ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۵۵۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده قبلی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۵۵۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۵۵۲ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده بعدی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۵۵۲ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۵۵۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]] | * [[ماده ۵۵۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]] | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۳: | ||
برخی بیان نموده اند در فرض به [[قتل]] رسیدن مردی توسط دو خنثی مشکله، [[ولی دم]] مقتول حق دارد نیمی از دیه مرد را به آن ها داده و هر دو نفر را [[قصاص]] کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرم ها و مجازات ها در اسلام (قوانین جزایی و قضایی در اسلام)|ترجمه=|جلد=|سال=1378|ناشر=آیدین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3321312|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=عباس زاده اهری|چاپ=1}}</ref> | برخی بیان نموده اند در فرض به [[قتل]] رسیدن مردی توسط دو خنثی مشکله، [[ولی دم]] مقتول حق دارد نیمی از دیه مرد را به آن ها داده و هر دو نفر را [[قصاص]] کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرم ها و مجازات ها در اسلام (قوانین جزایی و قضایی در اسلام)|ترجمه=|جلد=|سال=1378|ناشر=آیدین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3321312|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=عباس زاده اهری|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده 551 قانون مجازات اسلامی (1392) == | |||
== نکات تفسیری دکترین == | |||
حقوقدانان بیان نموده اند که دیه فرد خنثی در فرض مشکل و مسلمان بودن نصف دیه مرد و زن و معادل سه چهارم دیه مرد است، چرا که باید مرد یا زن بودن وی را به یک اندازه محتمل تصور کرد لذا دیه او نیز باید بین دیه مرد و زن باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4099544|صفحه=|نام۱=هوشنگ|نام خانوادگی۱=شامبیاتی|چاپ=1}}</ref> | حقوقدانان بیان نموده اند که دیه فرد خنثی در فرض مشکل و مسلمان بودن نصف دیه مرد و زن و معادل سه چهارم دیه مرد است، چرا که باید مرد یا زن بودن وی را به یک اندازه محتمل تصور کرد لذا دیه او نیز باید بین دیه مرد و زن باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4099544|صفحه=|نام۱=هوشنگ|نام خانوادگی۱=شامبیاتی|چاپ=1}}</ref> | ||
== سوابق و مستندات فقهی == | == سوابق و مستندات فقهی == | ||
=== سوابق و مستندات فقهی === | === سوابق و مستندات فقهی === | ||
برخی از فقها بیان نموده اند که دیه خنثی، مشروط بر مشکل بودن تشخیص زن یا مرد بودن او، سه چهارم دیه مرد است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (قسمت چهارم) (دادرسی در ترجمه لمعه) (قضا، شهادت، حدود، قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=اندیشه های حقوقی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4065172|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=صدری|چاپ=1}}</ref> | برخی از فقها بیان نموده اند که دیه خنثی، مشروط بر مشکل بودن تشخیص زن یا مرد بودن او، سه چهارم دیه مرد است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (قسمت چهارم) (دادرسی در ترجمه لمعه) (قضا، شهادت، حدود، قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=اندیشه های حقوقی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4065172|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=صدری|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 551 قانون مجازات اسلامی (1392) == | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | {{هوش مصنوعی (ماده)}} | ||
# دیه خنثای ملحق به مرد، برابر با دیه مرد است. | # دیه خنثای ملحق به مرد، برابر با دیه مرد است. | ||
| خط ۳۰: | خط ۲۵: | ||
# در مواردی که مجنی علیه مرد نیست و دیه او کمتر از دیه مرد است، تفاوت تا سقف دیه مرد از صندوق تأمین خسارت‌های بدنی پرداخت می‌شود. | # در مواردی که مجنی علیه مرد نیست و دیه او کمتر از دیه مرد است، تفاوت تا سقف دیه مرد از صندوق تأمین خسارت‌های بدنی پرداخت می‌شود. | ||
# صندوق تأمین خسارت‌های بدنی وظیفه تأمین تفاوت دیه را دارد. | # صندوق تأمین خسارت‌های بدنی وظیفه تأمین تفاوت دیه را دارد. | ||
== رویه های قضایی == | == رویه های قضایی == | ||
* [[رای وحدت رویه شماره 766 مورخ 1396/11/17 هیات عمومی دیوان عالی کشور]] | * [[رای وحدت رویه شماره 766 مورخ 1396/11/17 هیات عمومی دیوان عالی کشور]] | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۳: | ||
* [[نظریه شماره 7/1400/778 مورخ 1400/10/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اقامه دعوا به طرفیت صندوق تامین خسارت‌های بدنی]] | * [[نظریه شماره 7/1400/778 مورخ 1400/10/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اقامه دعوا به طرفیت صندوق تامین خسارت‌های بدنی]] | ||
* [[نظریه شماره 1146/96/7 مورخ 1396/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | * [[نظریه شماره 1146/96/7 مورخ 1396/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[بررسی جایگاه عدالت توزیعی در مسئولیت مدنی]] | * [[بررسی جایگاه عدالت توزیعی در مسئولیت مدنی]] | ||
| خط ۴۵: | خط ۳۸: | ||
* [[بازخوانی رَوایی برابری دیه زن و مرد در دوران معاصر: مطالعة تاریخی-جامعه‌شناختی]] | * [[بازخوانی رَوایی برابری دیه زن و مرد در دوران معاصر: مطالعة تاریخی-جامعه‌شناختی]] | ||
* [[واکاوی چالش های دیه زن؛ با مطالعه تطبیقی فقه امامیه و سیاست کیفری ایران]] | * [[واکاوی چالش های دیه زن؛ با مطالعه تطبیقی فقه امامیه و سیاست کیفری ایران]] | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۵۵: | خط ۴۷: | ||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] | [[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] | ||
[[رده:خنثی]] | [[رده:خنثی]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 2755}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۲۲
ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): دیه خنثای ملحق به مرد، دیه مرد و دیه خنثای ملحق به زن، دیه زن و دیه خنثای مشکل، نصف دیه مرد به علاوه نصف دیه زن است.
