ماده ۴ قانون تجارت

ماده ۴ قانون تجارت: معاملات غیرمنقول به هیچ وجه تجارتی محسوب نمی‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت

توضیح واژگان

• معامله: در اصطلاح رایج امروزی به عقد معوض و مالی که در آن دو مال مورد مبادله قرار می گیرند، معامله گفته می شود.
• غیرمنقول: به مالی که حمل و نقل آن، توأم با تلف یا کمبود آن باشد؛ غیرمنقول گویند. به مالی که حمل و نقل آن، بدون خرابی مال ممکن نبوده؛ یا اینکه اصلاً قابل جابجایی نباشد؛ غیرمنقول گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به نظر برخی، با توجه به منطوق ماده ۲ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، که شرکت‌های سهامی را، حتی درصورت تجاری نبودن معاملات آن، در دسته شرکت‌های بازرگانی قرار داده‌است؛ عملیات شرکت‌های سهامی، حتی در رابطه با اموال غیرمنقول هم، بازرگانی محسوب می‌گردد. در واقع، ماده ۴ قانون تجارت، توسط ماده ۲ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، تخصیص خورده‌است.

نکات توضیحی

چنین بیان شده است که خرید زمین یا ساختمان، جهت احداث بنای جدید، عملی است تجاری. در حالی که خرید ساختمان موجود به قصد فروش را، نمی‌توان عمل تجاری دانست. حتی اگر این امر، توسط شرکت سهامی صورت پذیرد؛ که می‌تواند برای امور غیرتجاری نیز، تشکیل گردد.

رویه‌های قضایی

• نظریه شماره 7/1400/1276 مورخ 1401/02/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول شرکت های تعاونی مسکنِ تولیدی و توزیعی در عداد شرکت های تجاری

انتقادات

ماده ۴ قانون تجارت، مانع استفاده مطلوب از مقررات شرکت‌های نسبی و تضامنی می‌گردد. همچنین، با توجه به صنعتی شدن جوامع در عصر جدید و تأسیس کارخانه‌های بسیاری که غیرمنقول هستند، به نظر می‌رسد که تجدیدنظر و بازنگری این ماده ضرورت دارد.

مصادیق و نمونه‌ها

• زید که اشتغال به فعالیت‌های تجارتی دارد؛ قصد خرید یا اجاره دفتر کاری را، جهت انجام امور بازرگانی خود دارد. به هیچ وجه نمی‌توان به تبع تاجر بودن وی، معاملات غیرمنقول مزبور را نیز، تجاری محسوب نمود.