ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
*{{زیتونی|[[ماده ۱۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}  
*{{زیتونی|[[ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}  
 
== مواد مرتبط ==
== اصول و مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
 
* [[ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[اصل ۳۷ قانون اساسی]]
* [[اصل ۳۷ قانون اساسی]]
* [[ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی]]  
* [[ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی]]  
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
[[اصل برائت]]: اصل برائت مستظهر به [[دلیل]] عقل است از این رو آن را برائت عقلی نامند و حکم عقل این است که [[تکلیف]] و [[مجازات|کیفری]] وجود ندارد مگر حکم آن وجود داشته باشد. شایان ذکر است که در این ماده اصل به معنای قاعده است یعنی مبنا و اساس در مورد خوانده دعوا، برائت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بار اثبات در امور کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3422692|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=رحمدل|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1951516|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
[[اصل برائت]]: اصل برائت مستظهر به [[دلیل]] عقل است از این رو آن را برائت عقلی نامند و حکم عقل این است که [[تکلیف]] و [[مجازات|کیفری]] وجود ندارد مگر حکم آن وجود داشته باشد. شایان ذکر است که در این ماده اصل به معنای قاعده است یعنی مبنا و اساس در مورد خوانده دعوا، برائت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بار اثبات در امور کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3422692|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=رحمدل|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1951516|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
== مطالعات تطبیقی ==
== مطالعات تطبیقی ==
در کتاب «دیزست الپین» حقوقدان رومی آمده‌است زحمت [[اثبات]] صحت ادعایی خلاف [[ظاهر]] با [[مدعی]] آن می‌باشد. این قاعده در [[ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی]] ما با توجه به ترجمه آن از [[ماده ۱۳۱۵ قانون مدنی فرانسه]] آمده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3264272|صفحه=|نام۱=آویشا|نام خانوادگی۱=اشرف الکتابی|چاپ=1}}</ref>
در کتاب «دیزست الپین» حقوقدان رومی آمده‌است زحمت [[اثبات]] صحت ادعایی خلاف [[ظاهر]] با [[مدعی]] آن می‌باشد. این قاعده در [[ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی]] ما با توجه به ترجمه آن از [[ماده ۱۳۱۵ قانون مدنی فرانسه]] آمده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3264272|صفحه=|نام۱=آویشا|نام خانوادگی۱=اشرف الکتابی|چاپ=1}}</ref>


نکته‌ی دیگر آن که [[اصول عملیه]] مانند [[اصل برائت]]، می‌توانند مستند [[حکم|احکام]] [[دادگاه]] باشند. در حقوق کشورهای غربی اخیراً به این مباحث در قالب عناوینی مانند [[هرمونوتیک]] و امثال آن توجه ویژه‌ای شده‌است ولی به حق پیشقراولان آن در دنیای حقوق، علمای اسلامی بوده‌اند که این مباحث را تحت دو عنوان «[[اصول فقه]]» و «[[قواعد فقه]]» مورد تحلیل و بررسی قرار داده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1642180|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>  
نکته‌ی دیگر آن که [[اصول عملیه]] مانند [[اصل برائت]]، می‌توانند مستند [[حکم|احکام]] [[دادگاه]] باشند. در حقوق کشورهای غربی اخیراً به این مباحث در قالب عناوینی مانند [[هرمونوتیک]] و امثال آن توجه ویژه‌ای شده‌است ولی به حق پیشقراولان آن در دنیای حقوق، علمای اسلامی بوده‌اند که این مباحث را تحت دو عنوان «[[اصول فقه]]» و «[[قواعد فقه]]» مورد تحلیل و بررسی قرار داده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1642180|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>  
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
اصل برائت یکی از [[اصول عملیه|اصول عملی]] است و در جایی می‌توان استفاده نمود که [[دلیل|دلیلی]] نباشد و پیرامون وجود یا عدم دلیل، تحقیق صورت گرفته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قانون مدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1227832|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|چاپ=2}}</ref> با توجه به این اصل، اگر کسی [[مدعی]] [[حق]] یا [[دین|دینی]] بر دیگری باشد، باید آن را ثابت کند و الا مطابق این اصل حکم به برائت [[مدعی علیه]] صادر می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2510336|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> در حقوق کنونی اصل برائت مفهوم و قلمرو گسترده‌ای پیدا کرده‌است و مبنای بسیاری از اصول که در واقع شاخه‌های اصل برائت می‌باشند، قرار گرفته‌است مانند اصل [[مباح]] بودن، [[اصل حاکمیت اراده]] و [[اصل آزادی قراردادی]] و [[اصل تکمیلی بودن قوانین]] از شاخه‌های اصل برائت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1089152|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> همچنین، اینطور بیان شده است که در عمل، بازگشت [[اصل اباحه]] نیز به اصل برائت می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4214584|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>  
اصل برائت یکی از [[اصول عملیه|اصول عملی]] است و در جایی می‌توان استفاده نمود که [[دلیل|دلیلی]] نباشد و پیرامون وجود یا عدم دلیل، تحقیق صورت گرفته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قانون مدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1227832|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|چاپ=2}}</ref> با توجه به این اصل، اگر کسی [[مدعی]] [[حق]] یا [[دین|دینی]] بر دیگری باشد، باید آن را ثابت کند و الا مطابق این اصل حکم به برائت [[مدعی علیه]] صادر می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2510336|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> در حقوق کنونی اصل برائت مفهوم و قلمرو گسترده‌ای پیدا کرده‌است و مبنای بسیاری از اصول که در واقع شاخه‌های اصل برائت می‌باشند، قرار گرفته‌است مانند اصل [[مباح]] بودن، [[اصل حاکمیت اراده]] و [[اصل آزادی قراردادی]] و [[اصل تکمیلی بودن قوانین]] از شاخه‌های اصل برائت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1089152|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> همچنین، اینطور بیان شده است که در عمل، بازگشت [[اصل اباحه]] نیز به اصل برائت می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4214584|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>  


خط ۲۲: خط ۱۹:


در مورد فرض عدم [[مسئولیت]] در [[قرارداد|قراردادها]]، شایان ذکر است که نقش این شرط جابه جا کردن [[بار اثبات دعوا]] می‌باشد. در چنین مواردی با توجه به اصل برائت فرض می‌شود که [[متعهد]] مقصر و مسئول نیست لذا برای [[مطالبه]] [[خسارت]] از او باید [[عمد]] و [[قصد]] [[اضرار]] یا [[تقصیر]] سنگین وی را اثبات نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=234916|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref>  
در مورد فرض عدم [[مسئولیت]] در [[قرارداد|قراردادها]]، شایان ذکر است که نقش این شرط جابه جا کردن [[بار اثبات دعوا]] می‌باشد. در چنین مواردی با توجه به اصل برائت فرض می‌شود که [[متعهد]] مقصر و مسئول نیست لذا برای [[مطالبه]] [[خسارت]] از او باید [[عمد]] و [[قصد]] [[اضرار]] یا [[تقصیر]] سنگین وی را اثبات نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=234916|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref>  
 
== نکات توضیحی ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== نکات توضیحی ==
در تمام مواردی که اصل برائت جاری است [[اصل عدم]] نیز قابل جریان است اما عکس این موضوع صادق نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی مسئولیت مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4807660|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref>
در تمام مواردی که اصل برائت جاری است [[اصل عدم]] نیز قابل جریان است اما عکس این موضوع صادق نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی مسئولیت مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4807660|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref>
 
