ماده ۸۹ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(نگارش نکات مربوط به ماده + ارجاع + لینک)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
درباره نوجوانانی که مرتکب جرم تعزیری می‌ شوند و سن آنها در زمان ارتکاب، بین پانزده ‌تا هجده سال تمام شمسی است مجازات‌ های زیر اجراء می‌ شود:
'''ماده ۸۹ قانون مجازات اسلامی''': درباره [[نوجوان|نوجوانانی]] که مرتکب [[تعزیر|جرم تعزیری]] می‌ شوند و سن آنها در زمان ارتکاب، بین پانزده ‌تا هجده سال تمام شمسی است [[مجازات ها و اقدامات تأمینی و تربیتی اطفال و نوجوانان|مجازات‌ ها]]<nowiki/>ی زیر اجراء می‌ شود:


الف ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از دو تا پنج سال در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه یک تا سه است.
الف ـ نگهداری در [[کانون اصلاح و تربیت]] از دو تا پنج سال در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر [[درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری|درجه]] یک تا سه است.


ب ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از یک تا سه سال در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه چهار است.
ب ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از یک تا سه سال در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه چهار است.


پ ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از سه ماه تا یک سال یا پرداخت جزای نقدی از 000 /000 /15 تا 000 /000 /65 ریال یا انجام یکصد و هشتاد تا هفتصد و بیست ساعت خدمات عمومی ‌رایگان در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه پنج است.
پ ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از سه ماه تا یک سال یا پرداخت جزای نقدی از 000 /000 /15 تا 000 /000 /65 ریال یا انجام یکصد و هشتاد تا هفتصد و بیست ساعت [[مجازات جایگزین حبس|خدمات عمومی ‌رایگان]] در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه پنج است.


ت - پرداخت جزای نقدی از 000 /000 /3 تا 000 /000 /25 ریال یا انجام شصت تا یکصد و هشتاد ساعت خدمات عمومی‌ رایگان در مورد جرایمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه شش است.
ت - پرداخت جزای نقدی از 000 /000 /3 تا 000 /000 /25 ریال یا انجام شصت تا یکصد و هشتاد ساعت خدمات عمومی‌ رایگان در مورد جرایمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه شش است.
خط ۱۴: خط ۱۴:


تبصره 2 ـ دادگاه می‌ تواند با توجه به وضع متهم و جرم ارتکابی، به جای صدور حکم به مجازات نگهداری یا جزای نقدی موضوع بندهای (الف) تا (پ) این ماده، به اقامت در منزل در ساعاتی که دادگاه معین می‌ کند یا به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت در دو روز آخر هفته حسب مورد برای سه ماه تا پنج سال حکم دهد.
تبصره 2 ـ دادگاه می‌ تواند با توجه به وضع متهم و جرم ارتکابی، به جای صدور حکم به مجازات نگهداری یا جزای نقدی موضوع بندهای (الف) تا (پ) این ماده، به اقامت در منزل در ساعاتی که دادگاه معین می‌ کند یا به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت در دو روز آخر هفته حسب مورد برای سه ماه تا پنج سال حکم دهد.
*{{زیتونی|[[ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۹۰ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۲۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 24 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 64 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 65 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 66 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 67 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 68 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۹ قانون مجازات اسلامی|ماده 69 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 70 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 71 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 72 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 73 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 74 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 75 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 76 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 77 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 78 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۷۹ قانون مجازات اسلامی|ماده 79 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 80 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 81 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 82 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 83 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 84 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 85 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 86 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 87 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۹۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 90 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 91 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۹۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 92 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۹۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 93 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۹۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 94 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۱۴۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 146 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۱۴۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 147 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۱۴۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 148 قانون مجازات اسلامی]]


