ماده ۲۰۲ قانون تجارت

ماده ۲۰۲ قانون تجارت: تصفیه امور شرکتها پس از انحلال موافق مواد ذیل خواهد بود مگر در مورد ورشکستگی که تابع مقررات مربوط به ورشکستگی است

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

تصفیه: به مجموعه عملیاتی که منجر به نقد شدن دارایی، و نیز طلب‌های شرکت گردد؛ تصفیه گویند. به عبارت دیگر، تصفیه امور شرکت، مجموعه عملیاتی را گویند که برای وصول مطالبات، و تأدیه دیون، و تبدیل دارایی شرکت به وجه نقد، و تقسیم آن میان شرکا، صورت می‌پذیرد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر نحوه تصفیه شرکت، در اساسنامه یا شرکت نامه آن، تعیین گردیده باشد؛ به همان ترتیب عمل خواهد شد. اما تغییر مقررات مزبور، به شرط موافقت بیشتر شرکا، ازطریق اصلاح شرکت نامه یا اساسنامه امکانپذیر است. و پس از انحلال شرکت، ارکان اداری آن به خودی خود ازبین رفته؛ و جهت انجام امور تصفیه، ضروری است که شخص یا اشخاصی، به عنوان مدیر تصفیه انتخاب گردند.

هرچند قانونگذار، به نحو صریح مشخص ننموده که بعد از انحلال شرکت، شخصیت حقوقی آن، تا پایان عملیات تصفیه باقی است؛ اما چنین امری، از برخی مواد قانون تجارت، نظیر مواد ۲۰۸ و ۲۰۹ این قانون، قابل استنباط است. پس باید قائل به وجود شخصیت حقوقی شرکت، تا زمان تقسیم دارایی آن گردید. ولی باتوجه به اینکه مدیران، وکیل شرکت بوده؛ و شرکت پس از انحلال، دارای اهلیتی محدود خواهد بود؛ با استناد به ماده ۶۷۴ قانون مدنی، انعقاد معاملاتی برای شرکت، که جهت تصفیه ضروری نمی‌باشد؛ تعهدی برای آن به وجود نمی‌آورد. و شرکت نیز نمی‌تواند چنین معاملاتی را تنفیذ نماید. چراکه به موجب ماده ۶۶۲ همان قانون، خود شرکت نیز به عنوان اصیل یا موکل، حق انعقاد چنین قراردادهایی را نداشته‌است.

با استناد به ماده ۴۱۲ قانون تجارت، شرکت‌های بازرگانی، زمانی ورشکسته می‌گردند که شرکت، نتواند از عهده پرداخت دیونی که بر ذمه اش قرار گرفته؛ برآید. با توجه به اینکه با استناد به ماده ۴۱۷ همین قانون، حکم ورشکستگی را، به‌طور موقت اجرا نمود؛ از زمانی که حکم دادگاه تالی صادر می‌گردد؛ باید شرکت را منحل محسوب نمود؛ بدون اینکه نیاز باشد تا تأیید آن در دادگاه عالی، صبر کرد.

انتقادات

قانونگذار، زمانی را برای تصفیه شرکت‌ها معین ننموده؛ و همین وضعیت، ممکن است باعث اطاله تصفیه، توسط مدیر تصفیه گردد.