ماده ۲۲۰ قانون تجارت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
به نظر برخی از حقوقدانان، [[مضاربه]]، مشمول مقررات مندرج در '''ماده ۲۲۰ قانون تجارت'''، که [[شرکت مدنی|شرکت‌های مدنی]] را نیز، تابع احکام [[شرکت تضامنی]] قرار داده‌است؛ نمی‌گردد؛ زیرا نمی‌توان مضاربه را، در دسته‌ی شرکت‌ها به‌شمار آورد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مضاربه|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=720228|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> به نظر برخی دیگر، مالک و [[مضارب]]، در روابط بین خود، تابع [[قرارداد مضاربه]] بوده؛ ولی در مقابل [[شخص ثالث|اشخاص ثالث]]، دارای [[مسئولیت تضامنی]] هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1335240|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=3}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که، با توجه به اینکه [[قانونگذار]] در '''ماده ۲۲۰ قانون تجارت'''، شرکت‌های مدنی را، به شرکت‌های تضامنی تشبیه نموده‌است؛ به نظر می‌رسد که مراجعه اولیه [[بستانکار|بستانکاران]] به [[سرمایه شرکت]]، الزامی است؛ زیرا تا زمانی که شرکت تضامنی [[انحلال شرکت|منحل]] نگردیده؛ نمی‌توان برای مطالبه دیون آن، به شرکا رجوع نمود. در واقع، تا زمانی که شرکت‌های مدنی، اشتغال به امور تجارتی دارند؛ همانند شرکت‌های تضامنی، از [[شخصیت حقوقی]] مستقل برخوردار هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=848840|صفحه=|نام۱=سیدمحمود|نام خانوادگی۱=کاشانی|چاپ=1}}</ref> اگر شرکت مدنی متضرر گردد؛ [[زیان|زیان‌]]<nowiki/>های واردشده، به نسبت [[حصه]] هر یک از شرکا، میان آنان سرشکن گردیده؛ که دراینصورت هر یک از شرکا، به همین مقدار [[مسئولیت]] دارد. اما در رابطه با آن دسته از شرکت‌های مدنی، که اشتغال به فعالیت‌های تجارتی دارند؛ باید هر یک از اعضا را، در برابر همه‌ی دیون شرکت به اشخاص ثالث، مسئول دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=848844|صفحه=|نام۱=سیدمحمود|نام خانوادگی۱=کاشانی|چاپ=1}}</ref>
به نظر برخی از حقوقدانان، [[مضاربه]]، مشمول مقررات مندرج در '''ماده ۲۲۰ قانون تجارت'''، که [[شرکت مدنی|شرکت‌های مدنی]] را نیز، تابع احکام [[شرکت تضامنی]] قرار داده‌است؛ نمی‌گردد؛ زیرا نمی‌توان مضاربه را، در دسته‌ی شرکت‌ها به‌شمار آورد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مضاربه|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=720228|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> به نظر برخی دیگر، مالک و [[مضارب]]، در روابط بین خود، تابع [[قرارداد مضاربه]] بوده؛ ولی در مقابل [[شخص ثالث|اشخاص ثالث]]، دارای [[مسئولیت تضامنی]] هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1335240|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=3}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که، با توجه به اینکه [[قانونگذار]] در '''ماده ۲۲۰ قانون تجارت'''، شرکت‌های مدنی را، به شرکت‌های تضامنی تشبیه نموده‌است؛ به نظر می‌رسد که مراجعه اولیه [[بستانکار|بستانکاران]] به [[سرمایه شرکت]]، الزامی است؛ زیرا تا زمانی که شرکت تضامنی [[انحلال شرکت|منحل]] نگردیده؛ نمی‌توان برای مطالبه دیون آن، به شرکا رجوع نمود. در واقع، تا زمانی که شرکت‌های مدنی، اشتغال به امور تجارتی دارند؛ همانند شرکت‌های تضامنی، از [[شخصیت حقوقی]] مستقل برخوردار هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=848840|صفحه=|نام۱=سیدمحمود|نام خانوادگی۱=کاشانی|چاپ=1}}</ref> اگر شرکت مدنی متضرر گردد؛ [[زیان|زیان‌]]<nowiki/>های واردشده، به نسبت [[حصه]] هر یک از شرکا، میان آنان سرشکن گردیده؛ که دراینصورت هر یک از شرکا، به همین مقدار [[مسئولیت]] دارد. اما در رابطه با آن دسته از شرکت‌های مدنی، که اشتغال به فعالیت‌های تجارتی دارند؛ باید هر یک از اعضا را، در برابر همه‌ی دیون شرکت به اشخاص ثالث، مسئول دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=848844|صفحه=|نام۱=سیدمحمود|نام خانوادگی۱=کاشانی|چاپ=1}}</ref>


