ماده ۳۶۱ قانون تجارت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
اگر مال التجاره که برای فروش نزد حق العمل کار ارسال شده دارای عیوب ظاهری باشد حق العمل کار باید برای محفوظ داشتن حق رجوع بر علیه متصدی حمل و نقل و تعیین میزان خسارات بحری (آواری) به وسایل مقتضیه و محافظت مال التجاره اقدامات لازمه به عمل آورده و آمر را از اقدامات خود مستحضر کند و الا مسئول خسارات ناشیه از این غفلت خواهد بود.
'''ماده ۳۶۱ قانون تجارت''': اگر [[مال التجاره]] که برای فروش نزد [[حق‌العمل‌کار|حق العمل کار]] ارسال شده دارای [[عیب|عیوب]] ظاهری باشد حق العمل کار باید برای محفوظ داشتن [[حق]] رجوع بر علیه [[متصدی حمل و نقل]] و تعیین میزان [[خسارت بحری|خسارات بحری]] ([[آواری]]) به وسایل مقتضیه و محافظت مال التجاره اقدامات لازمه به عمل آورده و آمر را از اقدامات خود مستحضر کند و الا مسئول [[خسارت|خسارات]] ناشیه از این [[غفلت]] خواهد بود.
*{{زیتونی|[[ماده ۱ قانون تجارت|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۶۰ قانون تجارت|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳ قانون تجارت|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۶۲ قانون تجارت|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
==مواد مرتبط==
آواری: به خسارت دریایی، که درنتیجه آبدیدگی به وجود آید؛ آواری یا خسارت بحری گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و هشتم شماره 134 و 135 بهار 2535|ترجمه=|جلد=|سال=2535|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1436096|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
*[[ماده ۳۵۷ قانون تجارت|ماده ۳۵۷]] تا [[ماده ۳۷۶ قانون تجارت]]
*[[ماده ۳۹۱ قانون تجارت]]
*[[ماده ۶۳۱ قانون مدنی]]
==توضیح واژگان==
*[[حق العمل کار]]: [[ماده ۳۵۷ قانون تجارت]] بیان می‌دارد:«حق العمل کار کسی است که به اسم خود ولی به حساب دیگری (آمر) [[معامله|معاملاتی]] کرده و در مقابل [[حق العمل|حق العملی]] دریافت می‌دارد».<ref>[[ماده ۳۵۷ قانون تجارت]]</ref>
*[[آواری]]: به [[خسارت]] دریایی که در نتیجه آبدیدگی به وجود آید، آواری یا خسارت بحری گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و هشتم شماره 134 و 135 بهار 2535|ترجمه=|جلد=|سال=2535|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1436096|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>  


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== فلسفه و مبانی نظری ==
مسئولیت مدنی حق العمل کار، در قانون تجارت، به شرط ارتکاب تقصیر از سوی وی، پیش‌بینی شده‌است. به علاوه، در چنین مواردی، نمی‌توان وی را مستحق حق‌الزحمه دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2204984|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=عرفانی|چاپ=1}}</ref> و دلیل تصویب ماده مورد بحث، این است که حق العمکار، وکیل و امین آمر محسوب گردیده؛ و در حفظ اموال او باید نهایت سعی و کوشش خود را به کار گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قرارداد حق العمل کاری (رابطه حقوقی حق العمل کار با طرفین معامله)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4369920|صفحه=|نام۱=دل‌افروز|نام خانوادگی۱=بهنام فرید|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1837908|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ستوده تهرانی|چاپ=16}}</ref> و از هرگونه تعدی و تفریط پرهیز نماید. درواقع این همان تکلیفی است که قانونگذار، در ماده ۶۳۱ قانون مدنی، برای مستودع مقرر نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قرارداد حق العمل کاری (رابطه حقوقی حق العمل کار با طرفین معامله)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4369920|صفحه=|نام۱=دل‌افروز|نام خانوادگی۱=بهنام فرید|چاپ=1}}</ref> به علاوه، به موجب ماده ۳۹۱ قانون تجارت، اگر مال التجاره بدون هیچ قیدی قبول، و کرایه آن تأدیه شود؛ دیگر دعوی بر علیه متصدی حمل و نقل، پذیرفته نمی‌شود. به هرحال اقدامات و ادعاهای علیه متصدی حمل و نقل، تا هشت روز پس از تحویل مال التجاره، باید اطلاع داده شود؛ چون در موقع تحویل مال التجاره، آمر حضور ندارد؛ و تحویل به وسیله حق العمل کار انجام می‌شود؛ بنابراین حق العمل کار موظف است منافع آمر را، رعایت کند؛ و اگر متصدی حمل و نقل مال التجاره را، صحیح و سالم تحویل ندهد؛ اقدامات لازم را برای حفظ منافع آمر، که صاحب مال التجاره است؛ به عمل آورد تا بتواند خسارات وارده را وصول کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1837908|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ستوده تهرانی|چاپ=16}}</ref> درواقع قانونگذار در این ماده، قائل به بطلان معامله حق العمل کار با ثالث نگردیده؛ بلکه به جهت حمایت از حقوق آمر، اقدام به وضع مقررات لازم نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قرارداد حق العمل کاری (رابطه حقوقی حق العمل کار با طرفین معامله)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4369588|صفحه=|نام۱=دل‌افروز|نام خانوادگی۱=بهنام فرید|چاپ=1}}</ref>
دلیل تصویب '''ماده ۳۶۱ قانون تجارت''' این است که [[حق‌العمل‌کار|حق العمل کار]]، [[وکیل]] و [[امین]] آمر محسوب گردیده و در حفظ [[مال|اموال]] او باید نهایت سعی و کوشش خود را به کار گیرد. حق العمل کار باید از هر گونه [[تعدی]] و [[تفریط]] پرهیز نماید. درواقع، این همان تکلیفی است که [[قانونگذار]]، در [[ماده ۶۳۱ قانون مدنی]]، برای [[مستودع]] مقرر نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1837908|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ستوده تهرانی|چاپ=16}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قرارداد حق العمل کاری (رابطه حقوقی حق العمل کار با طرفین معامله)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4369920|صفحه=|نام۱=دل‌افروز|نام خانوادگی۱=بهنام فرید|چاپ=1}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که قانونگذار در [[ماده 361 قانون تجارت|این ماده]]، [[معامله]] حق العمل کار با ثالث را نافذ می‌داند لیکن به جهت غفلت مذکور در ماده، حق العمل کار را مسئول خسارات ناشی از آن می‌داند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قرارداد حق العمل کاری (رابطه حقوقی حق العمل کار با طرفین معامله)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4369588|صفحه=|نام۱=دل‌افروز|نام خانوادگی۱=بهنام فرید|چاپ=1}}</ref>