== سوابق و مستندات فقهی ==
== مطالعات فقهی ==
آیه ۷ سوره طلاق: «[[لا یکلف الله نفسا الا ما آتاها]]: خداوند کسی را مکلف به کاری نمی‌کند مگر اینکه تکلیف را برای او بیان کرده باشد»؛ از منابع اصل برائت می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3611784|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همچنین، قاعده تعلق بار اثبات دلیل بر عهده [[مدعی]]، نه تنها یک قاعده کلی بلکه مفاد یک روایت نبوی نیز می‌باشد:«[[البینه علی المدعی و الیمین علی المدعی علیه]]».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1638308|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
آیه ۷ سوره طلاق: «[[لا یکلف الله نفسا الا ما آتاها]]: خداوند کسی را مکلف به کاری نمی‌کند مگر اینکه تکلیف را برای او بیان کرده باشد»؛ از منابع اصل برائت می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3611784|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همچنین، قاعده تعلق بار اثبات دلیل بر عهده [[مدعی]]، نه تنها یک قاعده کلی بلکه مفاد یک روایت نبوی نیز می‌باشد:«[[البینه علی المدعی و الیمین علی المدعی علیه]]».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1638308|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== رویه‌های قضایی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
 
# اصل برائت به عنوان یک اصل مهم در حقوق مطرح است.
# بار اثبات دعوا بر عهده مدعی یا خواهان است.
# در صورت عدم توانایی مدعی در اثبات ادعا، خوانده می‌تواند با سوگند برائت یابد.
# اصل برائت به مفهوم فرض بی‌گناهی یا عدم تعهد فرد است تا زمانی که خلاف آن ثابت شود.
# سوگند به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا در موارد عدم اثبات طرف مدعی استفاده می‌شود.
# این ماده تأکید بر مسئولیت مدعی در ارائه دلایل و مدارک معتبر دارد.
== رویه های قضایی ==
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نحوه مطالبه شرط تنصیف دارایی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نحوه محاسبه فوریت خیار فسخ نکاح در فرض تردید]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نحوه تعیین اجرت المثل تصرف مازاد بر مدت اجاره]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره موارد فسخ نکاح به علت عیب]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مهلت اعتراض به رأی در فرض وجود دو وکیل]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مطالبه بهای روز ملک واقع در طرح شهرداری پس از ارزیابی کارشناسی بهای آن]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اعتراض نسبت به اصل عملیات اجرایی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای اصلاح ثبت واقعه نکاح از دایم به موقت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوای ابطال عملیات اجرایی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی در دعوای اعتراض به رأی کمیسیون ماده واحده اداره منابع طبیعی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی از قرار عدم استماع دعوا (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۹۰۶۱۰۰۸۵۹)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی از رأی صادره در دعوای اعتراض به تصمیم واحد ثبتی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره عدول از طلاق توافقی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۱۱۲۹)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ضمانت اجرای عدم انطباق تاریخ صدور با تاریخ مندرج در چک]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره شرط اعطای حق طلاق به زوجه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره شرایط تحقق خیار تدلیس در عقد نکاح]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره رابطه میان بذل مهریه از سوی زوجه و طلاق خلع]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دعوی طلاق به دلیل محکومیت کیفری زوج (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۷۰۰۳۱۴)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دعوای طلاق به طرفیت زوج مجنون (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۶۸۰۰۳۳۶)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست فسخ نکاح به دلیل ضعف شنوایی زوجه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست فسخ نکاح به دلیل افسردگی یا ضریب هوشی پایین]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق زوجه به علت ناباروری زوج (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۱۷۸)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق زوجه به دلیل ازدواج مجدد قانونی زوج]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوی اجرای لعان]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره خواسته غیر منجز]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود حقوق منتقل الیه ملک تحت تصرف شهرداری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دادگاه در فرض عدم ارایه دلیل اثباتی از سوی مدعی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره توصیف اعتراض صورت گرفته به دادنامه غیابی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تفاوت سرقفلی با حق کسب و پیشه و تجارت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تعارض خواسته با اظهارات خواهان در جلسه رسیدگی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تدلیس در نکاح به جهت کتمان اعتیاد]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تأثیر پرداخت بعدی نفقه بر نفی عسروحرج زوجه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره باطل بودن واگذاری حق طلاق به زوجه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره بار اثبات صحت معاملات مجنون ادواری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره انتقال مالکیت ملک واقع شده در طرح شهرداری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اشخاص ذینفع برای درخواست اصلاح رأی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اشتباه در اعلام مدت زمان موعد قانونی تبادل لوایح فرجامی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اثر مصالحه دعوا بر متفرعات آن]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اثر سوء نیت در ظهرنویسی چک]]
* [[رای دادگاه درباره پرداخت سرقفلی و ودیعه جهت تخلیه شرط ایجاد حق تقاضای اجرت المثل ملک مشمول قانون ۱۳۷۶ (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۰۴۲)]]
* [[رای دادگاه درباره پرداخت دین از جانب غیر مدیون (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۷۵۹)]]
* [[رای دادگاه درباره پرداخت اماره وجود دین (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۸۹۰)]]
* [[رای دادگاه درباره وقوع اراضی موقوفه در طرح تعریض خیابان (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۱۶۷۰)]]
* [[رای دادگاه درباره وضعیت حقوقی مالکیت اقلام جهیزیه تهیه شده توسط زوج (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۴۵۰)]]
* [[رای دادگاه درباره وضعیت حقوقی بیع مال بازداشتی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۹۲۹)]]
* [[رای دادگاه درباره وضعیت تضمینات تعهد سابق در تبدیل تعهد (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۰۹۳۸)]]
* [[رای دادگاه درباره وضعیت اسناد تنظیم شده متعاقب عقد صوری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۹۳۳)]]
* [[رای دادگاه درباره نوع دعوای استرداد لاشه چک (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۰۱۷)]]
* [[رای دادگاه درباره نقش مسکن و اثاث البیت مناسب در صدور حکم به الزام به تمکین (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۰۶۹)]]
* [[رای دادگاه درباره نقش مالکیت رسمی بر تقاضای اجرت المثل (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۰۱۸)]]
* [[رای دادگاه درباره نقش تمکن مالی در تجویز ازدواج مجدد (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۳۵۱)]]
* [[رای دادگاه درباره نقش امارات در دعوی ابطال علامت تجاری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۷۸۴)]]
* [[رای دادگاه درباره نفی مطالبه هزینه های درمانی ناشی از تصادف وسایط نقلیه از مسئول حادثه (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۱۲۹۹)]]
* [[رای دادگاه درباره نحوه رسیدگی در دادگاه خانواده (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۱۸۴۸)]]
* [[رای دادگاه درباره نحوه تعیین مبدا شروع حجر (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۱۵۷)]]
* [[رای دادگاه درباره نحوه تأثیرگذاری شرط فاسخ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۷۶۳)]]
* [[رای دادگاه درباره نحوه احراز نیاز شخصی در دعوی تخلیه ملک تجاری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۱۳۷۳)]]
* [[رای دادگاه درباره نحوه احراز نشوز زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۰۵۲۵)]]
* [[رای دادگاه درباره موارد مراجعه شرکت بیمه به راننده (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۶۹۵۰۰۲۵۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مهلت زمانی طرح ادعای اعساراز هزینه دادرسی واخواهی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۱۶۵۹)]]
* [[رای دادگاه درباره مهلت اعتراض به اقدامات داورز (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۷۴۶)]]
* [[رای دادگاه درباره منظور از دستور زوج جهت استحقاق اجرت المثل زوجه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۱۶۶)]]
* [[رای دادگاه درباره ملاک پذیرش دعوای ابطال علامت تجاری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۸۰۳)]]
* [[رای دادگاه درباره ملاک محاسبه اجرت المثل در صورت تغییر مالک در اثناء مدت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۶۳۵)]]
* [[رای دادگاه درباره معیار صحت ثبت اختراع جدید در مقایسه با اختراعات قبلی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۰۲۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه وجه چک مفقود (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۱۶۳۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه وجه التزام ناشی از عدم انتقال سند (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۲۴۴)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه وجه التزام در فرض تعاقب ایادی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۰۲۷۷)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه همزمان وجه التزام تأخیر در تخلیه عین مستأجره و اجرت المثل (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۷۲۳)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه هزینه های تعمیر ملک غصبی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۷۰۰۵۳۵)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه هزینه درمان علاوه بر دیه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۱۰۰۰۴۶)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه هزینه تعمیرات در عین مستأجره بدون اخذ رضایت موجر (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۰۶۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه نفقه معوقه دوران زندگی مشترک (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۲۱۳۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه نفقه در صورت استفاده از حق حبس (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۰۴۴۹)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه نفقه با وجود زندگی مشترک (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۴۰۵)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه مجدد اجور معوقه پس از صدور دادنامه در مورد آن (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۱۰۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه ما به التفاوت اجاره بها همزمان با درخواست تعدیل آن (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۱۴۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه قیمت روز باوجود توافق قبلی بین مالک و شهرداری در مورد اراضی تحت تصرف شهرداری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۳۹۵)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه غرامت ناشی از مستحق للغیر در آمدن مورد معامله در عقد صلح (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۵۲۹)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه دیه از بیت المال به دلیل فوت محکوم به پرداخت آن (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۴۹۳)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت ناشی از نصب تجهیزات نقل وانتقال برق در اراضی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۱۶۲)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت ناشی از معامله فضولی رد شده (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۳۸۰۰۱۱۱۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت ناشی از محرومیت از منافع عین (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۱۱۰۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت ناشی از تأخیر در تنظیم سند رسمی در املاک مشاعی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۳۸۷)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت معنوی از سوی ورثه (دادنامه شماره ٩٢٠٩٩٧٠٢٢٣١٠١٢٧٠)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت مازاد بر دیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۰۸۸۴)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تاخیر تادیه نسبت به حکم قطعی از شهرداری (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۶۹۵۰۰۰۳۴)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تأخیر در تحویل موضوع تعهد (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۰۶۲۶)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تأخیر تأدیه مازاد بر میزان تعیین شده در قرارداد (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۱۲۰۵)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تأخیر تأدیه دین متوفی از ورثه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۰۰۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از دیون متوفی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۲۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تأخیر انجام تعهد در صورت انفساخ قرارداد (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۳۹۵)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت از خسارت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۷۵۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه خسارت از خسارت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۰۱۳۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه حق الزحمه توسط وکیل مدنی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۱۱۰۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه توأمان وجه التزام عدم تخلیه و اجرت المثل ایام تصرف (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۷۸۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه اجرت المثل نصب دکل برق در ملک از اداره برق (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۸۸۴)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه اجرت المثل منزل مشاع بین زوجین (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۱۳۶)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه اجرت المثل ایام تصرف از شهرداری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۱۰۳)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه اجرت المثل ایام تصرف از شهرداری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۰۳۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه اجرت المثل املاک تصرفی به استناد مصوبه هیات وزیران (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۲۱۷)]]
