ماده ۹ قانون تجارت

ماده ۹ قانون تجارت: دفتر دارایی دفتری است که تاجر باید هر سال صورت جامعی از کلیه دارایی منقول و غیرمنقول و دیون و مطالبات سال گذشته خود را به ریز ترتیب داده در آن دفتر ثبت و امضاء نماید و این کار باید تا پانزدهم فروردین سال بعد انجام پذیرد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۶ قانون تجارت
• ماده ۵۵ قانون تجارت

توضیح واژگان

• دفتر دارایی: دفتری است که تاجر باید هر سال صورت جامعی از کلیه دارایی منقول و غیرمنقول و دیون و مطالبات سال گذشته خود را به ریز ترتیب داده در آن دفتر ثبت و امضاء نماید و این کار باید تا پانزدهم فروردین سال بعد انجام پذیرد.
• تاجر: کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار بدهد.
• دارایی: روابط حقوقی شخص را که قابل تقویم به پول باشد دارایی او گوییم. به این ترتیب دارایی مجموع مطالبات و دیون شخص و به عبارت دیگر تمام حقوق و الزامات مالی او را شامل می‌شود.
• منقول: منظور مال جابجاشدنی و در اصطلاح، به هر مالی که امکان انتقال آن، از محلی به محل دیگر، وجود داشته باشد؛ منقول گویند.
• غیر منقول: منظور مالی است که حمل و نقل آن، توأم با تلف یا کمبود آن باشد و حمل و نقل آن، بدون خرابی مال ممکن نبوده یا اینکه اصلاً قابل جابجایی نباشد.
• دین: یا بدهی، به معنای وام، قرض و وام مدت دار است.

مطالعات تطبیقی

در حقوق فرانسه، برخلاف ایران، نیازی نیست که تاجر، وضعیت دارایی تجارتخانه خود را، در دفتر دارایی ثبت نماید؛ بلکه قید ترازنامه و حساب سود و زیان خود، در پایان هر سال در دفتر مزبور کافی است.

نکات تفسیری دکترین ماده 9 قانون تجارت

قانونگذار در تعریف دفتر دارایی، دارایی را، به همان مفهومی که در حقوق مدنی استعمال می‌گردد؛ مورد توجه قرار داده‌است. در حقوق مدنی، دارایی شخصی، مرکب از اجزای مثبت و منفی است. اجزای مثبت، همان اموال، حقوق مالی و مطالبات بوده؛ و اجزای منفی آن را، باید عبارت از دیون و تعهدات اشخاص دانست. در دفتر دارایی نیز، همین اجزای مثبت و منفی ثبت می‌گردد. شایان ذکر است با توجه به ارقامی که در دفتر دارایی به کار می‌رود؛ می‌توان فهمید که چه مقدار به دارایی وی، افزوده گردیده و چه مقدار هم از آن کسر شده‌است. به عبارتی دیگر، می‌توان به این مطلب پی برد که آیا تاجر، سود برده یا زیان داده‌است؟ و دیون وی، از دارایی‌اش تجاوز نموده یا نه؟

انتقادات

به نظر می‌رسد باتوجه به گسترش عملیات شرکت‌های تجاری بزرگ، مانند سهامی عام، مفاد ماده ۹ قانون تجارت، باید اصلاح گردد و تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان، در پایان هر سال مالی، جایگزین دفتر دارایی شود.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 9 قانون تجارت

1. دفتر دارایی یکی از دفاتری است که تاجر باید آن را نگهداری کند.
2. صورت جامع دارایی شامل کلیه دارایی‌های منقول و غیرمنقول است.
3. تاجر باید دیون و مطالبات سال گذشته خود را در دفتر دارایی ثبت کند.
4. ثبت اطلاعات در دفتر دارایی به صورت ریز و دقیق باید انجام شود.
5. دفتر دارایی باید هر سال تنظیم و ثبت گردد.
6. مهلت تدوین و ثبت دفتر دارایی تا پانزدهم فروردین سال بعد است.
7. امضاء دفتر دارایی توسط تاجر الزامی است.

مقالات مرتبط

• محدودیّت های آزادی قراردادی از حیث نحوه تشکیل قراردادها