ماده ۱۵ قانون مجازات اسلامی

ماده ۱۵ قانون مجازات اسلامی: حد مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس، تعیین شده است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 14 قانون مجازات اسلامی
• ماده 217 قانون مجازات اسلامی
• ماده 218 قانون مجازات اسلامی
• ماده 219 قانون مجازات اسلامی

• ماده 220 قانون مجازات اسلامی
• ماده 221 قانون مجازات اسلامی
• ماده 222 قانون مجازات اسلامی
• ماده 223 قانون مجازات اسلامی
• ماده 224 قانون مجازات اسلامی
• ماده 225 قانون مجازات اسلامی
• ماده 226 قانون مجازات اسلامی
• ماده 227 قانون مجازات اسلامی
• ماده 228 قانون مجازات اسلامی
• ماده 229 قانون مجازات اسلامی
• ماده 230 قانون مجازات اسلامی
• ماده 231 قانون مجازات اسلامی

توضیح واژگان

مجازات های حدی در اصطلاح شرعی، مقابل تعزیر قرار میگیرند که کمیت و کیفیت اجرای آن بر عهده قاضی و حاکم شرع گذاشته شده است.

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده 13 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، همین تعریف را برای مجازات های حدی ذکر کرده بود که مورد انتقاد برخی حقوقدانان نیز قرار گرفت.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از دیدگاه حقوق جزا قانونگذار احکام شرعی را دقیقا به صورت مقررات قانونی تدوین کرده است.مجازات های حدی ممکن است یکی از انواع قتل،نفی بلد،رجم،جلد،قطع دست یا پا و حبس دائم باشد.از جمله خصوصیاتی که برای مجازات های حدی بیان شده اینکه اولا جنبه احصائی دارد و در موارد شک در حد بودن یا نبودن یک مجازات، اصل بر غیر حد بودن آن است، همچنین قانونگذار عادی در خصوص این جرائم، پیرو قواعد موجود در موازین فقهی است و نمیتواند بر خلاف آن مقرراتی وضع کند. بین فقها در خصوص تعداد حدود، اختلاف نظر هایی وجود دارد که میتواند منجر به اختلاف در رویه قضائی شود. به ویژه آنکه در ماده 220 قانون مجازات اسلامی، اجازه ی رجوع به منابع فقهی در خصوص حدود غیر مصرح در قانون داده شده است، بنابراین چه بسا که قاضی شخصی را به اتهام ارتداد به اعدام محکوم نماید. جرائمی که در قانون مجازات اسلامی ذیل باب حدود ذکر شدند عبارتند از: زنا، لواط، مساحقه، قوادی، شرب خمر، محاربه، سرقت، قذف.

رویه قضایی

به موجب رأی دیوان عالی کشور به شماره 530 مورخ 1368/12/1 در جرم سرقت حتی در فرض اعلام رضایت شاکی، لازم است سارق را به دلیل اخلال در نظم و امنیت جامعه و سلب آسایش عمومی تعزیر نمود.

• رای دادگاه درباره ارزش اثباتی تست الکل سنج (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۲۰۰۴۰۳)

انتقادات

تعریفی که قانونگذار در این ماده از مجازات های حدی ارائه داده است، در خصوص مجازات های قصاص و دیات و برخی مجازات های تعزیری (منصوصات شرعی) نیز صادق می باشد.

مقالات مرتبط

• تعزیرات منصوص شرعی در سایۀ حکم حکومتی
• حوالۀ کیفری به مجازات حدی در تعزیرات با تأکید بر انجام اعمالی به قصد براندازی نظام