ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۵

ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی: در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می تواند مجازات تعزيري را به‌ نحوی که به حال متهم مناسب‌ تر باشد به‌ شرح زیر تقلیل دهد یا تبدیل کند:

الف‌- تقلیل مجازات حبس به میزان یک تا سه درجه در مجازات‌های درجه چهار و بالاتر.

ب- تقلیل مجازات حبس درجه پنج و درجه شش به میزان یک تا دو درجه یا تبدیل این مجازات و مجازات حبس درجه هفت حسب مورد به جزای نقدی متناسب با همان درجه.

پ‌- تبدیل مصادره کل اموال به جزای نقدي درجه یک تا چهار.

ت- تقلیل انفصال دائم به انفصال موقت به میزان پنج تا پانزده سال.

ث- تقلیل سایر مجازات‌های تعزیری به میزان یک یا دو درجه یا تبدیل آن به مجازات دیگر از همان درجه یا یک درجه پایین‌ تر.

تبصره‌: چنانچه در اجرای مقررات این ماده یا سایر مقرراتی که به‌ موجب آن مجازات تخفیف می یابد، حکم به حبس کمتر از نود و یک روز صادر شود، به مجازات جایگزین مربوط تبدیل می شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«تخفیف مجازات»، به معنای پایین تر آمدن از حداقل قانونی کیفر بدون تغییر نوع مجازات است.^[۱] در قانون جدید، قانونگذار به جای واژه «تخفیف» از «تقلیل مجازات» استفاده کرده است.^[۲]

«تبدیل مجازات»، به معنای تغییر ماهیت مجازات از یک نوع به نوع دیگر است.^[۳]

پیشینه

سابقاً قانونگذار در مواد 45 و 46 قانون مجازات عمومی مصوب 1352 به موارد تخفیف مجازات پرداخته بود، در این مواد، میزان و حدود تخفیف، بنابر شدت مجازات جرم ارتکابی تعیین شده بود.^[۴] همچنین ماده 35 قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361 و ماده 22 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 نیز به بیان موارد تخفیف مجازات اختصاص یافته بودند، با این تفاوت که در این مواد، میزان و حدود تخفیف بنابر نظر دادگاه و بدون هیچ محدودیتی، وجود داشت.^[۵]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

تخفیف مجازات راهی برای تامین اهداف فردی کردن مجازات ها است که توسط قاضی با رعایت شرایط قانونی، مقرر خواهد شد.^[۶] طبق ماده فوق الذکر، تخفیف مجازات صرفا در جرائم تعزیری (غیر منصوص شرعی) مجری خواهد بود، بنابراین جرائم مستوجب حدود، قصاص و تعزیرات منصوص شرعی را نمیتوان مشمول این ماده قرار داد.^[۷] گفتنی است که اجرای مقررات تخفیف در مواردی که عمل متهم مشمول قواعد تعدد یا تکرار میشود نیز بلا اشکال است. در این موارد ابتدا مجازات، تشدید شده و سپس طبق ماده 139 قانون مجازات اسلامی، در آن تخفیف داده میشود.^[۸]

رویه قضایی

به موجب رأی وحدت رویه شماره 628_1377/6/31 تعیین حبس کمتر از حداقل مقرر در مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام برای مجازات کلاهبرداری، مغایر با موازین قانونی است.^[۹]
همچنین بر اساس نظریه مشورتی 2763/7 مورخه 1371/5/14 مجازات جرم کلاهبرداری را نمی توان از طریق اعمال تخفیف به مجازات جزای نقدی تبدیل کرد.^[۱۰]
نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۲۷۴ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۱۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعمال مقررات تخفیف در قانون مبارزه با مواد مخدر
نظریه شماره 1033/95/7 مورخ 1395/05/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
نظریه شماره 7/1400/245 مورخ 1400/09/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عطف به ماسبق نشدن مجازات ارتشا و فوت محکوم‌علیه پس از اعاده دادرسی
نظریه شماره 7/1400/252 مورخ 1400/05/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تخفیف مجازات تعزیری پس از صدور حکم
نظریه شماره 7/1400/758 مورخ 1400/07/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات جایگزین حبس در حبس کمتر از نود و یک روز