* [[رای دادگاه درباره مطالبه اجرت المثل از یکی از وراث - اثر انتقالی تجدیدنظرخواهی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۱۴۲۷)]]
* [[رای دادگاه درباره مصداق نقص شکلی در دعوای ابطال اسناد (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۳۸۰۰۰۰۰۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مصداق عامل موجه عدم تمکین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۷۷۲)]]
* [[رای دادگاه درباره مصداق تغییر نحوه دعوا (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۰۸۷)]]
* [[رای دادگاه درباره مصادیق فورس ماژور (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۱۱۴۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مصادیق تعدی و تفریط در اجاره مشمول قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۵۶ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۵۴۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مصادیق تعدی در مورد اجاره (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۰۷۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مصادف شدن موعد انجام تعهد طرفین با تعطیلی رسمی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۱۴۲)]]
* [[رای دادگاه درباره مشاعی بودن پاسیو در آپارتمان (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۷۴۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مسئولیت نماینده متصدی حمل و نقل (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۵۶۶)]]
* [[رای دادگاه درباره مسئولیت شهرداری نسبت به سقوط درخت در نتیجه طوفان (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۶۷۶)]]
* [[رای دادگاه درباره مسئولیت شهرداری علی رغم واگذاری به پیمانکار (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۱۴۱۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مسئولیت شهرداری در قبال سقوط درختان (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۲۹۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مسئولیت شهرداری در قبال حفر گودال در معبر عمومی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۰۰۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره مرور زمان در دعاوی ناشی از بیمه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۴۳۹)]]
* [[رای دادگاه درباره مردد بودن خواسته (دادنامه شماره ٩٢٠٩٩٧٠٢٢٠٧٠٠٦٨٤)]]
* [[رای دادگاه درباره مرجع صالح رسیدگی به اعتراض به نحوه برگزاری مزایده (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۳۲۶)]]
* [[رای دادگاه درباره مرجع صالح در دعوای مطالبه حق کسب و پیشه و تجارت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۵۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مرجع صالح برای تعیین سیاست ها و مقررات ارزی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۱۲۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره مدعی در دعوای استرداد وجوه واریز شده به حساب دیگری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۸۸۶)]]
* [[رای دادگاه درباره محکومیت خریدار به پرداخت ثمن در دعوای تنظیم سند رسمی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۰۴۴)]]
* [[رای دادگاه درباره محدوده رسیدگی در مرحله تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۵۷۶)]]
* [[رای دادگاه درباره مبنای حقوقی لزوم تصریح حدود اختیارات داور (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۹۲۴)]]
* [[رای دادگاه درباره مبنای حق بر تغییر نام (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۸۱۵)]]
* [[رای دادگاه درباره مبنای اعتراض به ثبت علامت تجاری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۲۲۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مبدا مهلت اعتراض به دادنامه اصلی و اصلاحی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۲۴۱)]]
* [[رای دادگاه درباره مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه محکوم به (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۴۹۴)]]
* [[رای دادگاه درباره مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه در دین مورد اختلاف (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۵۵۸)]]
* [[رای دادگاه درباره مبدأ محاسبه خسارت تاخیر تادیه چک (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۷۰۰۱۴۹)]]
* [[رای دادگاه درباره ماهیت وکالت بلاعزل در فروش (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۱۰۰۳۷۲)]]
* [[رای دادگاه درباره ماهیت خسارت تأخیر تأدیه در قانون آیین دادرسی مدنی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۳۹۳)]]
* [[رای دادگاه درباره ماهیت حکم تمکین (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۵۴۵)]]
* [[رای دادگاه درباره ماهیت تصمیم دادگاه نسبت به اعتراض ثالث اجرایی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۹۲۸)]]
* [[رای دادگاه درباره قلمرو رسیدگی در مرجع تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۴۱۷)]]
* [[رای دادگاه درباره قلمرو رسیدگی دادگاه در دعوای ابطال رای داور (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۲۳۶)]]
* [[رای دادگاه درباره قابلیت تجدیدنظرخواهی از تصمیم رفع توقیف دادگاه در اعتراض ثالث اجرایی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۵۶۰)]]
* [[رای دادگاه درباره قابلیت استرداد هدایای داده شده به زوجه در زمان زندگی مشترک (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۱۰۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره قائم مقامی مالک جدید در تخلیه عین مستاجره (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۸۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره قائم مقامی سازمان جدید در خصوص حقوق و تکالیف سازمان های ادغام شده (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۰۲۱)]]
* [[رای دادگاه درباره عرف حاکم در خصوص اجرت المثل ایام زوجیت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۱۲۸۷)]]
* [[رای دادگاه درباره عدم پذیرش دعوای فسخ قرارداد (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۹۷۸)]]
* [[رای دادگاه درباره عدم ذکر مدت در قرارداد صلح سرقفلی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۱۳۶۵)]]
* [[رای دادگاه درباره عدم تمکین به دلیل صدور کیفرخواست علیه زوج (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۱۷۰)]]
* [[رای دادگاه درباره طرح خواسته جدید در دعوی جلب ثالث (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۵۸۷)]]
* [[رای دادگاه درباره طرح توامان دعوی واحد درباره سند رهنی در مرجع ثبتی و قضایی و رای دادگاه در دعوی استرداد سند خودرو در فرض بدهکاری خوانده]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای کسری مساحت مبیع (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۲۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای کسر مقدار مبیع در صورت تجزیه ناپذیر بودن آن (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۳۸۰۰۱۵۸۲)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای قرابت نسبی بازرس شرکت سهامی با مدیرعامل (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۰۶۴)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای عدم درج مبلغ سفته و ضمانت اجرای عدم واخواست سفته (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۲۲۰)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای عدم حضور خواهان در جلسه دادرسی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۲۱۶)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای عدم ارائه دلیل مثبت سمت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۰۴۹۳)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای عدم ارائه اصول اسناد (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۰۴۲)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای عدم احراز رابطه زوجیت در مطالبه مهریه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۰۰۲)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای دعوی خلع ید در فرض عدم تحویل مبیع (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۱۵۳)]]
* [[رای دادگاه درباره ضمانت اجرای دعوای اعلام بطلان قرارداد (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۴۹۰)]]
* [[رای دادگاه درباره شهادت نامه اعسار از هزینه دادرسی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۱۵۵)]]
* [[رای دادگاه درباره شروط تحقق معامله به قصد فرار از دین و ذی نفع در دعوای معامله به قصد فرار از دین (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۴۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره شرطِ صحتِ عقدِ رهن (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۶۶۶)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط پذیرش اعتراض ثالث اجرایی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۱۷۸)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط وجوب نفقه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۱۳۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط مطالبه وجه سفته صادره بابت تضمین خسارت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۱۷۱)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط مطالبه هزینه های کفن و دفن متوفی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۱۲۳)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط مطالبه خسارت تأخیر تأدیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۵۵۱)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط مطالبه اجرت المثل ایام تصرف در غیر از غصب (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۳۷۰)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط مطالبه اجرت المثل ایام تصرف در غیر از غصب (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۰۵۰۰)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط لازم برای طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۳۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط صدور حکم تمکین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۰۲۸۰)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط صدور حکم به آزادی مشروط (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۰۰۲)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط رسیدگی دادگاه به دعوای ورشکستگی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۶۱۵)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط دعوای استرداد وجه موضوع معامله (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۱۳۸۹)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط تحقق معامله به قصد فرار از دین (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۳۰۴)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط تجویز ازدواج مجدد به جهت عدم تمکین زوجه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۹۶۲)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط پذیرش دعوای الزام به تمکین (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۶۰۱۹۲۱)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط مطالبه وجه التزام در عقد بیع (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۳۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط مطالبه خسارت توسط مالکین از کارگر واحد تجاری (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۰۲۷۳)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط مسئولیت بیمه گر در بیمه مسئولیت مدنی سازندگان ساختمان (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۸۳۸)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط شکلی دعوای اعسار (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۲۳۳)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط درخواست ازدواج مجدد به جهت عدم تمکین زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۲۳۵)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط حضور در دفترخانه برای مطالبه وجه التزام توسط فروشنده (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۵۰۰)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط حضور در دفترخانه برای مطالبه وجه التزام توسط فروشنده (دادنامه شماره ٩٢٠٩٩٧٢١٣٠٦٠٠٨٢٨)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط تهاتر قهری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۶۰۰۰۳۰)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط تهاتر (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۹۳۶)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط تحقق ورشکستگی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۶۰۴)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط تحقق اجرت المثل زن نسبت به کارهای ایام زندگی مشترک (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۲۰۰۰)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط تحقق اجرت المثل زن نسبت به کارهای ایام زندگی مشترک (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۸۷۸)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط اعتبار وصیت نامه تنظیم شده توسط فردی غیر از موصی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۰۶۵)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط ابطال علامت تجاری با نام مشابه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۰۲۸)]]