تبصره ـ در کلیه جنایاتی که مجنی ٌعلیه مرد نیست، معادل تفاوت دیه تا سقف دیه مرد از صندوق تأمین خسارت های بدنی پرداخت می شود.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
خنثی به فردی گفته می شود که دارای آلت تناسلی زنانه و مردانه به صورت توأم است،[۱] لذا مرد یا زن بودن این فرد معلوم نیست،[۲] خنثی، دو نوع است، خنثی انثی را باید کسی دانست که علائم اناث، نظیر نداشتن ریش در آن غالب باشد،[۳] در مقابل خنثی ذکر قرار دارد که علایم ذکور نظیر ریش درآوردن و ... در او غالب است.[۴]
گروهی دیگر خنثی را با دو نوع خنثی مشکل و غیر مشکل تقسیم کرده اند،[۵] در خصوص خنثی مشکل باید گفت با توجه به اینکه فقها برای تشخیص مرد یا زن بودن اشخاص راه حل هایی را بیان نموده اند، چنانجه امکان تشخیص جنسیت از این طرق ممکن نشود، به آن شخص، خنثی مشکل گویند.[۶]
برخی بیان نموده اند در فرض به قتل رسیدن مردی توسط دو خنثی مشکله، ولی دم مقتول حق دارد نیمی از دیه مرد را به آن ها داده و هر دو نفر را قصاص کند.[۷]
نکات تفسیری دکترین ماده 551 قانون مجازات اسلامی (1392)
حقوقدانان بیان نموده اند که دیه فرد خنثی در فرض مشکل و مسلمان بودن نصف دیه مرد و زن و معادل سه چهارم دیه مرد است، چرا که باید مرد یا زن بودن وی را به یک اندازه محتمل تصور کرد لذا دیه او نیز باید بین دیه مرد و زن باشد.[۸]
سوابق و مستندات فقهی
سوابق و مستندات فقهی
برخی از فقها بیان نموده اند که دیه خنثی، مشروط بر مشکل بودن تشخیص زن یا مرد بودن او، سه چهارم دیه مرد است.[۹]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 551 قانون مجازات اسلامی (1392)
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- دیه خنثای ملحق به مرد، برابر با دیه مرد است.
- دیه خنثای ملحق به زن، برابر با دیه زن است.
- دیه خنثای مشکل، مجموع نصف دیه مرد و نصف دیه زن است.
- در مواردی که مجنی علیه مرد نیست و دیه او کمتر از دیه مرد است، تفاوت تا سقف دیه مرد از صندوق تأمین خسارت‌های بدنی پرداخت می‌شود.
- صندوق تأمین خسارت‌های بدنی وظیفه تأمین تفاوت دیه را دارد.
رویه های قضایی
- رای وحدت رویه شماره 766 مورخ 1396/11/17 هیات عمومی دیوان عالی کشور
- رای وحدت رویه شماره 777 مورخ 1398/2/31 هیات عمومی دیوان عالی کشور
- نظریه شماره 7/1400/186 مورخ 1400/04/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پرداخت تفاضل دیه جنین دختر از صندوق تامين خسارت‌های بدنی
- نظریه شماره 7/1400/713 مورخ 1400/07/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مقررات پرداخت معادل تفاوت دیه توسط صندوق تامین خسارت‌های بدنی
- نظریه شماره 7/1400/422 مورخ 1400/04/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تکلیف دادگاه در خصوص تعیین شخص پرداخت کننده معادل تفاوت دیه تا سقف دیه کامل مرد
- نظریه شماره 7/1400/778 مورخ 1400/10/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اقامه دعوا به طرفیت صندوق تامین خسارت‌های بدنی
- نظریه شماره 1146/96/7 مورخ 1396/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
مقالات مرتبط
- بررسی جایگاه عدالت توزیعی در مسئولیت مدنی
- عدالت به مثابه مبنای حاکمیت قانون در نظام حقوقی ایران
- بازخوانی رَوایی برابری دیه زن و مرد در دوران معاصر: مطالعة تاریخی-جامعه‌شناختی
- واکاوی چالش های دیه زن؛ با مطالعه تطبیقی فقه امامیه و سیاست کیفری ایران
منابع
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1421160
- ↑ عیسی ولایی. جرایم و مجازات ها در اسلام. چاپ 1. مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3223468
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4711312
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4711320
- ↑ محمدرضا الهی منش و محسن مرادی اوجقاز. حقوق کیفری اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4561328
- ↑ عیسی ولایی. جرایم و مجازات ها در اسلام. چاپ 1. مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3223472
- ↑ حسن عباس زاده اهری. جرم ها و مجازات ها در اسلام (قوانین جزایی و قضایی در اسلام). چاپ 1. آیدین، 1378. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3321312
- ↑ هوشنگ شامبیاتی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4099544
- ↑ سیدمحمد صدری. متون فقه (قسمت چهارم) (دادرسی در ترجمه لمعه) (قضا، شهادت، حدود، قصاص و دیات). چاپ 1. اندیشه های حقوقی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4065172