ماده ۵۳۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۵۳۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): در تعدد جنایات، اصل بر تعدد دیات و عدم تداخل آنها است مگر مواردی که در این قانون خلاف آن مقرر شده است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۳۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)
• ماده ۵۳۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

نکات تفسیری دکترین ماده 538 قانون مجازات اسلامی (1392)

بر اساس این ماده، اصل در دیات را باید عدم تداخل آن ها در نظر گرفت، چرا که این امر با اصل منطبق تر است که در فرض تعدد جنایات وارده بر اعضاء، دیه های متعددی نیز اخذ شود، البته چنانچه میان برخی از اعضاء شکلی از ملازمه دیده شود، باید قائل به دیه واحد بود، این امر با قواعد راجع به حقوق الناس نیز منطبق است، لذا باید بجز در مواردی که دلیلی خاصی آورده شده است، قائل بر عدم تداخل دیات بود.

گروهی نیز وحدت یا تعدد ضربات را مؤثر در ادغام مجازات ها می دانند، در هر صورت با توجه به اینکه دیه را برخی نوعی خسارت در نظر گرفته اند، معتقدند لازم است برای آسیب وارد بر هر عضوی، قائل به اخذ دیه جداگانه بود.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 538 قانون مجازات اسلامی (1392)

1. اصل بر این است که در صورت تعدد جنایات، هر یک از جنایات دیه جداگانه‌ای دارد و دیات با هم تداخل نمی‌کنند.
2. تداخل دیات استثناء بوده و تنها در مواردی اتفاق می‌افتد که قانون به طور خاص خلاف آن را مقرر کرده باشد.
3. قانون مجازات اسلامی ممکن است مواردی را مشخص کند که در آن تداخل دیات پذیرفته شود.
4. بررسی موارد خاص و استثنایی به تفسیر و رسیدگی حقوقی نیاز دارد.

رویه های قضایی

نظریه شماره 7/1402/389 مورخ 1402/06/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره میزان دیه در جراحت مختلف در یک عضو رای دادگاه درباره اصلاح رأی متعاقب اعتراض ثالث (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۵۴۶) رای دادگاه درباره تخفیف مجازات در فرض فرار راننده از صحنه تصادف (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۸۰۰۸۴۷)

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند این اصل را استصحاب ضمان دانسته اند.

مقالات مرتبط

• بررسی حکم تداخل دیه منافع در جنایت بر اعضا
• ارزیابی تعدد مادی جرائم تعزیری در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392