ماده ۲۳۷ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(افزودن رویه قضایی)
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
همجنس گرایی انسان مذکر در غیر از لواط و تفخیذ از قبیل تقبیل و ملامسه از روی شهوت، موجب سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش است.
'''ماده ۲۳۷ قانون مجازات اسلامی''': [[همجنس‌ گرایی|همجنس‌گرایی انسان]] مذکر در غیر از [[لواط]] و [[تفخیذ]] از قبیل [[تقبیل]] و [[ملامسه]] از روی [[شهوت]]، موجب سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق [[تعزیر|تعزیری]] [[درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری|درجه]] شش است.
تبصره 1 ـ حکم این ماده در مورد انسان مؤنث نیز جاری است.
تبصره 2 ـ حکم این ماده شامل مواردی که شرعاً مستوجب حد است، نمی گردد.


== توضیح واژگان ==
تبصره ۱ ـ حکم این ماده در مورد انسان مؤنث نیز جاری است.
قصد [[شهوت]] یک عمل درونی است .بنابراین اثبات اینکه به عنوان مثال بوسیدن از روی شهوت بوده یا خیر،دشوار است و اگر قرینه خارجی برآن دلالت نکند و مرتکب توجیه قابل قبولی ارائه کند،حکم به [[برائت]] داده خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2498636|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>
 
تبصره ۲ ـ حکم این ماده شامل مواردی که [[شرع|شرعاً]] مستوجب [[حدود|حد]] است، نمی‌گردد.
*{{زیتونی|[[ماده ۲۳۶ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۲۳۸ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== پیشینه ==
== پیشینه ==
مصوبه اول مجلس در مورد این ماده از این قرار بود که "همجنس گرایی انسان مذکر در غیر از [[لواط]] و [[تفخیذ]]،از قبیل [[تقبیل]] و [[ملاسمه|ملامسه]] از روی شهوت موجب سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق [[تعزیر|تعزیری]] درجه 6 است.تبصره:حکم این ماده و ماده قبل در مورد انسان مونث نیز جاری است.
از [[مفهوم مخالف]] [[ماده ۱۲۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰]]، این گونه برداشت می‌شد که اگر طرفین [[قرابت نسبتی|خویشاوندی نسبی]] داشته باشند، ولو بدون ضرورت زیر یک پوشش برهنه قرار گیرند، [[مجازات|مجازاتی]] نخواهند داشت، هر چند [[سوء نیت|سوءنیت]] داشته باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1422716|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین==
از [[اطلاق]] '''ماده ۲۳۷ قانون مجازات اسلامی''' چنین برمی آید که چه طرفین دارای سوءنیت باشند چه خیر، مشمول حکم این ماده قرار می‌گیرند، اما [[تفسیر منطقی|تفسیر عاقلانه]] چنین می‌نماید که سوءنیت، شرط ضروری تحقق چنین [[جرم|جرمی]] است و «قصد التذاذ» باید مورد توجه قرار گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1422720|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> علاوه بر این، گویی [[ظاهر]] ماده، تنها شامل فاعل می‌شود هر چند به نظر می‌رسد که اگر مفعول خود را با [[رضایت]] در معرض بوسه دیگری قرار دهد، مشمول ماده قرار می‌گیرد، اگر چه با قاعده [[تفسیر به نفع متهم|تفسیر مضیق به نفع متهم]] سازگاری ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2586432|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
 
گفتنی است قصد شهوت یک عمل درونی است، بنابراین اثبات اینکه به عنوان مثال بوسیدن از روی شهوت بوده یا خیر، دشوار است و اگر [[قرینه]] خارجی برآن دلالت نکند و مرتکب، توجیه قابل قبولی ارائه کند، حکم به [[برائت]] داده خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2498636|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>
 
==مطالعات فقهی==
===سوابق فقهی===
 
* براساس نظر [[فقه|فقهی]] امام خمینی، تعزیر می‌شود کسی که پسری را بلکه حتی مردی یا زنی [[بلوغ|بالغ]] یا [[صغر|نابالغ]] را از روی شهوت ببوسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4140636|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه های قضایی ==
 
* [[نظریه شماره 7/1402/307 مورخ 1402/05/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع صالح جهت رسیدگی به بزه همجنس گرایی]]
* [[رای دادگاه درباره تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۷۰۲۰۰۶۴۷)]]
 
==مذاکرات تصویب ==
مصوبه اول [[مجلس شورای اسلامی|مجلس]] در مورد '''ماده ۲۳۷ قانون مجازات اسلامی'''، از این قرار بود که "همجنس‌گرایی انسان مذکر در غیر از لواط و تفخیذ، از قبیل تقبیل و ملامسه از روی شهوت موجب سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه ۶ است. تبصره: حکم این ماده و ماده قبل در مورد انسان مؤنث نیز جاری است.