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
منظور از منزل اعم از منزل خود محکوم یا منزل شخص دیگری است که دادگاه انتخاب کرده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4337072|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>
منظور از «منزل»، اعم از منزل خود محکوم یا منزل شخص دیگری است که دادگاه انتخاب کرده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4337072|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
تعیین مجازات انجام خدمات عمومی رایگان توسط طفل یا اقامت اجباری وی در منزل در قوانین پیشین سابقه نداشته و از نوآوری های قانون مجازات اسلامی محسوب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4964800|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref>
تعیین مجازات انجام خدمات عمومی رایگان توسط طفل یا اقامت اجباری وی در منزل، در قوانین پیشین سابقه نداشته و از نوآوری های قانون مجازات اسلامی محسوب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4964800|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
قانونگذار در این ماده بر خلاف [[ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 88]] صرفا از اصطلاحات نوجوان و مجازات (نه طفل و اقدامات تأمینی) استفاده کرده است؛ زیرا اشخاص 15 تا 18 سال لزوما بالغ و دارای مسئولیت کیفری هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4336904|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref> چنین اشخاصی در صورت ارتکاب جرم حسب مورد میتوانند به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت، جزای نقدی یا ارائه خدمات عمومی کمتر از 4 ساعت در روز  محکوم شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4159460|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref> همچنین طبق تبصره 2 این ماده دو اقدام دیگر نیز پیش بینی شده است که عبارتند از : اقامت در منزل، نگهداری در کانون اصلاح و تربیت در دو روز آخر هفته برای سه ماه تا پنج سال.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3805112|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همان طور که مشخص است نوع واکنش ها در مورد این اشخاص بیشتر از [[ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 88]] جنبه تنبیهی و کیفری دارد و غالبا منجر به محرومیت از آزادی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3805080|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
قانونگذار در این ماده بر خلاف [[ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 88]]، صرفا از اصطلاحات نوجوان و مجازات (نه [[طفل]] و [[اقدامات تأمینی و تربیتی|اقدامات تأمینی]]) استفاده کرده است؛ زیرا اشخاص 15 تا 18 سال لزوما [[بلوغ|بالغ]] و دارای [[مسئولیت کیفری]] هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4336904|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref> چنین اشخاصی در صورت ارتکاب جرم حسب مورد میتوانند به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت، جزای نقدی یا ارائه خدمات عمومی کمتر از 4 ساعت در روز  محکوم شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4159460|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref> همچنین طبق تبصره 2 این ماده، دو اقدام دیگر نیز پیش بینی شده است که عبارتند از : اقامت در منزل، نگهداری در کانون اصلاح و تربیت در دو روز آخر هفته برای سه ماه تا پنج سال.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3805112|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همان طور که مشخص است نوع واکنش ها در مورد این اشخاص بیشتر از ماده 88 قانون مجازات اسلامی، جنبه تنبیهی و کیفری دارد و غالبا منجر به محرومیت از آزادی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3805080|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه های قضائی ==
[[اداره حقوقی قوه قضائیه]] در [[نظریه مشورتی]] شماره 7/92/1206 مورخ 1392/06/20 در خصوص نحوه اعمال مجازات نگهداری در کانون اصلاح و تربیت برای نوجوانانی که در زمان ارتکاب جرم 15 تا 18 سال سن داشتند ولی حین صدور رای بیش از 18 سال تمام دارند اظهار داشته: نگهداری در کانون اصلاح و تربیت برای بزهکارانی که بالای 18 سال دارند فاقد وجاهت قانونی است ضمنا دادگاه با وجود مقررات موجود میتواند [[بزهکار]] را به جای معرفی به کانون اصلاح و تربیت به یکی دیگر از مجازات های مقرر در ماده 89 و تبصره 2 این ماده محکوم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4768976|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
اداره حقوقی قوه قضائیه در نظریه مشورتی شماره 7/92/1022 مورخ 1392/06/02 اظهار داشته: منظور از 18 سال تمام کسی است که 12 ماه از ورود سنش به 18 سالگی گذشته باشد و لذا کسی که 12 ماه از ورودش به 17 سالگی گذشته را نمیتوان 18 سال تمام دانست. همچنین در صورت دستگیری در سالروز تولد، نمیتوان وی را 18 سال تمام در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4754912|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
* [[نظریه شماره 7/1400/227 مورخ 1400/05/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقلیل مجازات حبس برای بزهکاران نوجوان]]
* [[نظریه شماره 7/99/1183 مورخ 1399/09/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعمال قواعد تعدد جرم در فرض محکوم شدن نوجوان به مجازات تعزیری به جای مجازات حدی]]
* [[نظریه شماره 7/1400/349 مورخ 1400/10/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات‌های تکمیلی اطفال و نوجوانان]]
* [[رای دادگاه درباره آراء قطعی صادره از دادگاه اطفال و نوجوانان (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۶۹۶۰۱۵۷۸)]]
 