مقالات مرتبط

منابع

↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131336
↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3628176
↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131340
↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 700392
↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131512
↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3628092
↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131484
↑ محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4951324
↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279416
↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279420

[1] ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131336

[2] عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3628176

[3] ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131340

[4] عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 700392

[5] ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131512

[6] عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3628092

[7] ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131484

[8] محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4951324

[9] محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279416

[10] محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279420

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۷۸: / خط ۷۸: @@
 * [[رای دادگاه درباره تبدیل مجازات شلاق به جزای نقدی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۱۳۰۳)]]
 * [[رای دادگاه درباره تخفیف مجازات پس از تبدیل آن (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۱۳۳۳)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق مجازات پس از تخفیف (دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۲۲۴۲۰۰۱۷۸)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعدد مادی جرایم مشابه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۳۰۰۶۹۹)]]
+* [[رای دادگاه درباره تهیه و توزیع مشروبات الکلی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۷۰۲۰۱۳۸۴)]]
+* [[رای دادگاه درباره تصرف عدوانی در مشاعات ملک (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۱۰۰۳۱۰)]]
+* [[رای دادگاه درباره تصرف عدوانی در مشاعات (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۱۴۵۸)]]
+* [[رای دادگاه درباره تهدید علیه بهداشت عمومی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۰۶۸۸)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق بزه سرقت توأم با تهدید با سلاح سرد (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۵۰۰۰۹۷۳)]]
 * [[رای دادگاه درباره تخفیف مجازات پس از استرداد دادخواست تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۶۰۰۱۳۸)]]
 * [[رای دادگاه درباره تخفیف مجازات حبس و تبدیل آن به جزای نقدی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۰۰۱۶۶)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق اجرای مجازات های بزه اختلاس (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۱۳۰۰۰۶۲)]]
+* [[رای دادگاه درباره تصرف مجدد محکوم علیه در ملک بعد از اجرای حکم خلع ید (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۲۰۱۳۹۰)]]
 * [[رای دادگاه درباره تجدیدنظرخواهی از آراء صادره در بزه بهره برداری غیرمجاز از چاه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۸۰۱۳۳۵)]]
 * [[رای دادگاه درباره تبدیل حبس به جزای نقدی در مقام تخفیف مجازات (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۵۹۰۰۰۴۴)]]
@@ خط ۹۷: / خط ۱۰۶: @@
 * [[رای دادگاه درباره تخریب قفل به عنوان مقدمه سرقت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۲۰۰۵۵۰)]]
 * [[رای دادگاه درباره تخریب به منظور ورود به عنف (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۰۱۱۷)]]
+* [[رای دادگاه درباره تصرف عدوانی در املاک مشاع (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۹۰۱۲۰۹)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعدد مادی جرایم تعزیری مشابه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۶۹۷۰۰۸۴۰)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق اجرای مجازات بزه نگهداری مشروبات الکلی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۲۰۰۷۲۳)]]
 * [[رای دادگاه درباره تبدیل حبس به جزای نقدی در مقام تخفیف مجازات (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۱۰۰۸۱۹)]]
 * [[رای دادگاه درباره تبدیل حبس به جزای نقدی در مقام تخفیف مجازات (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۰۰۰۹۹۶)]]
@@ خط ۱۸۷: / خط ۱۹۹: @@
 * [[نظریه شماره 1119/96/7 مورخ 1396/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
 * [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۱۱۴۱ مورخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قابلیت تبدیل حبس بالا یکسال]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق مجازات بزه رابطه نامشروع مادون زنا (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۱۹۸)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق مجازات بزه نگهداری مشروبات الکلی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۶۹۶۰۰۲۷۹)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق مجازات حمل مشروبات الکلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۰۲۰۱)]]
+* [[رای دادگاه درباره تعلیق مجازات در بزه رابطه نامشروع (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۴۱۶)]]
+* [[نظریه شماره 1320/96/7 مورخ 1396/06/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
+* [[نظریه شماره 1351/92/7 مورخ 1392/07/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
 == مقالات مرتبط ==
-[[بررسی جرم‌شناسانۀ مادۀ 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]
+* [[بررسی جرم‌شناسانۀ مادۀ 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]
+* [[جلوه هایی از کارکردهای تفضیلی عرف در نظام کیفری تقنینی ماهوی عمومی]]
 == منابع ==