ماده ۴۰۲ قانون مجازات اسلامی

ماده ۴۰۲ قانون مجازات اسلامی: اگر شخصی یک چشم کسی را درآورد یا کور کند، قصاص می‌ شود، گرچه مرتکب بیش از یک چشم نداشته باشد و دیه ‌ای به وی پرداخت نمی‌ شود. این حکم در مورد همه اعضای زوج بدن جاری است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۴۰۱ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۴۰۳ قانون مجازات اسلامی

نکات تفسیری دکترین

چه جانی یک چشم و چه دو چشم کسی را کور کند یا درآورد، اگر فقط یک چشم داشته باشد، همان یک چشم را باید قصاص نمود، اما اگر این اقدام منتهی به پرداخت دیه شود، در خصوص دو چشم، دو دیه و در خصوص یک چشم نیز یک دیه پرداخته میشود.گفتنی است در اعمال این ماده، آگاهی یا نا آگاهی مرتکب نسبت به یک چشم داشتن فرد مجنی علیه لازم نیست.

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

برخی از فقها معتقدند به موجب آیات قرآن، قصاص چشم ثابت است و اگر جانی یک چشم و مجنی علیه دو چشم داشته باشد حتی اگر در نهایت، جانی کور شود نیز قصاص اعمال می شود.مستند فقهی این ماده را باید روایتی از امام صادق (ع) دانست، منتهی عده ای این روایت را ضعیف دانسته اند. همچنین اجماع در خصوص امکان قصاص فرد تک چشمی که عمدا چشم فردی سالم را کور کند یا در آورد، وجود دارد.

سوابق و مستندات فقهی

برخی از فقها معتقدند مجنی علیه می تواند در اجرای قصاص چشم مرتکب را با دست درآورد، اما گروهی دیگر معتقدند بهتر است این عمل با آلت برنده ای انجام شود.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. نکات آزمونی و علمی ماده ۴۰۲ قانون مجازات اسلامی به صورت ردیفی:
3. قصاص به دلیل آسیب به چشم: اگر شخصی یک چشم دیگری را کور کند، قصاص می‌شود.
4. عدم وجود دیه: در صورت قصاص، به فرد مرتکب دیه‌ای پرداخت نمی‌شود.
5. اعمال حکم بر اعضای زوج: حکم قصاص و عدم پرداخت دیه در مورد تمامی اعضای زوج بدن اعمال می‌شود.
6. عدم تأثیر تعداد اعضای بدن مرتکب: حتی اگر مرتکب فقط یک چشم داشته باشد، باز هم قصاص می‌شود.

رویه های قضایی

به موجب رأی شماره 297_1370/5/7 صادره از شعبه 12 دیوان عالی کشور: اگر چه دادگاه بدوی رأی به قصاص چشم چپ محکوم علیه را صادر کرده است، اما از آنجا که لازم است در قصاص جرح تساوی و مماثله رعایت شده و ممکن باشد و نیز بیم تلف جانی یا زیان متصور نباشد، رأی فوق نقض می شود.