* [[رای دادگاه درباره شرایط ابطال علامت تجاری (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۹۰۷)]]
* [[رای دادگاه درباره سهم الارث زوجه در صورت فوت زوج قبل از اصلاح ماده ۹۴۶ قانون مدنی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۱۱۶۰)]]
* [[رای دادگاه درباره سلب حق مطالبه سرقفلی از مستاجر در قرارداد اجاره (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۳۱۰)]]
* [[رای دادگاه درباره سلب حق استفاده از مشاعات آپارتمان (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۵۶۴)]]
* [[رای دادگاه درباره زمان شروع خسارت تأخیر تأدیه وجه چک (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۵۰۰۰۴۶۵)]]
* [[رای دادگاه درباره زمان تنظیم سند رسمی در اجاره به شرط تملیک (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۶۹۵۰۱۶۸۹)]]
* [[رای دادگاه درباره رد مطالبه چک تضمین حسن انجام کار (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۰۸۵)]]
* [[رای دادگاه درباره رابطه پارکینگ و مبیع (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۲۳۱)]]
* [[رای دادگاه درباره رابطه نفقه و تمکین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۱۶۳)]]
* [[رای دادگاه درباره رابطه عدم مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت و تبرع (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۱۴۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره رابطه خسارت تاخیر تادیه و خسارت قراردادی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۳۷۵)]]
* [[رای دادگاه درباره رابطه حقوقی معلم حق التدریس با اداره آموزش و پرورش (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۵۵۷)]]
* [[رای دادگاه درباره رابطه اعمال حق حبس زوجه و تقاضای ازدواج مجدد زوج (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۰۳۶۸)]]
* [[رای دادگاه درباره ذینفع در دعوای خسارات ناشی از تخریب (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۲۹۷)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی منع از اشتغال زوجه به تئاتر و هنرپیشگی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۰۳۹۶)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی مطالبه ی نفقه با وجود زندگی مشترک (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۱۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی مستقیم زیان دیده علیه بیمه گر (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۱۷۵۰)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی فسخ یا ابطال عقد شرط طرح دعوای استرداد مبیع (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۹۳۹)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی طلاق توسط زوجه به دلیل محکومیت زوج به رابطه نامشروع (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۸۲۱)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی رفع مزاحمت در مشاعات ساختمان (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۵۰۰۰۹۹۴)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی خلع ید علیه بایع در فرض اعمال حق حبس (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۱۲۳)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی خلع ید در فرض عدم مالکیت رسمی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۸۰۲)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی تنفیذ مبایعه نامه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۵۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی تنفیذ فسخ نکاح (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۱۲۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی تسلیم ملک (مبیع) قبل از انتقال رسمی مبیع (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۹۹۶)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی تخلیه به دلیل تعدی و تفریط (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۳۳۳)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی انتقال سند خودرو در فرض اختلاف در اصل معامله (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۱۳۰)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی استرداد مستمری توسط سازمان تامین اجتماعی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۳۸۰۰۰۲۲۷)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوی استرداد اثاثیه در زمان زوجیت توسط زوج (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۲۰۴)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای زوجه علیه زوج به خواسته مطالبه یارانه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۲۴۴)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای خلع ید مالک علیه مستأجر (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۶۰۵)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای تنفیذ قرارداد عادی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۴۵۲)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای الزام به تنظیم سند رسمی اجاره (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۸۷۴)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای اعسار از پرداخت دیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۷۹۸)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای استرداد چک با وجود صدور اجرائیه ثبتی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۸۵۵)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای استرداد وجه پرداختی به شخص دیگر (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۶۲۸)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای استرداد وجه پرداختی به دیگری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۶۲۳)]]
* [[رای دادگاه درباره دعوای ابطال علامت تجاری به علت وجود رقابت متقلبانه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۰۱۵)]]
* [[رای دادگاه درباره درخواستِ فسخِ قرارداد به استناد فقدانِ حقِ انتقالِ ملک (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۴۴۶)]]
* [[رای دادگاه درباره درخواست تخلیه به دلیل تغییر شغل (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۸۵۱)]]
* [[رای دادگاه درباره درخواست اعلام بطلان بیع به دلیل مستحق للغیر بودن مبیع (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۱۵۷)]]
* [[رای دادگاه درباره درخواست اعاده تغییر در سند سجلی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۷۸۸)]]
* [[رای دادگاه درباره درخواست ابطال نام تجاری مشابه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۱۰۳)]]
* [[رای دادگاه درباره درج مبلغ بیش از سقف تعیین شده در سفته (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۴۲۲)]]
* [[رای دادگاه درباره دامنه خسارت قابل جبران ناشی از قصور پزشک (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۵۴۵)]]
* [[رای دادگاه درباره خوانده دعوی الزام به ثبت علامت تجاری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۹۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره خوانده دعوی الزام به تنظیم سند رسمی اجاره و صلح منافع (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۴۷۹)]]
* [[رای دادگاه درباره خوانده دعوای صدور صورت مجلس تفکیکی اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۲۰۳)]]
* [[رای دادگاه درباره خوانده در دعوایِ مطالبه افتِ قیمتِ آپارتمان (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۶۰۰۷۴۸)]]
* [[رای دادگاه درباره خواسته فسخ و ابطال قرارداد در یک دادخواست (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۵۰۰۰۲۷۴)]]
* [[رای دادگاه درباره خلع ید از منافع مورد اجاره یا سرقفلی مغازه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۰۱۹)]]
* [[رای دادگاه درباره خسارت هزینه درمان مازاد بر دیه (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۹۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره خسارت مازاد بر دیه یا ارش (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۸۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره خسارت تأخیر تأدیه نسبت به ارش کالای معیوب (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۱۱۰)]]
* [[رای دادگاه درباره خسارات مازاد بر دیه یا ارش (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۸۱۱)]]
* [[رای دادگاه درباره حمایت از نام تجاری ثبت نشده (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۲۵۹)]]
* [[رای دادگاه درباره حقوق ناشی از ثبت علامت تجاری در کشورهای غیر عضو کنوانسیون پاریس (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۲۳۷)]]
* [[رای دادگاه درباره حق کسب و پیشه محل کار کارشناس (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۶۲۴)]]
* [[رای دادگاه درباره حق الوکاله وکیل در فرض عزل وکیل (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۵۳۱)]]
* [[رای دادگاه درباره حضانت طفلی که به بلوغ رسیده است (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۲۱۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره حدود مسئولیت صادرکنندگان چک در برابر دارنده (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۱۵۴)]]
* [[رای دادگاه درباره حدود توافقات مالکین آپارتمان (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۱۱۷۷)]]
* [[رای دادگاه درباره حدود اعتبارِ توافق بر تقسیمِ مشاعات (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۷۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره حدود اعتبار تاریخ اسناد عادی در برابر ثالث (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۹۱۴)]]
* [[رای دادگاه درباره حد نصاب تعداد شهود (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۹۲۶)]]
* [[رای دادگاه درباره ثبت علامت تجاریِ مغایر با اخلاق حسنه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۵۲۴)]]
* [[رای دادگاه درباره ثبت علامت تجاری واحد برای کالاهای متفاوت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۰۹۱)]]
* [[رای دادگاه درباره تکلیف دادگاه پس از صدور قرار کارشناسی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۷۰۰۵۰۰)]]
* [[رای دادگاه درباره تکلیف دادگاه در رابطه با اعتراض به نظریه کارشناس (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۵۷۵)]]
* [[رای دادگاه درباره تکلیف دادگاه در اعتراض ثالث اجرایی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۱۳۲۷)]]
* [[رای دادگاه درباره تکلیف به پرداخت وجه در حق انتفاع (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۶۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره توان اثباتی سند سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۱۱۵۸)]]
* [[رای دادگاه درباره توافق بین کارفرما و کارگر نسبت به حق بیمه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۰۱۶۷)]]
* [[رای دادگاه درباره تهیه مسکن بعد از مطالبه نفقه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۴۹۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تهاتر دیون (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۲۰۸)]]
* [[رای دادگاه درباره تقاضای منع اشتغال زوجه (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۲۳۳۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تقاضای اعلام بطلان قرارداد از مرجع قضایی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۳۵۳)]]
* [[رای دادگاه درباره تقاضای ابطال مزایده (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۷۰۸)]]
* [[رای دادگاه درباره تقاضای ابطال مبایعه نامه ای که بر اساس آن حکم به تنظیم سند رسمی صادر شده (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۰۳۲۲)]]
* [[رای دادگاه درباره تفسیر ماده ۲۶۵ قانون مدنی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۵۱۳)]]
* [[رای دادگاه درباره تفسیر شرط پرداخت وجه التزام در صورت فسخ قرارداد (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۰۴۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره تعیین مدت اجاره به دوره حیات مستأجر (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۸۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تعیین عوارض کسب و پیشه برای شرکت برق (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۶۵۱)]]