== نکات تفسیری دکترین ماده 361 قانون تجارت ==
حق العمل کار، در مقابل اصیل مکلف به اطلاع‌رسانی است و پس از انعقاد معامله با طرف مقابل، باید مراتب امر را در اسرع وقت، به آگاهی آمر خود برساند. [[مسئولیت مدنی]] حق العمل کار، در [[قانون تجارت]]، به شرط ارتکاب [[تقصیر]] از سوی وی، پیش‌بینی شده‌است. به علاوه، در مواردی، نمی‌توان وی را مستحق [[حق العمل]] دانست. به خصوص اگر قیمتی علاوه بر قیمت خرید و یا کمتر از قسمت فروش محسوب دارد. در مواردی نیز، ممکن است حق العمل کار به [[مجازات]] [[خیانت در امانت]] محکوم گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2204984|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=عرفانی|چاپ=1}}</ref>
نکته‌ی دیگر آن که به موجب [[ماده ۳۹۱ قانون تجارت]]، اگر مال التجاره بدون هیچ قیدی قبول و کرایه آن [[تأدیه]] شود؛ دیگر دعوی بر علیه [[متصدی حمل و نقل]]، پذیرفته نمی‌شود. به هر حال اقدامات و [[ادعا|ادعاهای]] علیه متصدی حمل و نقل، تا هشت روز پس از تحویل مال التجاره، باید اطلاع داده شود؛ چون در موقع تحویل مال التجاره، آمر حضور ندارد و تحویل به وسیله حق العمل کار انجام می‌شود. بنابراین حق العمل کار موظف است منافع آمر را رعایت کند و اگر متصدی حمل و نقل مال التجاره را، صحیح و سالم تحویل ندهد؛ اقدامات لازم را برای حفظ منافع آمر که صاحب مال التجاره است؛ به عمل آورد تا بتواند خسارات وارده را وصول کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1837908|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ستوده تهرانی|چاپ=16}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 361 قانون تجارت ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# حق‌العمل‌کار وظیفه دارد عیوب ظاهری مال‌التجاره را شناسایی و اقدام مناسب انجام دهد.
# برای محفوظ داشتن حق رجوع علیه متصدی حمل و نقل، باید اقدامات مقتضی صورت گیرد.
# تعیین میزان خسارات بحری باید به‌طور دقیق انجام شود.
# حق‌العمل‌کار ملزم به محافظت از مال‌التجاره است.
# آگاه‌سازی آمر از اقدامات انجام شده ضروری است.
# در صورت غفلت، حق‌العمل‌کار مسئول خسارات ناشی خواهد بود.
== مقالات مرتبط ==
* [[جایگاه حسن نیّت در عقد وکالت]]
* [[معاملات عمده‌ی بورسی از حیث تشکیل، آثار و انحلال]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون تجارت}}
{{مواد قانون تجارت}}
[[رده:حق العمل کاری (کمیسیون)]]
[[رده:حق العمل کاری (کمیسیون)]]
[[رده:مسئولیت مدنی حق العمل کار]]
[[رده:تکالیف حق العمل کار]]
[[رده:مسئولیت حق العمل کار]]
{{DEFAULTSORT:ماده 1805}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۵۰

