ماده ۲۲۳ قانون تجارت

ماده ۲۲۳ قانون تجارت: برات علاوه بر امضاء یا مهر برات دهنده باید دارای شرایط ذیل باشد:

1. قید کلمه (برات) در روی ورقه.
2. تاریخ تحریر (روز و ماه و سال)
3. اسم شخصی که باید برات را تأدیه کند.
4. تعیین مبلغ برات.
5. تاریخ تأدیه وجه برات.
6. مکان تأدیه وجه برات اعم از اینکه محل اقامت محال علیه باشد یا محل دیگر.
7. اسم شخصی که برات در وجه یا حواله کرد او پرداخته می‌شود.
8. تصریح باینکه نسخه اول یا دوم یا سوم یا چهارم الخ است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲۲۲ قانون تجارت
• ماده ۲۲۴ قانون تجارت
• ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۲۶ قانون تجارت
• ماده ۳۰۸ قانون تجارت
• ماده ۳۱۱ قانون تجارت

توضیح واژگان

• برات: نوشته‌ای است که به موجب آن شخصی به شخص دیگر امر می‌دهد تا مبلغی در وجه یا به حواله کرد شخص ثالثی در موعد معینی پرداخت نماید.
• مهر: قطعه فلز یا لاستیک یا چوبی است که بر روی آن اسم یا علامتی حک شده و به جای امضا یا همراه با امضا به کار می‌رود.
• تأدیه: یعنی انجام دادن، به جا آوردن و ادای دین. تأدیه در لغت، به معنای پرداخت کردن، ادا کردن و رسانیدن به کار رفته است و در اصطلاح به پرداخت حق غیری که بر ذمه متعهد است؛ گفته می‌شود.

نکات تفسیری دکترین ماده 223 قانون تجارت

صدور برات، قائم به وجود سه شخص است. برات‌کش یا صادر کننده، یعنی شخصی که با امضای برات، به صدور آن اقدام می‌نماید. برات‌گیر یا همان شخصی که برات‌کش از او می‌خواهد که برات را پرداخت کند و برات‌دار یا دارنده‌ی برات که وجه برات باید به او پرداخت شود. بدون امضا یا مهر برات توسط صادرکننده، نمی‌توان قائل به موجودیت آن گردید. نکته‌ی دیگر آن که نام شخصی که برات، در وجه او پرداخت می‌گردد؛ باید روی سند مزبور قید گردد. درغیراینصورت نمی‌توان چنین برگه‌ای را مشمول مقررات بروات دانست. چراکه صدور برات در وجه حامل، قانونی نبوده و آثار یک سند عادی بر آن مترتب می‌گردد؛ لذا نام دارنده برات، نه تنها در مواردی که ممکن است برات، در وجه او تأدیه گردد؛ بلکه درصورتیکه برات به حواله کرد باشد نیز، الزامی است. شایان ذکر است اگر تمبر الصاق شده به برات، باتوجه به مبلغ درج شده روی برات، کم باشد؛ لازم است که کسری مزبور جبران گردد.

نکات توضیحی ماده 223 قانون تجارت

اساسی‌ترین رکن برات، امضای ذیل آن است. در واقع، بدون امضا نمی‌توان آن را حتی به عنوان یک سند عادی پذیرفت.

مادتین ۲۲۳ و ۲۲۶ قانون تجارت در باب شرایط شکلی برات، و مادتین ۳۰۸ و ۳۱۱ درباره سفته و چک، حاکی از اهمیت شرایط شکلی اسناد تجاری برای حمایت قانونی است.

سوابق و مستندات فقهی

با استناد به آیه ۷۲ سوره بقره، «... وَلَا تَسْأَمُوا أَنْ تَکْتُبُوهُ صَغِیرًا أَوْ کَبِیرًا إِلَی أَجَلِهِ ذَلِکُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ وَأَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَی أَلَّا تَرْتَابُوا …» در مکتوب نمودن دین به همراه تاریخ آن، نباید مسامحه‌ای صورت پذیرد.

انتقادات

قانونگذار در تعریف برات، سکوت اختیار نموده‌است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 223 قانون تجارت

1. برات باید امضاء یا مهر برات‌دهنده را داشته باشد.
2. کلمه "برات" باید روی ورقه قید شود.
3. تاریخ تحریر (روز، ماه و سال) در برات ذکر شود.
4. اسم شخصی که برات باید توسط او تأدیه شود، مشخص باشد.
5. مبلغ برات باید تعیین گردد.
6. تاریخ تأدیه وجه برات مشخص شود.
7. مکان تأدیه وجه برات باید تعیین شود (محل اقامت محال‌علیه یا محل دیگر).
8. اسم شخصی که برات در وجه یا حواله‌کرد او پرداخت می‌شود، ذکر شود.
9. تصریح به شماره نسخه برات (اول، دوم، سوم، چهارم و غیره) شود.

مقالات مرتبط

• برزخ بین عقد و ایقاع (ماهیت ثالث در اعمال حقوقی)
• عدالتی متفاوت بر مبنای قانونی نارسا، تفسیرها و آرای متناقض قضایی درخصوص اسناد تجاری
• تحلیل اقتصادی اسناد تجاری به عنوان سیستم پرداخت
• بررسی تحلیلی برخی از جنبه‌‌های حقوقی برات از دریچه لایحه نوین تجارت
• اعتبارسنجی اسناد الکترونیک
• احراز اصالت در برات الکترونیک در حقوق ایران با نگاهی به حقوق آمریکا و آنسیترال
• اثرحجر بر مسئولیت امضا کنندگان اسناد تجاری با مطالعه تطبیقی درکنوانسیون های ژنو