ماده ۲۴ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده 108 قانون ثبت اسناد و املاک]]
* [[ماده 108 قانون ثبت اسناد و املاک]]
* [[ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 23 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 23 قانون مجازات اسلامی]]
خط ۱۸: خط ۱۸:
سابقاً قانونگذار در [[ماده 20 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]]، در خصوص عدم اجرای مجازات تکمیلی توسط متهم، ضمانت اجرای جزای نقدی یا حبس را پیش بینی نموده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3625460|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
سابقاً قانونگذار در [[ماده 20 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]]، در خصوص عدم اجرای مجازات تکمیلی توسط متهم، ضمانت اجرای جزای نقدی یا حبس را پیش بینی نموده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3625460|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
در این ماده، قانونگذار در خصوص دو موضوع تعیین تکلیف نموده است:
در این ماده، قانونگذار در خصوص دو موضوع تعیین تکلیف نموده است:


خط ۲۴: خط ۲۴:
# تخفیف یا لغو مجازات تکمیلی: با حصول سه شرط، این امکان توسط قاضی صادر کننده حکم قطعی وجود دارد: 1- پیشنهاد قاضی اجرای احکام 2- گذشتن نیمی از مدت مجازات 3- اطمینان از عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4947136|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref>
# تخفیف یا لغو مجازات تکمیلی: با حصول سه شرط، این امکان توسط قاضی صادر کننده حکم قطعی وجود دارد: 1- پیشنهاد قاضی اجرای احکام 2- گذشتن نیمی از مدت مجازات 3- اطمینان از عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4947136|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref>


== رویه قضایی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# در صورت عدم رعایت مفاد حکم توسط محکوم، دادگاه می‌تواند مجازات تکمیلی را افزایش دهد.
# افزایش مجازات تکمیلی تا یک‌سوم مدت تعیین‌شده در حکم امکان‌پذیر است.
# در صورت تکرار تخلف، مجازات تکمیلی به حبس یا جزای نقدی درجه هفت یا هشت تبدیل می‌شود.
# پس از گذشت نیمی از مدت مجازات تکمیلی، امکان لغو یا کاهش مدت آن وجود دارد.
# لغو یا کاهش مدت مجازات تکمیلی با اطمینان از عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم امکان‌پذیر است.
# پیشنهاد لغو یا کاهش مدت مجازات تکمیلی باید از سوی قاضی اجرای حکم ارائه شود.
# دادگاه صادرکننده حکم مسئول تصمیم‌گیری در مورد تعدیل مجازات تکمیلی است.
 
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/97/3078 مورخ 1397/12/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
 
به موجب نظر کمیسیون در نشست قضایی دادگستری استان تهران در شهریور 1380 در خصوص امکان تعلیق مجازات تتمیمی، اگرچه منعی قانونی برای تعلیق مجازات های تتمیمی وجود ندارد، اما با توجه به فلسفه این مجازات ها که همان اعمال آن ها در فرض عدم کفایت مجازات اصلی است، لذا در فرض تعلیق اجرای مجازات اصلی، موجبی نیز برای تعیین مجازات تتمیمی نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6279380|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
به موجب نظر کمیسیون در نشست قضایی دادگستری استان تهران در شهریور 1380 در خصوص امکان تعلیق مجازات تتمیمی، اگرچه منعی قانونی برای تعلیق مجازات های تتمیمی وجود ندارد، اما با توجه به فلسفه این مجازات ها که همان اعمال آن ها در فرض عدم کفایت مجازات اصلی است، لذا در فرض تعلیق اجرای مجازات اصلی، موجبی نیز برای تعیین مجازات تتمیمی نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6279380|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
* [[نظریه شماره 7/1401/1309 مورخ 1401/12/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد وضعیت مرور زمان در حالت عدم اجرای مجازات تکمیلی]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1309 مورخ 1401/12/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد وضعیت مرور زمان در حالت عدم اجرای مجازات تکمیلی]]
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۳۸ مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور قرار تأمین کیفری در زمان تجویز اعاده دادرسی]]
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۳۸ مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور قرار تأمین کیفری در زمان تجویز اعاده دادرسی]]
* [[نظریه شماره 7/1402/506 مورخ 1402/11/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درخواست اعاده دادرسی شاکی از رأی برائت]]
* [[نظریه شماره 7/1402/506 مورخ 1402/11/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درخواست اعاده دادرسی شاکی از رأی برائت]]
* [[نظریه شماره 1352/96/7 مورخ 1396/06/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 1352/96/7 مورخ 1396/06/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
== پایان نامه و رساله های مرتبط ==
* [[چالش های مجازات های تکمیلی در حقوق ایران]]