ماده ۳۶۱ قانون تجارت: اگر مال التجاره که برای فروش نزد حق العمل کار ارسال شده دارای عیوب ظاهری باشد حق العمل کار باید برای محفوظ داشتن حق رجوع بر علیه متصدی حمل و نقل و تعیین میزان خسارات بحری (آواری) به وسایل مقتضیه و محافظت مال التجاره اقدامات لازمه به عمل آورده و آمر را از اقدامات خود مستحضر کند و الا مسئول خسارات ناشیه از این غفلت خواهد بود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

فلسفه و مبانی نظری

دلیل تصویب ماده ۳۶۱ قانون تجارت این است که حق العمل کار، وکیل و امین آمر محسوب گردیده و در حفظ اموال او باید نهایت سعی و کوشش خود را به کار گیرد. حق العمل کار باید از هر گونه تعدی و تفریط پرهیز نماید. درواقع، این همان تکلیفی است که قانونگذار، در ماده ۶۳۱ قانون مدنی، برای مستودع مقرر نموده‌است.[۳][۴] نکته‌ی دیگر آن که قانونگذار در این ماده، معامله حق العمل کار با ثالث را نافذ می‌داند لیکن به جهت غفلت مذکور در ماده، حق العمل کار را مسئول خسارات ناشی از آن می‌داند.[۵]

نکات تفسیری دکترین ماده 361 قانون تجارت

حق العمل کار، در مقابل اصیل مکلف به اطلاع‌رسانی است و پس از انعقاد معامله با طرف مقابل، باید مراتب امر را در اسرع وقت، به آگاهی آمر خود برساند. مسئولیت مدنی حق العمل کار، در قانون تجارت، به شرط ارتکاب تقصیر از سوی وی، پیش‌بینی شده‌است. به علاوه، در مواردی، نمی‌توان وی را مستحق حق العمل دانست. به خصوص اگر قیمتی علاوه بر قیمت خرید و یا کمتر از قسمت فروش محسوب دارد. در مواردی نیز، ممکن است حق العمل کار به مجازات خیانت در امانت محکوم گردد.[۶]

نکته‌ی دیگر آن که به موجب ماده ۳۹۱ قانون تجارت، اگر مال التجاره بدون هیچ قیدی قبول و کرایه آن تأدیه شود؛ دیگر دعوی بر علیه متصدی حمل و نقل، پذیرفته نمی‌شود. به هر حال اقدامات و ادعاهای علیه متصدی حمل و نقل، تا هشت روز پس از تحویل مال التجاره، باید اطلاع داده شود؛ چون در موقع تحویل مال التجاره، آمر حضور ندارد و تحویل به وسیله حق العمل کار انجام می‌شود. بنابراین حق العمل کار موظف است منافع آمر را رعایت کند و اگر متصدی حمل و نقل مال التجاره را، صحیح و سالم تحویل ندهد؛ اقدامات لازم را برای حفظ منافع آمر که صاحب مال التجاره است؛ به عمل آورد تا بتواند خسارات وارده را وصول کند.[۷]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 361 قانون تجارت

  1. حق‌العمل‌کار وظیفه دارد عیوب ظاهری مال‌التجاره را شناسایی و اقدام مناسب انجام دهد.
  2. برای محفوظ داشتن حق رجوع علیه متصدی حمل و نقل، باید اقدامات مقتضی صورت گیرد.
  3. تعیین میزان خسارات بحری باید به‌طور دقیق انجام شود.
  4. حق‌العمل‌کار ملزم به محافظت از مال‌التجاره است.
  5. آگاه‌سازی آمر از اقدامات انجام شده ضروری است.
  6. در صورت غفلت، حق‌العمل‌کار مسئول خسارات ناشی خواهد بود.

مقالات مرتبط

منابع

  1. ماده ۳۵۷ قانون تجارت
  2. مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و هشتم شماره 134 و 135 بهار 2535. کانون وکلای دادگستری مرکز، 2535.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1436096
  3. حسن ستوده تهرانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه). چاپ 16. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1837908
  4. دل‌افروز بهنام فرید. قرارداد حق العمل کاری (رابطه حقوقی حق العمل کار با طرفین معامله). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4369920
  5. دل‌افروز بهنام فرید. قرارداد حق العمل کاری (رابطه حقوقی حق العمل کار با طرفین معامله). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4369588
  6. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2204984
  7. حسن ستوده تهرانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه). چاپ 16. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1837908