ماده ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی

ماده ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی: اگر کسی با ضربه‌های متعدد عمدی، موجب جنایات متعدد و قتل مجنی علیه شود و قتل نیز مشمول تعریف جنایات عمدی باشد، چنانچه برخی از جنایت‌ها موجب قتل شود و برخی در وقوع قتل نقشی نداشته باشند، مرتکب علاوه بر قصاص نفس، حسب مورد، به قصاص عضو یا دیه جنایت‌هایی که تأثیری در قتل نداشته‌است، محکوم می‌شود. لکن اگر قتل به وسیله مجموع جنایات پدید آید، در صورتی که ضربات به صورت متوالی وارد شده باشد در حکم یک ضربه است. در غیر این صورت به قصاص یا دیه عضوی که جنایت بر آن، متصل به فوت نبوده‌است نیز محکوم می‌گردد.

تبصره ـ احکام مقرر در مواد (۲۹۶)، (۲۹۷)، (۲۹۸) و (۲۹۹) در مواردی که جنایت یا جنایات ارتکابی به قسمت بیشتری از همان عضو یا اعضای دیگر مجنی علیه سرایت کند نیز جاری است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲۹۶ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۲۹۷ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۲۹۸ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۳۰۰ قانون مجازات اسلامی

نکات تفسیری دکترین ماده 299 قانون مجازات اسلامی

این ماده، در مقام توضیح یکی از حالات «تداخل در قصاص» است که ناظر به حالتی است که فرد ضارب ضربات متعددی به مجنی علیه وارد نماید که در چنین جنایاتی، اصل بر عدم تداخل قصاص است. قانونگذار در این ماده از قول مشهور تبعیت نموده و با پیروی از معیار تعدد یا عدم تعدد ضربات، ملاک اصلی را عدم تداخل قصاص در فرض تعدد ضربات دانسته‌است.در قسمت دوم این ماده، توجه به زمان ورود ضربات بوده‌است، لفظ «توالی» به معنای توالی زمانی بوده و به نظر می‌رسد قانونگذار چنین توالی را نظیر حالتی می‌داند که همه ضربات مؤثر در قتل باشند.

نکات توضیحی ماده 299 قانون مجازات اسلامی

این ماده البته میان حالات مختلف تعدد جنایات قائل به تفکیک شده است، چنانچه قتل و جرح حاصل دو ضربه متفاوت و مختلف باشند، نمی توان حکم به تداخل قصاص داد.

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

برخی از فقها، اوجه بودن این قول را که «باید میان دو حالت از جنایات قائل به تفکیک شد و چنانچه ضربات به‌طور متوالی وارد شده باشند قصاص عضو در قصاص نفس تداخل می‌کند ولی اگر جنایات به‌طور متفرق و متعدد باشند، تداخل جنایات رخ نمی‌دهد» بعید ندانسته‌اند.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 299 قانون مجازات اسلامی

1. اگر ضربات متعدد عمدی باعث جنایات متعدد و منجر به قتل شود، مرتکب به قصاص نفس محکوم می‌شود.
2. جنایاتی که نقشی در قتل نداشته باشند، اگر مؤثر در قتل نباشند، قصاص عضو یا دیه دارند.
3. اگر قتل با مجموعه جنایات متعدد باشد و ضربات متوالی وارد شده باشند، به‌عنوان یک ضربه محسوب می‌شود.
4. اگر ضربات غیرمتوالی باشند، قصاص یا دیه مربوط به عضوی که جنایت بر آن مستقیماً منجر به فوت نشده است، تعیین می‌شود.
5. مواد ۲۹۶، ۲۹۷، ۲۹۸ و ۲۹۹ در موارد سرایت جنایات به اعضای دیگر نیز اجرا می‌شوند.

مقالات مرتبط

• ارزیابی تعدد مادی جرائم تعزیری در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392