ماده ۳ قانون تجارت

ماده ۳ قانون تجارت: معاملات ذیل به اعتبار تاجر بودن متعاملین یا یکی از آن‌ها تجارتی محسوب می‌شود:

1. کلیه معاملات بین تجار و کسبه و صرافان و بانکها.
2. کلیه معاملاتی که تاجر با غیرتاجر برای حاجت ها تجارتی خود می‌نماید.
3. کلیه معاملاتی که اجزاء یا خدمه یا شاگرد تاجر برای امور تجارتی ارباب خود می‌نماید.
4. کلیه معاملات شرکت‌های تجارتی.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱ قانون تجارت
• ماده ۲ قانون تجارت
• ماده ۴ قانون تجارت

توضیح واژگان

• معامله: در اصطلاح رایج امروزی به عقد معوض و مالی که در آن دو مال مورد مبادله قرار می گیرند، معامله گفته می شود.
• تاجر: کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار بدهد.
• معامله تجارتی: در تعریف معامله‌ی تجاری، چنین مطرح شده است که:«هر معامله‌ که به قصد استرباح (= سود بردن) باشد ولو آنکه معامله کننده تاجر نباشد».
• بانک: سازمانی اقتصادی، مالی، خدماتی می باشد که با هدف کسب سود و ارائه خدمات و همچنین جذب منابع سرگردان (تجهیز منابع) و هدایت آن در جهت تحقق بخشیدن به اهداف اقتصادی کشور از مجرای اعطای تسهیلات، انجام وظیفه می نماید.
• شرکت تجارتی: شرکتی است عقدی (نه قهری) که برابر قوانین تجارت پدید می آید و شخصیت حقوقی دارد وسرمایه آن حالت اشاعه ندارد

نکات تفسیری دکترین ماده 3 قانون تجارت

معاملات شرکت‌های تجاری، معاملات تجاری تبعی محسوب می‌گردد. اما نمی‌توان شرکا و مدیران این شرکت‌ها را تاجر دانست. همچنین، شایان ذکر است که اصل ورشکستگی شخصی مدیران و شرکای شرکت‌های بازرگانی، در قانون تجارت ایران پیش‌بینی نشده‌است.

نکات توضیحی ماده 3 قانون تجارت

خرید زمین یا ساختمان، جهت احداث بنای جدید، عملی است تجاری. در حالی که خرید ساختمان موجود به قصد فروش را، نمی‌توان عمل تجاری دانست. حتی اگر این امر، توسط شرکت سهامی صورت پذیرد؛ که می‌تواند برای امور غیرتجاری نیز، تشکیل گردد.

همچنین ذکر این نکته در خصوص ماده 3 قانون تجارت لازم است که این ماده مربوط به اعمال تجاری تبعی است و این اعمال، اعمالی هستند که صفت تجاری بودن را، نه حسب طبع و ذات خود، بلکه به اعتبار تاجر بودن کسی که به اینگونه اعمال اشتغال دارد؛ به دست می‌آورند.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 3 قانون تجارت

1. معاملات بین تجار، کسبه، صرافان و بانک‌ها به عنوان معاملات تجاری شناخته می‌شوند.
2. معاملاتی که تاجر یا غیرتاجر برای نیازهای تجاری خود انجام می‌دهد، جزو معاملات تجاری محسوب می‌شوند.
3. معاملاتی که اجزاء، خدمه یا شاگردِ تاجر جهت امور تجاری ارباب خود انجام می‌دهند، تجاری تلقی می‌گردند.
4. تمامی معاملات شرکت‌های تجارتی به عنوان معاملات تجاری محسوب می‌شوند.

مصادیق و نمونه ها

هر چند هدف از خرید مبل، صندلی، میز، تأسیسات سرمایشی و گرمایشی برای دفتر تاجر و یا خرید خودرو برای حمل پرسنل او، مصرف اینگونه اموال است؛ نه مبادله و فروش آن‌ها در بازار، اما به تبع تاجر بودن خریدار اقلام مزبور، باید معاملات یاد شده را تجاری دانست.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره آثار واخواست نکردن سفته (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۶۷۰)
• رای دادگاه درباره قلمرو موضوعی قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۵۶ نسبت به خدمات پزشکی و بیمارستانی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۲۹۵)

• به موجب رأی اصراری شماره ۲۷۸۳ مورخه ۱۲/۹/ ۱۳۳۹ هیأت عمومی دیوان عالی کشور، صدور چک، در صورتی تجاری محسوب می‌گردد که بین تجار، یا برای امور تجاری باشد.

مقالات مرتبط

• ماهیت حقوقی و شرایط ارکان اوراق بهادار اجاره
• تحلیل انتقادی رأی وحدت‌ رویه شماره 810 ـ4/ 3/ 1400 هیئت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور
• تعارض مفاد اساسنامه نمونه بانک‌های غیردولتی با مقررات قانونی
• شناخت تاجر حقیقی از منظر لایحۀ تجارت سال 1391 با نگاهی به مفاهیم متناظر در قانون تجارت و قانون تجارت الکترونیکی
• مطالعۀ تطبیقی دوره گذار از معیارهای سنتی به سوی معیار اقتصادی شناخت تجار و اعمال تجاری در حقوق ایران و فرانسه
• واکاوی ماهیت نمایندگی ظاهری در فقه امامیه و حقوق ایران
• بررسی تجاری بودن معاملات غیر منقول با تأملی در حقوق فرانسه
• محدودیّت های آزادی قراردادی از حیث نحوه تشکیل قراردادها