* [[رای دادگاه درباره تعیین عنوان پرداخت از بابت مهریه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۰۹۳)]]
* [[رای دادگاه درباره تعیین درصدی از محکوم به به عنوان حق الوکاله (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۲۳۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تعدی و تفریط در عین مستأجره (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۶۴۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تعارض مبایعه نامه عادی مقدم با وقف نامه رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۰۶۷)]]
* [[رای دادگاه درباره تعارض اراده ظاهری و باطنی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۰۴۲۷)]]
* [[رای دادگاه درباره تصمیم دادگاه در فرض عدم احراز رابطه قراردادی طرفین دعوا (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۳۷۸)]]
* [[رای دادگاه درباره تصریح دادگاه به عنوان مرجع حل اختلاف با وجود تعیین داور (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۰۴۸)]]
* [[رای دادگاه درباره تشابه علامت تجاری در کالاهای متفاوت (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۵۶۰)]]
* [[رای دادگاه درباره تسبیب در ایراد خسارت مالی مستقیم و غیر مستقیم (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۰۵۰)]]
* [[رای دادگاه درباره تردید در انتقال مالکیت از طریق عقد جایز یا لازم (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۷۰۰۹۵۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تجویز ازدواج مجدد و عسر و حرج زوجه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۱۲۴۸)]]
* [[رای دادگاه درباره تجدیدنظرخواهی از دستور فروش ملک مشاع (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۵۹۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تبیین مفهوم مهریه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۶۰۱۷۲۸)]]
* [[رای دادگاه درباره تبعیت عقد از قصد واقعی طرفین (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۲۶۸)]]
* [[رای دادگاه درباره تبدیل تعهد در مهریه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۹۹۳)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر عدم ذکر مشترکات آپارتمان در قرارداد (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۲۰۰)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر سکونت در منزل مشترک بر نفقه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۱۴۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر زندگی مشترگ بر نفقه زوجه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۰۴۲۱)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر رد ادعای تهاتر بر مطالبه مبلغ موضوع ادعای تهاتر (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۱۰۳۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر تقسیط مهریه بر تجویز ازدواج مجدد (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۶۰۱۴۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر تاخیر در اعمال خیار عیب بر ارش (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۴۶۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر اعسار از محکوم به بر تجویز ازدواج مجدد (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۱۳۴)]]
* [[رای دادگاه درباره تاثیر اثبات سفید امضا بودن بر امحاء سند (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۳۸۰۰۰۸۲۵)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر وضعیت جسمانی طفل بر حضانت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۱۳۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر ورشکستگی مدیون اصلی بر تعهدات ضامن (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۰۶۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر قراردادهایِ متمم و الحاقی بر شروطِ قرارداد اصلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۷۰۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر عدم انجام تعهد یکی از طرفین بر تعهد طرف مقابل (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۰۰۱)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر رأی کیفری در بزه خیانت در امانت بر رأی حقوقی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۰۴۰)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر رأی قطعی کیفری در مورد جعلیت سند در دعوای حقوقی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۲۳۴)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر جعلیت امضای یکی از مؤسسین شرکت تجارتی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۲۳۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر تقدم و تأخر نگارش مندرجات چک مقابل دارنده با حسن نیت (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۷۰۱۴۶۳)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر بلوغ بر حق ملاقات والدین (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۶۰۱۰۹۵)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر اعلام رضایت در پرونده کیفری بر دعوای حقوقی چک (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۷۹۱)]]
* [[رای دادگاه درباره تأثیر اثبات نشوز بر نفقه زوجه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۵۰۰۶۰۰)]]
* [[رای دادگاه درباره بیع ملک واقع شده در طرح احداث خیابان (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۷۰۰۰۷۴)]]
* [[رای دادگاه درباره بی اعتباری شرط داوری با فوت احد از طرفین قرارداد (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۳۱۲)]]
* [[رای دادگاه درباره بطلان رأی داور مبنی بر بی اعتباری قرارداد متضمن شرط داوری (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۴۶۵)]]
* [[رای دادگاه درباره بار اثباتی عدم پرداخت نفقه در زمان زندگی زوجین در منزل مشترک و رابطه دریافت یارانه و نفقه زوجه]]
* [[رای دادگاه درباره بار اثبات در دعوی استرداد ودیعه ملک مستأجره (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۶۵۲)]]
* [[رای دادگاه درباره بار اثبات در دعوای مطالبه نفقه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۱۴۷۷)]]
* [[رای دادگاه درباره بار اثبات در دعوای استرداد اموال منقول (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۸۰۴)]]
* [[رای دادگاه درباره انحلال شرکت با مسئولیت محدود به جهت عدم فعالیت آن (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۱۲۸۲)]]
* [[رای دادگاه درباره انتقال قرارداد مشارکت در ساخت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۴۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره انتقال اجاره مشاعی بین شرکا (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۲۶۳)]]
* [[رای دادگاه درباره امکان وصول مهریه پس از فوت زوج (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۰۱۸۱)]]
* [[رای دادگاه درباره امکان تقاضای خلع ید بر اساس سند رسمی مالکیتی که دعوای ابطال آن مطرح است (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۱۱۹۳)]]
* [[رای دادگاه درباره امارات موجب عدم پذیرش دعوای تعدیل تقسیط مهریه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۶۰۲۱۲۴)]]
* [[رای دادگاه درباره الزام ظهرنویس به پرداخت وجه چک جعلی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۱۰۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره الزام به صدور حکم مربی گری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۹۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره الزام به تنظیم سند رسمی در فرض اختلاف در بقاء یا اقاله عقد (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۰۷۰)]]
* [[رای دادگاه درباره الزام به تنظیم سند رسمی در عقد معلق (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۳۰۱)]]
* [[رای دادگاه درباره الزام به تمکین درفرض حق انتخاب مسکن توسط زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۱۹۲۴)]]
* [[رای دادگاه درباره الزام به ایفای تعهد پس از پایان قرارداد (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۳۸۶)]]
* [[رای دادگاه درباره الزام اداره ثبت به صدور سند المثنی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۴۶۵)]]
* [[رای دادگاه درباره اقامه دعوای جدید در مرحله اعتراض ثالث (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۷۱۶)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار تعیین دو وجه التزام مستقل در قرارداد (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۵۸۸)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار امر مختومه در دعوای ابطال مستندات موضوع حکم قطعی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۷۴۴)]]
* [[رای دادگاه درباره اعاده دادرسی به جهت تعارض دو حکم (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۱۱۲۷)]]
* [[رای دادگاه درباره اعاده دادرسی بدون تعیین جهت آن (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۱۶۲۷)]]
* [[رای دادگاه درباره اعاده دادرسی با استناد به نظریه کارشناسی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۸۱۰)]]
* [[رای دادگاه درباره اضافه مساحت زمین موضوع مزایده (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۶۸۸)]]
* [[رای دادگاه درباره اصل عدم قابلیت استناد به ایرادات نسبت به دارنده ی با حسن نیت (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۳۸۰۰۰۹۱۸)]]
* [[رای دادگاه درباره اصل حاکم در دعوای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۵۰۰۵۸۰)]]
* [[رای دادگاه درباره اصل حاکم در دعوای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۰۶۶۴)]]
* [[رای دادگاه درباره اصل حاکم در اشتغال زوجه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۱۴۰۶)]]
* [[رای دادگاه درباره اصل تبرّعی بودن کارهای انجام شده توسط زوجه (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۱۱۲۱)]]
* [[رای دادگاه درباره استناد به اصل تأخر حادث در صورت مجهول بودن تاریخ عقد (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۱۳۵۰)]]
* [[رای دادگاه درباره استرداد طلاجات اهدایی زوج به زوجه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۱۷۷)]]
* [[رای دادگاه درباره ادعای اعسار محکوم علیه بعد از توقیف مال (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۶۰۱)]]
* [[رای دادگاه درباره ادای دین توسط شخص غیرمدیون (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۶۰۱۲۱۱)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر عدم مطالبه ثمن در حق فسخ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۰۵۱۹)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر عدم رعایت تشریفات تملک اراضی مورد نیاز شهرداری (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۴۰۷)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر عدم رضایت زوج به اشتغال زوجه بر نفقه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۲۰۷۵)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر عدم درج ثمن در مبایعه نامه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۳۵۷)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر عدم توافق نسبت به تعیین داوران مرضی الطرفین (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۴۷۲)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر عدم امکان بررسی اصالت امضاء سند ازلحاظ کارشناسی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۱۳۲)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر عدم اعلام نارضایتی از تعدی و تفریط مستأجر برای مدت طولانی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۱۲۱)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر سکونت در منزل مشترک بر تمکین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۶۷۱)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر رعایت نکردن غبطه موکل (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۰۶)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر دستور احضار شهود در دعوای اعسار (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۲۰۷)]]
* [[رای دادگاه درباره آثار تفویض وکالت در رابطه وکیل و موکل و تأثیر فوت موکل بر اقدامات وکیل (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۰۸۸۰)]]
* [[رای دادگاه درباره مصداق کلاهبرداری رایانه ای (دادنامه شماره ۱۱۴۵)]]
* [[رای دادگاه درباره مصداق منافع ممکن الحصول (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۳۰۰۳۰۵)]]
* [[رای دادگاه درباره عدم حضور مدعی اعسار در دادگاه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۵۰۰۰۸۴۰)]]
* [[نظریه شماره 7/96/2242 مورخ 1396/09/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار توافق موجر و مستاجرمبنی بر تخلیه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۲۷۴)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار توافق موجر و مستاجرمبنی بر تخلیه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۲۷۴)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار حقوقی تعهدنامه سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۰۳۰)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار حقوقی تعهدنامه سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۰۳۰)]]
خط ۲۲۷: خط ۵۸۴:
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای ابطال سند رسمی موضوع اصلاحات اراضی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای ابطال سند رسمی موضوع اصلاحات اراضی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای ابطال پروانه مرتعداری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای ابطال پروانه مرتعداری]]
 