* [[نظریه شماره 7/99/590 مورخ 1399/05/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تغییر میزان جزای نقدی نوجوانان]]
* [[رای دادگاه درباره اماره قضایی در اثبات بزه شرب خمر (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۵۰۰۱۵۳۷)]]


== رویه قضائی ==
== مقالات مرتبط ==
[[اداره حقوقی قوه قضائیه]] در نظریه مشورتی شماره 7/92/1206 مورخ 1392/06/20 در خصوص نحوه اعمال مجازات نگهداری در کانون اصلاح و تربیت برای نوجوانانی که در زمان ارتکاب جرم 15 تا 18 سال سن داشتند ولی حین صدور رای بیش از 18 سال تمام دارند اظهار داشته: نگهداری در کانون اصلاح و تربیت برای بزهکارانی که بالای 18 سال دارند فاقد وجاهت قانونی است ضمنا دادگاه با وجود مقررات موجود میتواند بزهکار را به جای معرفی به کانون اصلاح و تربیت به یکی دیگر از مجازات های مقرر در ماده 89 و تبصره 2 این ماده محکوم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4768976|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>


[[اداره حقوقی قوه قضائیه]] در نظریه مشورتی شماره 7/92/1022 مورخ 1392/06/02 اظهار داشته: منظور از 18 سال تمام کسی است که 12 ماه از ورود سنش به 18 سالگی گذشته باشد و لذا کسی که 12 ماه از ورودش به 17 سالگی گذشته را نمیتوان 18 سال تمام دانست. همچنین در صورت دستگیری در سالروز تولد، نمیتوان وی را 18 سال تمام در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4754912|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* [[بررسی آرای حضوری و غیابی صادره از دادگاه اطفال و نوجوانان: رفع ابهامات]]
* [[ضرورت همسویی مجلس شورای اسلامی با تعهدات بین المللی دولت در مقابله با جرایم مرتبط با مواد مخدر و روان گردان]]
* [[الگوی پاسخ‌دهی به جرایم اطفال و نوجوانان در نظام قضایی ایران؛ مطالعۀ موردی در استان مازندران]]
* [[پاسخ‌های اجتماعی به بزهکاری اطفال و نوجوانان در حقوق ایران و انگلستان]]
* [[قوانین و مقررات کیفری ایران در قبال اطفال و نوجوانان بزهکار: حال و آینده]]
* [[گسترة دفاع جنون در حقوق کیفری ایران و آمریکا]]
* [[علل تکرار جرم در مددجویان کانون اصلاح و تربیت]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
[[رده:مجازات ها و اقدامات تأمینی و تربیتی اطفال و نوجوانان]]
[[رده:مجازات نوجوانان بین پانزده تا هجده سال]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:کلیات]]
[[رده:مجازات‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی اطفال و نوجوانان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۳۰

ماده ۸۹ قانون مجازات اسلامی: درباره نوجوانانی که مرتکب جرم تعزیری می‌ شوند و سن آنها در زمان ارتکاب، بین پانزده ‌تا هجده سال تمام شمسی است مجازات‌ های زیر اجراء می‌ شود:

الف ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از دو تا پنج سال در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه یک تا سه است.

ب ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از یک تا سه سال در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه چهار است.

پ ـ نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از سه ماه تا یک سال یا پرداخت جزای نقدی از 000 /000 /15 تا 000 /000 /65 ریال یا انجام یکصد و هشتاد تا هفتصد و بیست ساعت خدمات عمومی ‌رایگان در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه پنج است.

