ماده ۱۹۶ قانون مجازات اسلامی

هرگاه گواهی شهود معرفی شده در اثبات جرح یا تعدیل شاهد با یکدیگر معارض باشد از اعتبار ساقط است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

تعدیل به معنای گواهی بر عدالت کسی دادن است، این واژه مقابل جرح قرار میگیرد،گواه یاد شده را شاهد تعدیل یا شاهد تزکیه گویند.جرح شاهد را نیز از اعتبار انداختن شهادت شاهد تعریف کرده‌اند، این بی‌اعتبار ساختن باید از طریق بیان برخی از اوصاف قانونی مؤثر در اعتبار شهادت شاهد باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

بر اساس قواعد عمومی، تعارض شهادت‌ها، موجب سقوط آنهاست، اما اگر شهادت به جرح با شهادت به تعدیل، تعارض داشته باشند، شهادت به جرح مقدم می‌شود، چون شهادت به عدالت به معنای عدم اطلاع از فسق شاهد است، اما شهادت به فسق، به معنای آگاهی از امری است که دیگران نسبت به آن آگاهی ندارند مگر اینکه سبب عدالت، امری وجودی، مثل اذعان شاهد به توبه فرد موضوع شهادت باشد.گفتنی است که شهود جرح و تعدیل مانند بقیه شهادت ها هستند و باید واجد شرایط شهادت باشند.

انتقادات

ممکن است اینگونه بیان شود که اثبات عدالت شاهد از راه شهادت هچگاه به سرانجام نمی‌رسد چون هر شاهد معرفی شده نیاز به تعدیل دارد، پس موجب تسلسل است.