* [[رای دادگاه درباره اختیار داور در انحلال قرارداد اصلی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۷۳۸)]]
* [[رای دادگاه درباره اخذ اجاره بها از مستأجر جدید پس از انتقال اجاره به غیر (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۰۵۳)]]
* [[رای دادگاه درباره اخذ اجاره بها دلیل رضایت به انتقال اجاره (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۶۸۱)]]
== انتقادات ==
== انتقادات ==
به نظر می‌رسد در صورتی که [[خواهان]] نمی‌تواند صحت ادعای خود را ثابت نماید، [[دادرس]] مکلف است دعوای وی را رد نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3264272|صفحه=|نام۱=آویشا|نام خانوادگی۱=اشرف الکتابی|چاپ=1}}</ref> در این ماده ظاهراً میان قسمت ابتدایی و انتهایی ماده [[تعارض]] وجود دارد و این پرسش مطرح می‌شود که چرا خوانده که اصل برائت با اوست باید [[سوگند|قسم]] یاد کند، آیا تعیین نوعی تکلیف به عهده خوانده نیست؟ در پاسخ باید گفت در حقیقت این ماده بازتابی از حدیث نبوی البینه علی المدعی و الیمین علی المنکر و تابعی از قاعده بینه و یمین می‌باشد. بنابراین، وقتی خواهان موظف به ارائه دلایل می‌باشد و عاجز از ارائه می‌باشد و بر ادعای خود پافشاری می‌کند، خوانده با نفی ادعای خواهان موجبات اجرای اصل برائت را فراهم می‌کند. تکلیف سوگند مقرر در این ماده هنگامی برای خوانده ایجاد می‌شود که خواهان در اثر عجز از ارائه بینه، از خوانده [[درخواست]] سوگند کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=471756|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
به نظر می‌رسد در صورتی که [[خواهان]] نمی‌تواند صحت ادعای خود را ثابت نماید، [[دادرس]] مکلف است دعوای وی را رد نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3264272|صفحه=|نام۱=آویشا|نام خانوادگی۱=اشرف الکتابی|چاپ=1}}</ref> در این ماده ظاهراً میان قسمت ابتدایی و انتهایی ماده [[تعارض]] وجود دارد و این پرسش مطرح می‌شود که چرا خوانده که اصل برائت با اوست باید [[سوگند|قسم]] یاد کند، آیا تعیین نوعی تکلیف به عهده خوانده نیست؟ در پاسخ باید گفت در حقیقت این ماده بازتابی از حدیث نبوی البینه علی المدعی و الیمین علی المنکر و تابعی از قاعده بینه و یمین می‌باشد. بنابراین، وقتی خواهان موظف به ارائه دلایل می‌باشد و عاجز از ارائه می‌باشد و بر ادعای خود پافشاری می‌کند، خوانده با نفی ادعای خواهان موجبات اجرای اصل برائت را فراهم می‌کند. تکلیف سوگند مقرر در این ماده هنگامی برای خوانده ایجاد می‌شود که خواهان در اثر عجز از ارائه بینه، از خوانده [[درخواست]] سوگند کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=471756|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
 
== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
 
# شک در حرمت آب فشرده خرما پس از به جوش آمدن آن: در اینجا دلیلی بر حرمت نرسیده و عقل نیز حکم بر عدم حرمت دارد و شارب آن در خور کیفر نیست و اصل برائت جاری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1951516|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
# شک در حرمت آب فشرده خرما پس از به جوش آمدن آن: در اینجا دلیلی بر حرمت نرسیده و عقل نیز حکم بر عدم حرمت دارد و شارب آن در خور کیفر نیست و اصل برائت جاری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1951516|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
# [[خواهان]] [[مدعی]] [[طلب]] ۲۰۰ دلاری است و [[خوانده]] [[مدعی]] [[مدیون|مدیونیت]] ۱۰۰ دلاریست. در اینجا اصل برائت در مورد زیاده انکار شده جاری می‌شود و در صورت نبود دلیل دیگر، مدیون [[سوگند]] یاد کرده و به  ۱۰۰ دلار مدیونیت محکوم شده و از ۱۰۰ دلار مورد ادعای خواهان برائت حاصل می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=234916|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref>
# [[خواهان]] [[مدعی]] [[طلب]] ۲۰۰ دلاری است و [[خوانده]] [[مدعی]] [[مدیون|مدیونیت]] ۱۰۰ دلاریست. در اینجا اصل برائت در مورد زیاده انکار شده جاری می‌شود و در صورت نبود دلیل دیگر، مدیون [[سوگند]] یاد کرده و به  ۱۰۰ دلار مدیونیت محکوم شده و از ۱۰۰ دلار مورد ادعای خواهان برائت حاصل می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=234916|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref>
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
 
* [[آیین دادرسی افتراقی در پولشویی با رویکرد امنیت گرایی]]
* [[قربانی‌شناسی ‌قضایی برمبنای نظریة برچسب‌زنی و راهکارهای پیشگیری از آن‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬]]
* [[قربانی‌شناسی ‌قضایی برمبنای نظریة برچسب‌زنی و راهکارهای پیشگیری از آن‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬]]
* [[«نقد رأی» از «عدالت آیینی» تا «عدالت قضایی»]]
* [[«نقد رأی» از «عدالت آیینی» تا «عدالت قضایی»]]
* [[وضعیت صدور حکم به نفع خوانده دعوای مدنی بر اساس اصل برائت و بدون سوگند او]]
* [[وضعیت صدور حکم به نفع خوانده دعوای مدنی بر اساس اصل برائت و بدون سوگند او]]
خط ۲۴۶: خط ۶۰۱:
* [[قاعده ی دراء و اصل برائت: مجرای شمول: اشتراک یا افتراق]]
* [[قاعده ی دراء و اصل برائت: مجرای شمول: اشتراک یا افتراق]]
* [[مسئولیت ناشی از قصور و تقصیر بیمه‌گر در صدور بیمه‌نامه در قانون بیمه اجباری مصوب 1395]]
* [[مسئولیت ناشی از قصور و تقصیر بیمه‌گر در صدور بیمه‌نامه در قانون بیمه اجباری مصوب 1395]]
 
* [[جایگاه تاثیر تقلب نسبت به اصول و قواعد حقوقی]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
خط ۲۶۰: خط ۶۱۴:
[[رده:تکالیف خواهان]]
[[رده:تکالیف خواهان]]
[[رده:سوگند]]
[[رده:سوگند]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0985}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۳۱

ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی: اصل برائت است، بنابراین اگر کسی مدعی حق یا دینی بر دیگری باشد باید آن را اثبات کند، در غیر این صورت با سوگند خوانده حکم برائت صادر خواهد شد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

