ماده ۳۴۴ قانون مجازات اسلامی
ماده ۳۴۴ قانون مجازات اسلامی: اگر پس از اقامه قسامه و پیش از صدور حکم، دلیل معتبری بر خلاف قسامه یافت شود و یا فقدان شرایط قسامه اثبات گردد، قسامه باطل می شود و چنانچه بعد از صدور حکم باشد موضوع از موارد اعاده دادرسی است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
مراد از حکم در عبارت «چنانچه بعد از صدور حکم باشد» حکم قطعی و غیر قابل تجدید نظر است.[۱]
پیشینه
این ماده که از ابداعات قانون جدید بوده و در قوانین سابق پیشینه ای نداشته است و به سقوط تصمیم قضایی در صورت احراز بی اعتباری قسامه در هر یک از مراحل دادرسی اشاره دارد.[۲]
نکات تفسیری دکترین ماده 344 قانون مجازات اسلامی
این ماده در خصوص حصول دو حالت پس از اقامه قسامه تاکید نموده است: حالت نخست یافت شدن دلیلی بر خلاف قسامه است و حالت دوم عبارت است از احراز فقدان شرایط قسامه، همچنین به موجب ماده چنانچه این شرایط بعد از صدور حکم حاصل شوند، باید موضوع را از موارد اعاده دادرسی تلقی کرد،[۳] به عنوان مثال اگر بعد از اقامه قسامه، دو نفر شهادت دهند که متهم در زمان ارتکاب جرم، زندانی یا بیمار بوده است، باید آن را از موارد سقوط قسامه با بینه تلقی کرد.[۴]
عده ای از ظاهر ماده فوق چنین استنباط نموده اند که قسامه را باید اماره ای نسبی دانست، بدین معنا که خلاف قسامه قابل اثبات است، در این خصوص میان حقوقدانان اختلاف نظراتی وجود دارد.[۵] همچنین در صورت ثبوت فساد قسامه پیش از اقامه آن، اقدام به اجرای آن از سوی قاضی، مجاز نمی باشد.[۶]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
برخی از فقها معتقدند چنانچه بعد از اجرای قسامه، دلایلی مبنی بر خلاف واقع بودن قسامه احراز شود، در این صورت باید قسامه را باطل دانسته و دیه ی اخذ شده را نیز مسترد نمود، در فرض قصاص متهم نیز، قسم خورندگان محکوم به پرداخت دیه می شوند.[۷]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 344 قانون مجازات اسلامی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- در صورت یافتن دلیل معتبر بر خلاف قسامه پیش از صدور حکم، قسامه باطل می‌شود.
- اثبات فقدان شرایط قسامه پیش از صدور حکم، منجر به ابطال آن می‌شود.
- اگر پس از اقامه قسامه و صدور حکم، دلیل معتبری یافت شود، موضوع از موارد اعاده دادرسی است.
- قسامه باطل می‌شود اگر پیش از صدور حکم شرایط لازم آن اثبات نشود.
- وجود دلیل معتبر خلاف قسامه بعد از صدور حکم، موجب اعاده دادرسی می‌گردد.
رویه های قضایی
منابع
- ↑ علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275552
- ↑ عباس حق پناهان. بررسی و تحلیل حقوقی و جرم شناختی قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی نوین. چاپ 1. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4445212
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 11. میزان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4033648
- ↑ هوشنگ شامبیاتی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4075436
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275544
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275548
- ↑ بهرام بهرامی. بایسته های ادله اثبات. چاپ 2. نگاه بینه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2451924