ماده ۴ قانون تجارت

ماده ۴ قانون تجارت: معاملات غیرمنقول به هیچ وجه تجارتی محسوب نمی‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

به مالی که حمل و نقل آن، توأم با تلف یا کمبود آن باشد؛ غیرمنقول گویند. و به مالی که حمل و نقل آن، بدون خرابی مال ممکن نبوده؛ یا اینکه اصلاً قابل جابجایی نباشد؛ غیرمنقول گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به نظر برخی از حقوقدانان، خرید زمین یا ساختمان، جهت احداث بنای جدید، عملی است تجاری. درحالی که خرید مال غیرمنقول به قصد فروش را، نمی‌توان عمل تجاری دانست. حتی اگر این امر، توسط شرکت سهامی صورت پذیرد؛ که حتی درصورت اشتغال به اعمال غیرتجاری نیز، تاجر محسوب می‌گردد. و به نظر برخی دیگر، باتوجه به منطوق ماده ۲ لایحه شرکت‌های سهامی، که شرکت‌های سهامی را، حتی درصورت تجاری نبودن معاملات آن، در دسته شرکت‌های بازرگانی قرار داده‌است؛ عملیات شرکت‌های سهامی، حتی دررابطه با اموال غیرمنقول هم، بازرگانی محسوب می‌گردد. و درواقع ماده ۴ قانون تجارت، توسط ماده ۲ لایحه یادشده در بالا، تخصیص خورده‌است.

رویه‌های قضایی

• نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۱۲۷۶ مورخ ۱۴۰۱/۰۲/۱۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول شرکت‌های تعاونی مسکنِ تولیدی و توزیعی در عداد شرکت‌های تجاری

انتقادات

این ماده، باید از دو حیث، مورد تجدیدنظر و بازنگری قرار گیرد:

- صنعتی شدن جوامع در عصر جدید، و تأسیس کارخانه‌های بسیاری که غیرمنقول هستند.

- این ماده، مانع استفاده مطلوب از مقررات شرکت‌های نسبی و تضامنی می‌گردد.

مصادیق و نمونه‌ها

• زید که اشتغال به فعالیت‌های تجارتی دارد؛ قصد خرید یا اجاره دفتر کاری را، جهت انجام امور بازرگانی خود دارد. به هیچ وجه نمی‌توان به تبع تاجر بودن وی، معاملات غیرمنقول مزبور را نیز، تجاری محسوب نمود.