ماده ۱۶۹ قانون مدنی

ماده ۱۶۹ قانون مدنی: منافعی که از مال پیدا شده حاصل می‌شود قبل از تملک، متعلق به صاحب آن است و بعد از تملک، مال پیداکننده است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

التقاط، در لغت یعنی برگرفتن، برچیدن و برداشتن. و در اصطلاح، به یافتن شیئی، بدون اینکه یابنده، قبلاً به دنبال آن باشد؛ التقاط گویند.

لقطه در لغت، یعنی برداشته شده. و در اصطلاح، برداشتن هر مالی غیر از حیوانات را، که تحت تصرف کسی نباشد؛ لقطه گویند. و به هر شیئ، انسان، و حیوانی که یافت گردد؛ لقطه گویند.

به مالی که توسط انسان یافت گردد؛ لقطه اشیا گویند.

به لقطه مال، لقطه اشیا گویند.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

منافع مال، ممکن است طبیعی، مصنوعی، و یا عهدی باشد. منافع طبیعی، به خودی خود، و بدون دخالت انسان، به دست می آید. منافع مصنوعی، درنتیجه عمل انسان حاصل می گردد. و منشأ منافع عهدی، قرارداد است.

مالکیت اعتباری، به سه شکل، قابل تصور است: مالکیت عین، مالکیت انتفاع، مالکیت منفعت.

مالک عین، نسبت به ثمرات و نتایج آن، مالکیت تبعی دارد.

مفاد این ماده، موافق قاعده ای است که متضمن مالکیت صاحب عین، نسبت به منافع حاصل از مال مزبور می باشد.

منافع لقطه، به تبع خود مال، لقطه محسوب می گردد.

سوابق فقهی

مالکیت منفعت معنایی ندارد؛ چون تملک معدوم محال است.

توابع عین، در احکام، تابع خود عین هستند.

درصورت مراجعه مالک، نمائات متصل لقطه، متعلق به او است؛ چه این منافع قبل از تعریف، و چه بعد از آن، و چه پیش از تملک توسط یابنده، و چه پس از آن پدید آمده باشند. اما نمائات منفصلی که پس از تملک ملتقط، به وجود آمده باشند؛ متعلق به خود او است.