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۷

ماده ۲۴ قانون مجازات اسلامی: چنانچه محکوم ‌طی مدت اجرای مجازات تکمیلی، مفاد حکم را رعایت ننماید، دادگاه صادرکننده حکم به پیشنهاد قاضی اجرای احکام برای بار اول مدت مجازات تکمیلی مندرج در حکم را تا یک ‌سوم افزایش می‌ دهد و در صورت تکرار، بقیه مدت محکومیت را به حبس یا جزای نقدی درجه هفت یا هشت تبدیل می‌ کند. همچنین بعد از گذشتن نیمی ‌از مدت مجازات تکمیلی، دادگاه می‌ تواند با پیشنهاد قاضی اجرای حکم در صورت اطمینان به عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم، نسبت به لغو یا کاهش مدت زمان مجازات تکمیلی وی اقدام کند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

منظور از «دادگاه صادر کننده حکم» در این ماده، دادگاه صادر کننده حکم قطعی است؛ اعم از اینکه دادگاه بدوی باشد یا تجدید نظر.[۱]

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده 20 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، در خصوص عدم اجرای مجازات تکمیلی توسط متهم، ضمانت اجرای جزای نقدی یا حبس را پیش بینی نموده بود.[۲]

نکات تفسیری دکترین

در این ماده، قانونگذار در خصوص دو موضوع تعیین تکلیف نموده است:

  1. تشدید ناشی از تخلف از اجرای مجازات تکمیلی: قاضی صادر کننده حکم قطعی بعد از پیشنهاد قاضی اجرای احکام میتواند مجازات تکمیلی را طبق قانون تشدید کند، گفتنی است که این قاضی نمیتواند رأسا و بدون پیشنهاد قاضی اجرای احکام، چنین تشدیدی را اعمال نماید،[۳] همچنین در صورت تکرار در تخلف از مجازات تکمیلی و تبدیل آن به حبس درجه هشت، این مجازات نمیتواند به مجازات جایگزین حبس تبدیل شود.[۴]
  2. تخفیف یا لغو مجازات تکمیلی: با حصول سه شرط، این امکان توسط قاضی صادر کننده حکم قطعی وجود دارد: 1- پیشنهاد قاضی اجرای احکام 2- گذشتن نیمی از مدت مجازات 3- اطمینان از عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم.[۵]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. در صورت عدم رعایت مفاد حکم توسط محکوم، دادگاه می‌تواند مجازات تکمیلی را افزایش دهد.
  2. افزایش مجازات تکمیلی تا یک‌سوم مدت تعیین‌شده در حکم امکان‌پذیر است.
  3. در صورت تکرار تخلف، مجازات تکمیلی به حبس یا جزای نقدی درجه هفت یا هشت تبدیل می‌شود.
  4. پس از گذشت نیمی از مدت مجازات تکمیلی، امکان لغو یا کاهش مدت آن وجود دارد.
  5. لغو یا کاهش مدت مجازات تکمیلی با اطمینان از عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم امکان‌پذیر است.
  6. پیشنهاد لغو یا کاهش مدت مجازات تکمیلی باید از سوی قاضی اجرای حکم ارائه شود.
  7. دادگاه صادرکننده حکم مسئول تصمیم‌گیری در مورد تعدیل مجازات تکمیلی است.

رویه های قضایی

به موجب نظر کمیسیون در نشست قضایی دادگستری استان تهران در شهریور 1380 در خصوص امکان تعلیق مجازات تتمیمی، اگرچه منعی قانونی برای تعلیق مجازات های تتمیمی وجود ندارد، اما با توجه به فلسفه این مجازات ها که همان اعمال آن ها در فرض عدم کفایت مجازات اصلی است، لذا در فرض تعلیق اجرای مجازات اصلی، موجبی نیز برای تعیین مجازات تتمیمی نیست.[۶]

پایان نامه و رساله های مرتبط

مقالات مرتبط

بررسی و تحلیل کیفر شناختی مجازات های جایگزین حبس

منابع

  1. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4320184
  2. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3625460
  3. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4947120
  4. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4320220
  5. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4947136
  6. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279380