ماده ۵۳۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)
ماده ۵۳۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): هرگاه مجنی علیه در اثر سرایت صدمه یا صدمات غیرعمدی فوت نماید یا عضوی از اعضاء او قطع شود یا آسیب بزرگتری ببیند به ترتیب ذیل دیه تعیین می شود:
الف ـ در صورتی که صدمه وارده یکی باشد، تنها دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت می شود.
ب ـ در صورت تعدد صدمات چنانچه مرگ یا قطع عضو یا آسیب بیشتر، در اثر سرایت تمام صدمات باشد، تنها دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت میشود و اگر مرگ یا قطع عضو یا آسیب بزرگتر در اثر سرایت برخی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری در دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر تداخل می‌کند و دیه صدمات غیرمسری، جداگانه محاسبه و مورد حکم واقع می شود.
توضیح واژگان
این ماده در خصوص جرم به سرایت است و آن را باید هر جرمی دانست که ناشی از سرایت جرم دیگر اعم از عمد، شبه عمد یا خطای محض باشد.1759196
عناصر جرم به سرایت را به شرح ذیل دانسته اند:
1- وقوع جرم بر انسان یا اموال
2- وجود عنصر معنوی اعم از عمد، شبه عمد یا خطای محض
3- وقوع سرایت نظیر جراحتی که به نقص عضو منتهی میشود
4- وقوع جرمی جدید در نتیجه سرایت جرم اولیه
5- قطع نشدن ارتباط تأثیر جرم اول با جرم جدید4888156
نکات توضیحی تفسیری دکترین
بر اساس این ماده لازم است جانی را مسئول هر جراحتی دانست که در اثر سرایت به وجود می آید.712740
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
برخی از فقهای حنبلی بیان نموده اند که دیه عضو، چه جنایت بر عضو، به نفس سرایت کند، چه نکند، در دیه نفس تداخل پیدا می کند، مشروط بر اینکه جنایت بر عضو، درمان نشود.1936848 فقهای شیعه معتقدند تداخل دیه مربوط به زمانی است که دیه اصالتاً ثابت باشد. در هر حال تمام فقها معتقدند اگر جنایت بر عضو، به نفس سرایت نماید، دیه عضو در نفس تداخل می یابد.1937480 گروهی نیز معتقدند تداخل دیه جنایات عضو بر نفس، منوط بر این است که تمام جنایات از یک نوع _ اعم از عمد، شبه عمد و خطای محض_ باشند.4993252