ماده ۱۵ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(اضافه کردن مواد مرتبط)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==


* [[ماده ۱۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 14 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 513 قانون مجازات اسلامی(تعزیرات)]]
* [[ماده ۲۱۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 217 قانون مجازات اسلامی]]
*[[ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 595قانون مجازات اسلامی(تعزیرات)]]
* [[ماده ۲۱۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 218 قانون مجازات اسلامی]]
*[[ماده ۲۸۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۱۹ قانون مجازات اسلامی|ماده 219 قانون مجازات اسلامی]]
 
* [[ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 220 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 221 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 222 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 223 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۴ قانون مجازات اسلامی|ماده  224 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 225 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 226 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 227 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 228 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۲۹ قانون مجازات اسلامی|ماده 229 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۳۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 230 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۲۳۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 231 قانون مجازات اسلامی]]
*


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۲

ماده ۱۵ قانون مجازات اسلامی: حد مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس، تعیین شده است.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

مجازات های حدی در اصطلاح شرعی، مقابل تعزیر قرار میگیرند که کمیت و کیفیت اجرای آن بر عهده قاضی و حاکم شرع گذاشته شده است.[۱]

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده 13 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، همین تعریف را برای مجازات های حدی ذکر کرده بود که مورد انتقاد برخی حقوقدانان نیز قرار گرفت.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از دیدگاه حقوق جزا قانونگذار احکام شرعی را دقیقا به صورت مقررات قانونی تدوین کرده است.مجازات های حدی ممکن است یکی از انواع قتل،نفی بلد،رجم،جلد،قطع دست یا پا و حبس دائم باشد.[۳]از جمله خصوصیاتی که برای مجازات های حدی بیان شده اینکه اولا جنبه احصائی دارد و در موارد شک در حد بودن یا نبودن یک مجازات، اصل بر غیر حد بودن آن است، همچنین قانونگذار عادی در خصوص این جرائم، پیرو قواعد موجود در موازین فقهی است و نمیتواند بر خلاف آن مقرراتی وضع کند.[۴] بین فقها در خصوص تعداد حدود، اختلاف نظر هایی وجود دارد که میتواند منجر به اختلاف در رویه قضائی شود. به ویژه آنکه در ماده 220 قانون مجازات اسلامی، اجازه ی رجوع به منابع فقهی در خصوص حدود غیر مصرح در قانون داده شده است، بنابراین چه بسا که قاضی شخصی را به اتهام ارتداد به اعدام محکوم نماید.[۵] جرائمی که در قانون مجازات اسلامی ذیل باب حدود ذکر شدند عبارتند از: زنا، لواط، مساحقه، قوادی، شرب خمر، محاربه، سرقت، قذف.[۶]

رویه قضایی

به موجب رأی دیوان عالی کشور به شماره 530 مورخ 1368/12/1 در جرم سرقت حتی در فرض اعلام رضایت شاکی، لازم است سارق را به دلیل اخلال در نظم و امنیت جامعه و سلب آسایش عمومی تعزیر نمود.[۷]

انتقادات

تعریفی که قانونگذار در این ماده از مجازات های حدی ارائه داده است، در خصوص مجازات های قصاص و دیات و برخی مجازات های تعزیری (منصوصات شرعی) نیز صادق می باشد.[۸]

مقالات مرتبط

منابع

  1. فهیمه ملک زاده. دانشنامه حقوقی (جلد دوم) اصطلاحات تشریحی حقوق جزا (عمومی-اختصاصی). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2305720
  2. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 699752
  3. ایرج گلدوزیان. بایسته های حقوق جزای عمومی (جلد اول دوم سوم). چاپ 20. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 616628
  4. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت). چاپ 3. ققنوس، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2583348
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت). چاپ 3. ققنوس، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2583412
  6. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 664828
  7. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279332
  8. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت). چاپ 3. ققنوس، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2583300