اصل برائت: اصل برائت مستظهر به دلیل عقل است از این رو آن را برائت عقلی نامند و حکم عقل این است که تکلیف و کیفری وجود ندارد مگر حکم آن وجود داشته باشد. شایان ذکر است که در این ماده اصل به معنای قاعده است یعنی مبنا و اساس در مورد خوانده دعوا، برائت است.[۱][۲]

مطالعات تطبیقی

در کتاب «دیزست الپین» حقوقدان رومی آمده‌است زحمت اثبات صحت ادعایی خلاف ظاهر با مدعی آن می‌باشد. این قاعده در ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی ما با توجه به ترجمه آن از ماده ۱۳۱۵ قانون مدنی فرانسه آمده‌است.[۳]

نکته‌ی دیگر آن که اصول عملیه مانند اصل برائت، می‌توانند مستند احکام دادگاه باشند. در حقوق کشورهای غربی اخیراً به این مباحث در قالب عناوینی مانند هرمونوتیک و امثال آن توجه ویژه‌ای شده‌است ولی به حق پیشقراولان آن در دنیای حقوق، علمای اسلامی بوده‌اند که این مباحث را تحت دو عنوان «اصول فقه» و «قواعد فقه» مورد تحلیل و بررسی قرار داده‌اند.[۴]

نکات تفسیری دکترین ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی

اصل برائت یکی از اصول عملی است و در جایی می‌توان استفاده نمود که دلیلی نباشد و پیرامون وجود یا عدم دلیل، تحقیق صورت گرفته باشد.[۵] با توجه به این اصل، اگر کسی مدعی حق یا دینی بر دیگری باشد، باید آن را ثابت کند و الا مطابق این اصل حکم به برائت مدعی علیه صادر می‌شود.[۶] در حقوق کنونی اصل برائت مفهوم و قلمرو گسترده‌ای پیدا کرده‌است و مبنای بسیاری از اصول که در واقع شاخه‌های اصل برائت می‌باشند، قرار گرفته‌است مانند اصل مباح بودن، اصل حاکمیت اراده و اصل آزادی قراردادی و اصل تکمیلی بودن قوانین از شاخه‌های اصل برائت است.[۷] همچنین، اینطور بیان شده است که در عمل، بازگشت اصل اباحه نیز به اصل برائت می‌باشد.[۸]

در خصوص قسمت اخیر این ماده، چنین بیان شده است که اگر خواهان نمی‌داند که حق دارد مدعی علیه را سوگند بدهد، بر حاکم واجب است که وی را از حق خود آگاه کند. (نظر آیت الله خمینی (ره))[۹]

در مورد فرض عدم مسئولیت در قراردادها، شایان ذکر است که نقش این شرط جابه جا کردن بار اثبات دعوا می‌باشد. در چنین مواردی با توجه به اصل برائت فرض می‌شود که متعهد مقصر و مسئول نیست لذا برای مطالبه خسارت از او باید عمد و قصد اضرار یا تقصیر سنگین وی را اثبات نمود.[۱۰]

نکات توضیحی ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی

در تمام مواردی که اصل برائت جاری است اصل عدم نیز قابل جریان است اما عکس این موضوع صادق نیست.[۱۱]

سوابق و مستندات فقهی

آیه ۷ سوره طلاق: «لا یکلف الله نفسا الا ما آتاها: خداوند کسی را مکلف به کاری نمی‌کند مگر اینکه تکلیف را برای او بیان کرده باشد»؛ از منابع اصل برائت می‌باشد.[۱۲] همچنین، قاعده تعلق بار اثبات دلیل بر عهده مدعی، نه تنها یک قاعده کلی بلکه مفاد یک روایت نبوی نیز می‌باشد:«البینه علی المدعی و الیمین علی المدعی علیه».[۱۳]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. اصل برائت به عنوان یک اصل مهم در حقوق مطرح است.
  2. بار اثبات دعوا بر عهده مدعی یا خواهان است.
  3. در صورت عدم توانایی مدعی در اثبات ادعا، خوانده می‌تواند با سوگند برائت یابد.
  4. اصل برائت به مفهوم فرض بی‌گناهی یا عدم تعهد فرد است تا زمانی که خلاف آن ثابت شود.
  5. سوگند به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا در موارد عدم اثبات طرف مدعی استفاده می‌شود.
  6. این ماده تأکید بر مسئولیت مدعی در ارائه دلایل و مدارک معتبر دارد.

رویه های قضایی

انتقادات

به نظر می‌رسد در صورتی که خواهان نمی‌تواند صحت ادعای خود را ثابت نماید، دادرس مکلف است دعوای وی را رد نماید.[۱۴] در این ماده ظاهراً میان قسمت ابتدایی و انتهایی ماده تعارض وجود دارد و این پرسش مطرح می‌شود که چرا خوانده که اصل برائت با اوست باید قسم یاد کند، آیا تعیین نوعی تکلیف به عهده خوانده نیست؟ در پاسخ باید گفت در حقیقت این ماده بازتابی از حدیث نبوی البینه علی المدعی و الیمین علی المنکر و تابعی از قاعده بینه و یمین می‌باشد. بنابراین، وقتی خواهان موظف به ارائه دلایل می‌باشد و عاجز از ارائه می‌باشد و بر ادعای خود پافشاری می‌کند، خوانده با نفی ادعای خواهان موجبات اجرای اصل برائت را فراهم می‌کند. تکلیف سوگند مقرر در این ماده هنگامی برای خوانده ایجاد می‌شود که خواهان در اثر عجز از ارائه بینه، از خوانده درخواست سوگند کند.[۱۵]

مصادیق و نمونه ها

  1. شک در حرمت آب فشرده خرما پس از به جوش آمدن آن: در اینجا دلیلی بر حرمت نرسیده و عقل نیز حکم بر عدم حرمت دارد و شارب آن در خور کیفر نیست و اصل برائت جاری است.[۱۶]
  2. خواهان مدعی طلب ۲۰۰ دلاری است و خوانده مدعی مدیونیت ۱۰۰ دلاریست. در اینجا اصل برائت در مورد زیاده انکار شده جاری می‌شود و در صورت نبود دلیل دیگر، مدیون سوگند یاد کرده و به ۱۰۰ دلار مدیونیت محکوم شده و از ۱۰۰ دلار مورد ادعای خواهان برائت حاصل می‌کند.[۱۷]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ↑ منصور رحمدل. بار اثبات در امور کیفری. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3422692
  2. ↑ بهرام بهرامی. آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم). چاپ 11. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1951516
  3. ↑ آویشا اشرف الکتابی. مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3264272
  4. ↑ عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1642180
  5. ↑ عباس زراعت و حمیدرضا حاجی زاده. ادله اثبات دعوا. چاپ 2. قانون مدار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1227832
  6. ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم). چاپ -. مجمع علمی و فرهنگی مجد، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2510336
  7. ↑ ناصر کاتوزیان. مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی). چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1089152
  8. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4214584
  9. ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1249528
  10. ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 234916
  11. ↑ علیرضا یزدانیان. حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی مسئولیت مدنی). چاپ 1. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4807660
  12. ↑ عباس زراعت. آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی. چاپ 1. خط سوم، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3611784
  13. ↑ عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1638308
  14. ↑ آویشا اشرف الکتابی. مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3264272
  15. ↑ علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 471756
  16. ↑ بهرام بهرامی. آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم). چاپ 11. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1951516
  17. ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 234916
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۱۹۷_قانون_آیین_دادرسی_مدنی&oldid=440184»