAULTSORT:ماده 1740}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۳

ماده ۳۴۸ قانون مجازات اسلامی: حق قصاص، به شرح مندرج در این قانون به ارث می‌ رسد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«حق قصاص» عبارت است از حق اولیاء دم که به شکل قصاص است، حق مذکور قابل به ارث رسیدن است، البته کلاله امی از آن ارث نمی برند. [۱]

پیشینه

حکم ماده مورد بحث در قانون سابق، دیده نمی شد.[۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 348 قانون مجازات اسلامی

به موجب این ماده، می توان گفت ورثه مقتول به ترتیب طبقات سه گانه ارث و نیز درجات مختلف میان آن ها، حق قصاص، عفو مشروط و یا غیر مشروط فرد جانی را دارا می باشند.[۳] اما نکته مهم امکان انتقال قهری حق قصاص است و نمی توان این حق را به صورت ارادی یا در قالب قرارداد به دیگران منتقل کرد.[۴]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها بیان داشته اند که قصاص قاتل به هر فردی که مال مقتول را به ارث می برد، به ارث می رسد، استثناء این امر زن و شوهر هستند. گروهی دیگر از فقها نیز معتقدند برادر و خواهر مادری و هر خویشاوند دیگر مادری نیز از قصاص ارث نمی برند.[۵]

مقالات مرتبط

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 348 قانون مجازات اسلامی

  1. حق قصاص قابل انتقال به ورثه است.
  2. حق قصاص جنبه شخصی دارد و با مرگ صاحب آن از بین نمی‌رود.
  3. نحوه عمل به حق قصاص در صورت انتقال به ورثه تابع مقررات خاص در قانون است.
  4. وراث می‌توانند حق قصاص را اجرا یا با رضایت خود از آن صرف نظر کنند.
  5. در صورت تعدد وراث، تصمیم‌گیری درباره حق قصاص بر اساس توافق آنها صورت می‌گیرد.
  6. می‌توان به جای اجرای قصاص، دیه یا مصالحه مالی دریافت کرد اگر وراث به توافق برسند.

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 328692
  2. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4078592
  3. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 11. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3993012
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4078652
  5. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6280260