ماده ۱۳۸ قانون تجارت

ماده ۱۳۸ قانون تجارت: در مورد ورشکستگی یکی از شرکاء انحلال وقتی صورت می‌گیرد که مدیر تصفیه کتباً تقاضای انحلال شرکت را نموده و از تقاضای مزبور شش ماه گذشته و شرکت مدیر تصفیه را از تقاضای انحلال منصرف نکرده باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۳۷ قانون تجارت
• ماده ۱۳۹ قانون تجارت
• ماده ۱۲۸ قانون تجارت
• ماده ۱۳۶ قانون تجارت
• ماده ۱۱۶ قانون تجارت
• ماده ۱۶۱ قانون تجارت
• ماده ۱۷۱ قانون تجارت

توضیح واژگان

• شرکت تضامنی: ماده ۱۱۶ قانون تجارت، مقرر می‌دارد: «شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود: اگر دارایی شرکت برای تأدیه تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکاء مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است». همچنین در تعریف شرکت تضامنی، چنین بیان شده‌است که شرکتی است که بین چند نفر، با مسئولیت تضامنی آنان، نسبت به دیون و تعهدات شرکت تشکیل می‌گردد. به عبارت دیگر، شرکت تضامنی، شرکتی تجاری است که تحت عنوان نام معینی میان دو یا چند نفر به صفت شخصی و با وجه تضامن نسبت دیون شرکت، ایجاد می‌گردد.
• ورشکستگی: وضع بازرگان عاجز از اجرای تعهدات بازرگانی است. بدین معنا که نتواند دیون حال خود را بدهد. به عبارت دیگر اگر در دارایی حاضر، قسمت مثبت دارایی کمتر از قسمت منفی باشد حالت ورشکستگی تاجر محقق است. همچنین، اینطور مطرح شده است که ورشکستگی، حالتی است که در آن تاجر از تأدیه وجوهی که بر عهده او است ناتوان باشد. لذا ورشکستگی را باید معلول توقف دانست. ملاک این توقف را باید دارایی حاضر دانست نه مال های دور از دسترس. مفلس را باید فردی دانست که از تصرف در اموال خود به واسطه عدم کفایت دارایی ممنوع است. قانون تجارت ایران در این خصوص کسی را که تاجر نباشد، از تصرف در دارایی خویش ممنوع نکرده است. بنابراین تاجر ورشکسته کسی است که متصف به وصف ورشکستگی بوده و به حکم دادگاه قادر به تأدیه دیون خود نبوده و لذا ورشکسته اعلام شده است. مبنای ممنوعیت تاجر ورشکسته از انجام معاملات بعد از تاریخ توقف، برخلاف این‌که منتسب به خود تاجر باشد، متوجه حمایت از طلبکاران اوست.
• مدیر تصفیه: شخصی است که به موجب حکم محکمه جهت تصفیه اموال ورشکسته تعیین می شود. این شخص صرفاً بعد از تعیین شدن حق دارد تصرفات قانونی لازمه را در اموال ورشکسته به عمل آورد.

نکات تفسیری دکترین ماده 138 قانون تجارت

شریک شرکت تضامنی یا نسبی، زمانی ورشکسته محسوب می‌گردد که علاوه بر عضویت در شرکت‌های مزبور، به شغل تجارت نیز اشتغال داشته باشد. ورشکستگی یکی از شرکا، ممکن است موجب انحلال شرکت گردد. انحلال شرکت به دلیل ورشکستگی یکی از شرکا، قهری بوده و نیازمند صدور حکم انحلال توسط دادگاه نیست و صرف رعایت مقررات ماده ۱۳۸ قانون تجارت کفایت می‌کند.

ورشکستگی شریک شرکت تضامنی، ملازمه با ورشکستگی شرکت ندارد. تا وقتی که مدیر تصفیه، تقاضای انحلال شرکت را ننموده باشد؛ شرکت همچنان به فعالیت خود ادامه داده و درصورت تقاضای ورشکستگی توسط وی، شرکا می‌توانند با تأدیه حصه شریک ورشکسته، او را از شرکت خارج نموده و بدینوسیله مانع انحلال شرکت گردند.

نکات توضیحی ماده 138 قانون تجارت

همه شرکای شرکت‌های تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، و شرکای ضامن در شرکت مختلط سهامی، حکماً تاجر محسوب گردیده و مشمول مقررات ورشکستگی خواهند بود.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 138 قانون تجارت

1. انحلال شرکت در صورت ورشکستگی یکی از شرکاء ممکن است.
2. مدیر تصفیه باید کتباً تقاضای انحلال شرکت را مطرح کند.
3. انحلال زمانی رخ می‌دهد که شش ماه از تقاضای انحلال گذشته باشد.
4. شرکت می‌تواند مدیر تصفیه را از تقاضای انحلال منصرف کند تا انحلال صورت نگیرد.

رویه قضایی های مرتبط

• نظریه شماره 2178/96/7 مورخ 1396/09/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اقدامات قانونی طلبکاران در مواجهه با ورشکستگی شرکت تضامنی

مقالات مرتبط

چالش‌های پاسخ‌های کیفری جرائم اشخاص حقوقی در نظام حقوقی ایران