ماده ۱۹۵ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
در اثبات [[جرح]] یا [[تعدیل|تعدیل شاهد]]، ذکر [[اسباب جرح یا تعدیل|اسباب آن]] لازم نیست و گواهی مطلق به تعدیل یا جرح، کفایت می‌کند مشروط بر آن که [[شهادت|شاهد]] دارای شرایط شرعی باشد.
'''ماده ۱۹۵ قانون مجازات اسلامی:'''در اثبات [[جرح]] یا [[تعدیل|تعدیل شاهد]]، ذکر [[اسباب جرح یا تعدیل|اسباب آن]] لازم نیست و گواهی مطلق به تعدیل یا جرح، کفایت می‌کند مشروط بر آن که [[شهادت|شاهد]] دارای شرایط شرعی باشد.


تبصره ـ در اثبات یا نفی [[عدالت]]، [[علم]] شاهد به عدالت یا فقدان آن لازم است و حسن ظاهر به تنهایی برای احراز عدالت کافی نیست.
تبصره ـ در اثبات یا نفی [[عدالت]]، [[علم]] شاهد به عدالت یا فقدان آن لازم است و حسن ظاهر به تنهایی برای احراز عدالت کافی نیست.
خط ۲۳: خط ۲۳:
== انتقادات ==
== انتقادات ==
در مورد [[تعارض]] شهادت شهود جرح با شهود تعدیل، در این ماده اشاره ای نشده‌است و نظریات فقها نیز متفاوت بیان شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=640876|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref>
در مورد [[تعارض]] شهادت شهود جرح با شهود تعدیل، در این ماده اشاره ای نشده‌است و نظریات فقها نیز متفاوت بیان شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=640876|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref>
== مقالات مرتبط ==
* [[واکاوی معیارهای فقهی در ارزیابی صلاحیت نامزدهای انتخابات در جمهوری اسلامی ایران]]


==منابع==
==منابع==
خط ۳۳: خط ۳۷:
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:کلیات]]
[[رده:کلیات]]
[[رده:ادله اثبات جرم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۷

ماده ۱۹۵ قانون مجازات اسلامی:در اثبات جرح یا تعدیل شاهد، ذکر اسباب آن لازم نیست و گواهی مطلق به تعدیل یا جرح، کفایت می‌کند مشروط بر آن که شاهد دارای شرایط شرعی باشد.

تبصره ـ در اثبات یا نفی عدالت، علم شاهد به عدالت یا فقدان آن لازم است و حسن ظاهر به تنهایی برای احراز عدالت کافی نیست.

توضیح واژگان

منظور از «اسباب جرح یا تعدیل»، همان شرایط قانونی شاهد است که وجود آن سبب تعدیل و فقدان آن سبب جرح می‌شود.[۱]

«تعدیل»، گواهی بر عدالت کسی دادن است، گواه یاد شده را شاهد تعدیل یا شاهد تزکیه گویند، واژه تعدیل در برابر «جرح» قرار می‌گیرد.[۲]

«حسن ظاهر» را نیز باید حالتی دانست که در آن افرادی که فرد را می‌شناسند، در پرسش در خصوص وضعیت او، از وی به درستکاری و نیکی یاد کنند و بیان کنند که فعل ناشایست یا زشتی از سوی او ندیده‌اند.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در تعدیل، چه عدالت به معنای ملکه باشد و چه حسن ظاهر، نیاز به سابقه شناخت از شاهد وجود دارد اما در جرح لازم نیست که جرح کننده، سابقه شناخت از شاهد یا حشر و نشر با او را داشته باشد، چون وقوع هر گناه کبیره ای کافی است تا شاهد را از عدالت بیندازد.[۴]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها معتقد به جواز اکتفای حاکم به شهادت شاهد به حسن ظاهر دیگری به دلیل تعبدی می‌باشند.[۵]

برخی از فقهای امامیه عدالت را حسن ظاهر دانسته و اکثر آنان نیز عدالت را ملکه ای نفسانی تعریف کرده‌اند.[۶]

انتقادات

در مورد تعارض شهادت شهود جرح با شهود تعدیل، در این ماده اشاره ای نشده‌است و نظریات فقها نیز متفاوت بیان شده‌است.[۷]

مقالات مرتبط

منابع

  1. عباس زراعت و حمیدرضا حاجی زاده. ادله اثبات دعوا. چاپ 2. قانون مدار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1226008
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 115828
  3. علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275016
  4. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 484696
  5. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275012
  6. علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275020
  7. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 640876