ایراد شورای نگهبان در تاریخ 88/10/29:در ماده 237 در خصوص اجرای [[حد]] در موارد بعد از اجرای حد در مرحله سوم،درکلیه موارد،خلاف موازین شرع شناخته شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در پرتو نظرات شورای نگهبان|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=پژوهشگاه شورای نگهبان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5030104|صفحه=|نام۱=فهیم|نام خانوادگی۱=مصطفی زاده|چاپ=}}</ref>
ایراد [[شورای نگهبان]] در تاریخ ۸۸/۱۰/۲۹: در ماده ۲۳۷ در خصوص [[اجرای حد]] در موارد بعد از اجرای حد در مرحله سوم، در کلیه موارد، خلاف [[موازین شرعی|موازین شرع]] شناخته شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در پرتو نظرات شورای نگهبان|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=پژوهشگاه شورای نگهبان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5030104|صفحه=|نام۱=فهیم|نام خانوادگی۱=مصطفی زاده|چاپ=}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== مقالات مرتبط ==
در مورد این ماده گفتنی است از اطلاق ماده چنین برمی آید که چه طرفین دارای [[سوءنیت]] باشند چه خیر،مشمول حکم این ماده قرار میگیرند.اما تفسیر عاقلانه چنین مینماید که سوءنیت شرط ضروری تحقق چنین جرمی است و قصد التذاذ باید مورد توجه قرار گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1422720|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>همچنین از مفهوم مخالف ماده اینگونه برداشت میشود که اگر طرفین [[خویشاوندی نسبی]] داشته باشند هرچند بدون ضرورت زیر یک پوشش برهنه قرار گیرند مجازاتی نخواهند داشت هرچند سوءنیت داشته باشند.1422716علاوه بر این گویی ظاهر ماده تنها شامل فاعل میشود هرچند به نظر میرسد که اگر مفعول خود را با رضایت در معرض بوسه دیگری قرار دهد مشمول ماده قرار میگیرد،اگرچه با قاعده [[تفسیر مضیق]] به نفع [[متهم]] سازگاری ندارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2586432|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


== سوابق فقهی ==
* [[بررسی ارزش اثباتی شهادت زنان و حکمت آن]]
براساس نظر فقهی امام خمینی تعزیر میشود کسی که پسری را بلکه حتی مردی یا زنی بالغ یا نابالغ را از روی شهوت ببوسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4140636|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
* [[سیاست جنایی ایران در قبال بزهکاری افراد ترانس سکشوال]]


== منابع ==
==منابع==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
[[رده:جرائم موجب حد]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:حدود]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۸

ماده ۲۳۷ قانون مجازات اسلامی: همجنس‌گرایی انسان مذکر در غیر از لواط و تفخیذ از قبیل تقبیل و ملامسه از روی شهوت، موجب سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش است.

تبصره ۱ ـ حکم این ماده در مورد انسان مؤنث نیز جاری است.

تبصره ۲ ـ حکم این ماده شامل مواردی که شرعاً مستوجب حد است، نمی‌گردد.

پیشینه

از مفهوم مخالف ماده ۱۲۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰، این گونه برداشت می‌شد که اگر طرفین خویشاوندی نسبی داشته باشند، ولو بدون ضرورت زیر یک پوشش برهنه قرار گیرند، مجازاتی نخواهند داشت، هر چند سوءنیت داشته باشند.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از اطلاق ماده ۲۳۷ قانون مجازات اسلامی چنین برمی آید که چه طرفین دارای سوءنیت باشند چه خیر، مشمول حکم این ماده قرار می‌گیرند، اما تفسیر عاقلانه چنین می‌نماید که سوءنیت، شرط ضروری تحقق چنین جرمی است و «قصد التذاذ» باید مورد توجه قرار گیرد.[۲] علاوه بر این، گویی ظاهر ماده، تنها شامل فاعل می‌شود هر چند به نظر می‌رسد که اگر مفعول خود را با رضایت در معرض بوسه دیگری قرار دهد، مشمول ماده قرار می‌گیرد، اگر چه با قاعده تفسیر مضیق به نفع متهم سازگاری ندارد.[۳]

گفتنی است قصد شهوت یک عمل درونی است، بنابراین اثبات اینکه به عنوان مثال بوسیدن از روی شهوت بوده یا خیر، دشوار است و اگر قرینه خارجی برآن دلالت نکند و مرتکب، توجیه قابل قبولی ارائه کند، حکم به برائت داده خواهد شد.[۴]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

  • براساس نظر فقهی امام خمینی، تعزیر می‌شود کسی که پسری را بلکه حتی مردی یا زنی بالغ یا نابالغ را از روی شهوت ببوسد.[۵]

رویه های قضایی

مذاکرات تصویب

مصوبه اول مجلس در مورد ماده ۲۳۷ قانون مجازات اسلامی، از این قرار بود که "همجنس‌گرایی انسان مذکر در غیر از لواط و تفخیذ، از قبیل تقبیل و ملامسه از روی شهوت موجب سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه ۶ است. تبصره: حکم این ماده و ماده قبل در مورد انسان مؤنث نیز جاری است.

ایراد شورای نگهبان در تاریخ ۸۸/۱۰/۲۹: در ماده ۲۳۷ در خصوص اجرای حد در موارد بعد از اجرای حد در مرحله سوم، در کلیه موارد، خلاف موازین شرع شناخته شد.[۶]

مقالات مرتبط

منابع

  1. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1422716
  2. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1422720
  3. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت). چاپ 3. ققنوس، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2586432
  4. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد چهارم). چاپ 1. خط سوم، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2498636
  5. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4140636
  6. فهیم مصطفی زاده. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در پرتو نظرات شورای نگهبان. پژوهشگاه شورای نگهبان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5030104