ماده ۳۷۹ قانون مجازات اسلامی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۷۹ قانون مجازات اسلامی: هرگاه کسی دیگری را به رفتاری اکراه کند که موجب جنایت بر اکراه‌ شونده گردد، جنایت عمدی است و اکراه‌ کننده قصاص می‌ شود مگر اکراه‌ کننده قصد جنایت بر او را نداشته و آگاهی و توجه به اینکه این اکراه نوعاً موجب جنایت بر او می‌ شود نیز نداشته باشد که در این صورت جنایت شبه‌ عمدی است و اکراه‌ کننده به پرداخت دیه محکوم می‌ شود.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 379 قانون مجازات اسلامی

در حقوق کیفری، پیش فرض تمام اکراه ها عبارت است از تحقق اکراه و زوال اختیار اکراه شونده، لذا مادام که تهدید یا هر امر دیگری، منتهی به زوال اختیار نشود، اکراه محقق نمی گردد.[۱] اما گروهی دیگر با این دیدگاه مخالف بوده و صرفا در حالتی که اکراه شونده غیر بالغ باشد و خودش را بکشد، اکراه کننده را سبب اقوی از مباشر تلقی کرده اند.[۲]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 379 قانون مجازات اسلامی

  1. اکراه به معنی مجبور کردن کسی به انجام عملی است که موجب زوال اختیار او می‌شود.
  2. اگر اکراه منجر به جنایت عمدی شود، اکراه‌کننده مشمول قصاص می‌شود.
  3. در صورتی که اکراه‌کننده قصد جنایت نداشته باشد و آگاهی از پیامد جنایت‌بار اکراه نداشته باشد، جنایت شبه‌عمد تلقی می‌شود.
  4. در حالت جنایت شبه‌عمد، اکراه‌کننده محکوم به پرداخت دیه می‌شود.
  5. در حقوق کیفری، تحقق اکراه مستلزم زوال اختیار اکراه‌شونده است.
  6. در فقه، مثال‌هایی از اکراه شامل بالارفتن از مکان‌های خطرناک یا ورود به چاه است.
  7. اکراه در مواردی می‌تواند مستوجب قصاص اکراه‌کننده شود، مانند مواردی که به خودکشی اکراه‌شونده منجر شود.
  8. دیدگاه‌های مختلفی درباره مسئولیت کیفری اکراه‌کننده وجود دارد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

این ماده در فقه بدین صورت بیان گشته است که فردی در اثر اکراه شدن از سوی دیگری برای بالا رفتن از مکانی، دچار لغزش پا در اثر این عمل شده جنایت بر وی وارد می شود.[۳]

مصادیق و نمونه ها

برخی معتقدند اگر شخصی فرد دیگر را اکراه کند که از مکانی بالا برد یا به چاهی داخل شود و در اثر این عمل، پای او بلغزد و جنایتی بر او واقع شود را باید یکی از مصادیق این ماده دانست. [۴] همچنین گروهی معتقدند بر مبنای این ماده، اکراهی را که منجر به خودکشی اکراه شونده میشود، باید مستوجب قصاص اکراه کننده دانست،[۵]

مقالات مرتبط

حکم اکراه منجر به فوت اکراه‌شونده در حقوق ایران

منابع

  1. علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275828
  2. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4142948
  3. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275824
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4139004
  5. مهدی سلطانی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) مجرم و مسئولیت کیفری. چاپ 1. دادگستر، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3394796