ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (added Category:دیات using HotCat)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هرگاه بر اثر ایجاد مانع یا سببی دو یا چند نفر یا وسیله‌ نقلیه با هم برخورد کنند و به‌ علت برخورد آسیب ببینند و یا کشته شوند، مسبب ضامن است.
'''ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)''': هرگاه بر اثر ایجاد مانع یا [[تسبیب|سببی]] دو یا چند نفر یا [[وسیله‌ نقلیه]] با هم برخورد کنند و به‌ علت برخورد [[آسیب]] ببینند و یا [[قتل|کشته شوند]]، مسبب [[مسئولیت کیفری|ضامن]] است.
*{{زیتونی|[[ماده ۵۳۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۵۳۵ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده بعدی]]}}
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
این ماده را گروهی از مصادیق حالاتی دانسته اند که [[تقصیر]] در آن مفروض پنداشته شده است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2574780|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=8}}</ref> همچنین گروهی معتقدند این ماده از مصادیق [[اجتماع سبب و مباشر|اجتماع طولی سبب و مباشر]] است که با توجه به [[سبب اقوی از مباشر|اقوی بودن سبب از مباشر]]، باید او را ضامن دانست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (تحلیلی انتقادی تطبیقی) (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جتگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5288460|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=نجفی توانا|نام۲=ایوب|نام خانوادگی۲=میلکی|چاپ=1}}</ref> حکم این ماده را منصرف به حالتی نموده اند که فعل مسبب، [[عدوان|عدوانی]] بوده و خود [[صدمه|مصدومان]] نیز مرتکب تقصیری نشده باشند، لذا اگر سبب، عدوانی نباشد، مسئولیتی برای او متصور نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1424868|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> موضوع این ماده، گروهی از مصادیق اجتماع سبب و مباشر دانسته اند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712672|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> لزوم عدوانی بودن سبب در این ماده مورد تاکید برخی از حقوقدانان قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2583228|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== مطالعات فقهی ==
این ماده را گروهی از مصادیق حالاتی دانسته اند که تقصیر در آن مفروض پنداشته شده است.2574780 همچنین گروهی معتقدند این ماده از مصادیق اجتماع طولی سبب و مباشر است که با توجه به اقوی بودن سبب از مباشر، باید او را ضامن دانست.5288460 حکم این ماده را منصرف به حالتی نموده اند که فعل مسبب عدوانی بوده و خود مصدومان نیز مرتکب تقصیری نشده باشند. لذا اگر سبب عدوانی نباشد، مسئولیتی برای او متصور نیست.1424868موضوع این ماده گروهی از مصادیق اجتماع سبب و مباشر دانسته اند.712672 لزوم عدوانی بودن سبب در این ماده مورد تاکید پاره ای از حقوقدانان قرار گرفته است.2583228


== سوابق فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
برخی از فقها معتقدند چنانچه دو نفر در چاه افتند و هر کدام از آنان به موجب برخورد با دیگری فوت کند، حفر کننده چاه را باید مسئول حادثه دانست.4165792 مشروط بر این که [[سبب اقوی از مباشر]] باشد.2583232
برخی از فقها معتقدند چنانچه دو نفر در چاه افتند و هر کدام از آنان به موجب برخورد با دیگری فوت کند، حفر کننده چاه را باید مسئول حادثه دانست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4165792|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> مشروط بر این که سبب اقوی از مباشر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2583232|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
چنانچه ترمز نابجای یا بی رویه یک اتومبیل، موجب برخورد چند وسیله نقلیه به یکدیگر شود، اگر این برخورد ناشی از تقصیر اتومبیل اول و ترمز های نابجای آن باشد، باید او را مسئول دانست.2575084
چنانچه ترمز نابجا یا بی رویه یک اتومبیل، موجب برخورد چند وسیله نقلیه به یکدیگر شود، اگر این برخورد ناشی از تقصیر اتومبیل اول و ترمز های نابجای آن باشد، باید او را مسئول دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2575084|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=8}}</ref>
 
== مقالات مرتبط ==
 
* [[تحلیل جرم جعل مفادی]]
* [[نظریه «آخرین فرصت اجتناب از ضرر» در حقوق ایران؛ با نگاهی به کامن لا و نظام فقهی]]


[[رده:رفرنس]]
== منابع ==
{{پانویس}}
{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
[[رده:دیات]]
[[رده:دیات]]
[[رده:موجبات ضمان]]
[[رده:اجتماع سبب و مباشر]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۰۱

ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): هرگاه بر اثر ایجاد مانع یا سببی دو یا چند نفر یا وسیله‌ نقلیه با هم برخورد کنند و به‌ علت برخورد آسیب ببینند و یا کشته شوند، مسبب ضامن است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده را گروهی از مصادیق حالاتی دانسته اند که تقصیر در آن مفروض پنداشته شده است،[۱] همچنین گروهی معتقدند این ماده از مصادیق اجتماع طولی سبب و مباشر است که با توجه به اقوی بودن سبب از مباشر، باید او را ضامن دانست،[۲] حکم این ماده را منصرف به حالتی نموده اند که فعل مسبب، عدوانی بوده و خود مصدومان نیز مرتکب تقصیری نشده باشند، لذا اگر سبب، عدوانی نباشد، مسئولیتی برای او متصور نیست،[۳] موضوع این ماده، گروهی از مصادیق اجتماع سبب و مباشر دانسته اند،[۴] لزوم عدوانی بودن سبب در این ماده مورد تاکید برخی از حقوقدانان قرار گرفته است.[۵]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها معتقدند چنانچه دو نفر در چاه افتند و هر کدام از آنان به موجب برخورد با دیگری فوت کند، حفر کننده چاه را باید مسئول حادثه دانست،[۶] مشروط بر این که سبب اقوی از مباشر باشد.[۷]

مصادیق و نمونه ها

چنانچه ترمز نابجا یا بی رویه یک اتومبیل، موجب برخورد چند وسیله نقلیه به یکدیگر شود، اگر این برخورد ناشی از تقصیر اتومبیل اول و ترمز های نابجای آن باشد، باید او را مسئول دانست.[۸]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی). چاپ 8. شرکت سهامی انتشار، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2574780
  2. علی نجفی توانا و ایوب میلکی. حقوق جزای عمومی (تحلیلی انتقادی تطبیقی) (جلد اول). چاپ 1. جتگل، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5288460
  3. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1424868
  4. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712672
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2583228
  6. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4165792
  7. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2583232
  8. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی). چاپ 8. شرکت سهامی انتشار، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2575084