ت - پرداخت جزای نقدی از 000 /000 /3 تا 000 /000 /25 ریال یا انجام شصت تا یکصد و هشتاد ساعت خدمات عمومی‌ رایگان در مورد جرایمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه شش است.

ث ـ پرداخت جزای نقدی تا 000 /000 /3 ریال در مورد جرایمی‌ که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه هفت و هشت است.

تبصره 1 ـ ساعات ارایه خدمات عمومی، ‌بیش از چهار ساعت در روز نیست.

تبصره 2 ـ دادگاه می‌ تواند با توجه به وضع متهم و جرم ارتکابی، به جای صدور حکم به مجازات نگهداری یا جزای نقدی موضوع بندهای (الف) تا (پ) این ماده، به اقامت در منزل در ساعاتی که دادگاه معین می‌ کند یا به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت در دو روز آخر هفته حسب مورد برای سه ماه تا پنج سال حکم دهد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

منظور از «منزل»، اعم از منزل خود محکوم یا منزل شخص دیگری است که دادگاه انتخاب کرده است.[۱]

پیشینه

تعیین مجازات انجام خدمات عمومی رایگان توسط طفل یا اقامت اجباری وی در منزل، در قوانین پیشین سابقه نداشته و از نوآوری های قانون مجازات اسلامی محسوب میشود.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانونگذار در این ماده بر خلاف ماده 88، صرفا از اصطلاحات نوجوان و مجازات (نه طفل و اقدامات تأمینی) استفاده کرده است؛ زیرا اشخاص 15 تا 18 سال لزوما بالغ و دارای مسئولیت کیفری هستند.[۳] چنین اشخاصی در صورت ارتکاب جرم حسب مورد میتوانند به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت، جزای نقدی یا ارائه خدمات عمومی کمتر از 4 ساعت در روز محکوم شوند.[۴] همچنین طبق تبصره 2 این ماده، دو اقدام دیگر نیز پیش بینی شده است که عبارتند از : اقامت در منزل، نگهداری در کانون اصلاح و تربیت در دو روز آخر هفته برای سه ماه تا پنج سال.[۵] همان طور که مشخص است نوع واکنش ها در مورد این اشخاص بیشتر از ماده 88 قانون مجازات اسلامی، جنبه تنبیهی و کیفری دارد و غالبا منجر به محرومیت از آزادی است.[۶]

رویه های قضائی

اداره حقوقی قوه قضائیه در نظریه مشورتی شماره 7/92/1206 مورخ 1392/06/20 در خصوص نحوه اعمال مجازات نگهداری در کانون اصلاح و تربیت برای نوجوانانی که در زمان ارتکاب جرم 15 تا 18 سال سن داشتند ولی حین صدور رای بیش از 18 سال تمام دارند اظهار داشته: نگهداری در کانون اصلاح و تربیت برای بزهکارانی که بالای 18 سال دارند فاقد وجاهت قانونی است ضمنا دادگاه با وجود مقررات موجود میتواند بزهکار را به جای معرفی به کانون اصلاح و تربیت به یکی دیگر از مجازات های مقرر در ماده 89 و تبصره 2 این ماده محکوم نماید.[۷]

اداره حقوقی قوه قضائیه در نظریه مشورتی شماره 7/92/1022 مورخ 1392/06/02 اظهار داشته: منظور از 18 سال تمام کسی است که 12 ماه از ورود سنش به 18 سالگی گذشته باشد و لذا کسی که 12 ماه از ورودش به 17 سالگی گذشته را نمیتوان 18 سال تمام دانست. همچنین در صورت دستگیری در سالروز تولد، نمیتوان وی را 18 سال تمام در نظر گرفت.[۸]

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4337072
  2. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4964800
  3. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4336904
  4. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4159460
  5. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3805112
  6. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3805080
  7. مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. اداره کل حقوقی قوه قضائیه، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4768976
  8. مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. اداره کل حقوقی قوه قضائیه، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4754912