ماده ۳۸۸ قانون تجارت

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۸۸ قانون تجارت: متصدی حمل و نقل مسئول حوادث و تقصیراتی است که در مدت حمل و نقل واقع شده اعم از اینکه خود مباشرت به حمل و نقل‌ کرده یا حمل و نقل‌کننده دیگری را مأمور کرده باشد. بدیهی است که در صورت اخیر حق رجوع او به متصدی حمل و نقلی که از جانب او مأمور شده محفوظ است.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

  • متصدی حمل و نقل: ماده ۳۷۷ قانون تجارت، بیان می‌دارد:«متصدی حمل و نقل کسی است که در مقابل اجرت حمل اشیاء را به عهده می‌گیرد».[۱] از آنجایی که این تعریف ایراداتی دارد حقوقدانان به ارائه تعاریف دیگری مبادرت نموده‌اند که مناسب‌ترین آن عبارت است از اینکه متصدی حمل و نقل شخصی است که در قالب بنگاه یا موسسه، فعالیت و حرفه معمول خود را حمل و نقل اشیاء یا مسافر قرار داده است.[۲]

مطالعات تطبیقی

به موجب رویه دیوان عالی فرانسه، در خصوص حمل مسافران، متصدی حمل و نقل را باید مسئول در نتیجه دانست. لذا باید متصدی را دارای مسئولیت بدون تقصیر تلقی کرد و او را در سالم رساندن مسافران مسئول دانست.[۳]

نکات تفسیری دکترین ماده 388 قانون تجارت

متصدی باید وسایل مناسب و کافی را برای حمل مال التجاره در اختیار داشته و مال را بدون هر گونه نقص یا عیبی به مرسل الیه برساند.[۴] ماده ۳۸۸ قانون تجارت، بیانگر اصل مسئولیت متصدی حمل و نقل در برابر گیرنده کالا در فرض گم شدن، تلف شدن، نقصان یا تأخیر در تسلیم مال است.[۵] بر اساس این ماده، متصدی حمل و نقل مسئول خساراتی است که در هنگام حمل و نقل بر کالا وارد می‌شود. در این خصوص فرقی نمی‌کند که حمل مال به مباشرت خود متصدی باشد یا به توسط مأمور به عمل آید.[۶] پس می‌توان متصدی را مسئول خساراتی که از سوی کارکنان وی به مال وارد می‌شود نیز دانست.[۷] چرا که تعهد متصدی حمل و نقل در برابر صاحب کالا، ناظر به نتیجه کار است.[۸] از تعهد فوق تحت عنوان «تعهد به ایمنی» یاد شده است که جایگاه دیگری برای گرایش به تعهد به نتیجه است تا زیان دیده را از اثبات تقصیر طرف مقابل بی‌نیاز کند.[۹] البته بعضاً موسسات حمل و نقل سعی می‌کنند در قرارداد حمل و نقل، خود را وکیل شخص حمل کننده تلقی کرده و مسئولیت امر را بر عهده حمل کنندگان قرار دهند، اما دادگاه‌های ایران تا به امروز موسسه حمل و نقل را مسئول خسارات حاصله از اقدامات کارمندان موسسه در طی حمل بار می‌دانند.[۱۰]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 388 قانون تجارت

  1. مسئولیت متصدی حمل و نقل شامل حوادث و تقصیرات در مدت حمل و نقل می‌شود.
  2. مسئولیت متصدی حمل و نقل در قبال حوادث و تقصیرات حتی در صورتی که حمل و نقل توسط شخص دیگری انجام شود همچنان پابرجاست.
  3. متصدی حمل و نقل می‌تواند حمل و نقل‌کننده دیگری را مأمور کند.
  4. در صورتی که متصدی حمل و نقل، فرد دیگری را مأمور حمل و نقل کند، حق رجوع به متصدی حمل و نقل مأمور شده برای جبران خسارت‌ها محفوظ است.
  5. مسئولیت متصدی حمل و نقل غیر قابل تفویض به مأمور حمل و نقل است، مگر اینکه حق رجوع به متصدی دیگر اعمال شود.

رویه‌های قضایی

مقالات مرتبط

منابع

  1. ماده ۳۷۷ قانون تجارت
  2. ابراهیم تقی زاده. حقوق حمل و نقل ریلی. چاپ 1. مجد، 1395.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6667208
  3. مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال پنجم شماره 7 مسلسل 35 آذر و دی 1332. کانون وکلای دادگستری مرکز، 1332.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1529932
  4. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2205452
  5. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2205556
  6. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2205460
  7. حسن ستوده تهرانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه). چاپ 16. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1837972
  8. ناصر کاتوزیان. الزام های خارج از قرارداد (جلد دوم) (مسئولیت مدنی-مسئولیت های خاص و مختلط). چاپ 9. دانشگاه تهران، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2729904
  9. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی(جلد چهارم) (قواعد عمومی قراردادها، اجرای عقد و عهدشکنی و مسئولیت قراردادی). چاپ 3. شرکت سهامی انتشار، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2928684
  10. حسن ستوده تهرانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه). چاپ 16. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1837976