[[ماده ۵۸۳ قانون تجارت]]، فقط ناظر به شخصیت حقوقی شرکت‌های تجارتی بوده و نافی برخورداری شرکت‌های مدنی از شخصیت حقوقی نیست. از طرفی با استناد به [[ماده ۲۲۰ قانون تجارت|ماده ۲۲۰ همین قانون]]، برخی از شرکت‌های مدنی، که اشتغال به فعالیت‌های بازرگانی دارند؛ تضامنی محسوب گردیده و در واقع از شخصیت حقوقی برخوردار هستند. سایر شرکت‌های مدنی نیز، که موضوع عملیات آن، فعالیت‌های غیرتجاری است را، می‌توان به موجب [[ماده ۵۸۴ قانون تجارت|ماده ۵۸۴ قانون مزبور]]، از زمان ثبت، واجد شخصیت حقوقی دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (عقود مشارکتی، توثیقی و غیرلازم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1075800|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=1}}</ref>
شایان ذکر است [[ماده ۵۸۳ قانون تجارت]]، فقط ناظر به شخصیت حقوقی شرکت‌های تجارتی بوده و نافی برخورداری شرکت‌های مدنی از شخصیت حقوقی نیست. از طرفی با استناد به [[ماده ۲۲۰ قانون تجارت|ماده ۲۲۰ همین قانون]]، برخی از شرکت‌های مدنی، که اشتغال به فعالیت‌های بازرگانی دارند؛ تضامنی محسوب گردیده و در واقع از شخصیت حقوقی برخوردار هستند. سایر شرکت‌های مدنی نیز، که موضوع عملیات آن، فعالیت‌های غیرتجاری است را، می‌توان به موجب [[ماده ۵۸۴ قانون تجارت|ماده ۵۸۴ قانون مزبور]]، از زمان ثبت، واجد شخصیت حقوقی دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (عقود مشارکتی، توثیقی و غیرلازم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1075800|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=1}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==

نسخهٔ ‏۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۰

ماده ۲۲۰ قانون تجارت: هر شرکت ایرانی که فعلاً وجود داشته یا در آتیه تشکیل شود و با اشتغال به امور تجارتی خود را به صورت یکی از شرکتهای مذکور در این قانون در نیاورده و مطابق مقررات مربوطه به آن شرکت عمل ننماید شرکت تضامنی محسوب شده و احکام راجع به شرکتهای تضامنی در مورد آن اجرا می‌گردد.

هر شرکت تجارتی ایرانی مذکور در این قانون و هر شرکت خارجی که بر طبق قانون ثبت شرکتها مصوب خرداد ماه ۱۳۱۰ مکلف به ثبت است باید در کلیه اسناد و صورت حسابها و اعلانات و نشریات خطی یا چاپی خود در ایران تصریح نماید که در تحت چه نمره در ایران به ثبت رسیده و الا محکوم به جزای نقدی از دویست تا دو هزار ریال خواهد شد - این مجازات علاوه بر مجازاتی است که در قانون ثبت شرکتها برای عدم ثبت مقرر شده.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

  • شرکت تجارتی: قراردادی است که به موجب آن دو یا چند شخص توافق می‌کنند سرمایه مستقلی را که از جمع آورده‌های آن‌ها تشکیل می‌شود ایجاد کنند و به موسسه‌ای که برای انجام مقصود خاصی تشکیل می‌گردد اختصاص دهند و در منافع و زیان‌های احتمالی حاصل از به کارگیری سرمایه سهیم گردند.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به نظر برخی از حقوقدانان، مضاربه، مشمول مقررات مندرج در ماده ۲۲۰ قانون تجارت، که شرکت‌های مدنی را نیز، تابع احکام شرکت تضامنی قرار داده‌است؛ نمی‌گردد؛ زیرا نمی‌توان مضاربه را، در دسته‌ی شرکت‌ها به‌شمار آورد.[۲] به نظر برخی دیگر، مالک و مضارب، در روابط بین خود، تابع قرارداد مضاربه بوده؛ ولی در مقابل اشخاص ثالث، دارای مسئولیت تضامنی هستند.[۳] نکته‌ی دیگر آن که، با توجه به اینکه قانونگذار در ماده ۲۲۰ قانون تجارت، شرکت‌های مدنی را، به شرکت‌های تضامنی تشبیه نموده‌است؛ به نظر می‌رسد که مراجعه اولیه بستانکاران به سرمایه شرکت، الزامی است؛ زیرا تا زمانی که شرکت تضامنی منحل نگردیده؛ نمی‌توان برای مطالبه دیون آن، به شرکا رجوع نمود. در واقع، تا زمانی که شرکت‌های مدنی، اشتغال به امور تجارتی دارند؛ همانند شرکت‌های تضامنی، از شخصیت حقوقی مستقل برخوردار هستند.[۴] اگر شرکت مدنی متضرر گردد؛ زیان‌های واردشده، به نسبت حصه هر یک از شرکا، میان آنان سرشکن گردیده؛ که دراینصورت هر یک از شرکا، به همین مقدار مسئولیت دارد. اما در رابطه با آن دسته از شرکت‌های مدنی، که اشتغال به فعالیت‌های تجارتی دارند؛ باید هر یک از اعضا را، در برابر همه‌ی دیون شرکت به اشخاص ثالث، مسئول دانست.[۵]

شایان ذکر است ماده ۵۸۳ قانون تجارت، فقط ناظر به شخصیت حقوقی شرکت‌های تجارتی بوده و نافی برخورداری شرکت‌های مدنی از شخصیت حقوقی نیست. از طرفی با استناد به ماده ۲۲۰ همین قانون، برخی از شرکت‌های مدنی، که اشتغال به فعالیت‌های بازرگانی دارند؛ تضامنی محسوب گردیده و در واقع از شخصیت حقوقی برخوردار هستند. سایر شرکت‌های مدنی نیز، که موضوع عملیات آن، فعالیت‌های غیرتجاری است را، می‌توان به موجب ماده ۵۸۴ قانون مزبور، از زمان ثبت، واجد شخصیت حقوقی دانست.[۶]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت های تجاری) (کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود). چاپ 15. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6406024
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مضاربه. چاپ 1. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 720228
  3. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد اول). چاپ 3. خط سوم، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1335240
  4. سیدمحمود کاشانی. حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 848840
  5. سیدمحمود کاشانی. حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 848844
  6. علیرضا باریکلو. حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (عقود مشارکتی، توثیقی و غیرلازم). چاپ 1. مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1075800