ماده ۴۰۵ قانون مدنی

ماده ۴۰۵ قانون مدنی: اگر مشتری ثمن را حاضر کرد که بدهد و بایع از اخذ آن امتناع نمود خیار فسخ نخواهد داشت.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۴۰۲ قانون مدنی

• ماده ۴۰۴ قانون مدنی

توضیح واژگان

• «مشتری»، کسی است که تعهد یا تملکی را قبول می‌نماید.
• «ثمن»، مالی است که مشتری در مقابل تملک مبیع به تملیک فروشنده درمی آورد.
• «بایع»، کسی است که اراده خود را مبنی بر تملیک و تسلیم مبیع به مشتری، ابراز می‌کند.
• «خیار»، یعنی حق فسخ عقد و عدول از آن.
• «فسخ»، حقی است که شخص به موجب آن، می‌تواند از حق قانونی یا قراردادی خود، استفاده نموده و عقدی را برهم زند.

مطالعات تطبیقی

• در ماده ۱۳۴۵ قانون مدنی جدید فرانسه گفته شده است که اگر متعهد حاضر به ایفای تعهد باشد لیکن متعهدله بدون دلیل موجه از پذیرش آن امتناع نماید، متعهد می تواند با اخطار رسمی پذیرش ایفای تعهد خود را بخواهد که از این تاریخ دیگر خسارت تاخیر تادیه به موضوع مورد تعهد تعلق نخواهد گرفت.

فلسفه و مبانی نظری ماده

دلیل وضع ماده ۴۰۵ قانون مدنی، منتفی شدن علت جعل خیار، یعنی حمایت از فروشنده و ممانعت از ورود زیان به وی است. دلیل جعل خیار تأخیر ثمن، دفع ضرری است که برخلاف میل بایع، به وی وارد می‌گردد و نمی‌توان خریدار را در مقابل زیانی که بایع برای خویش به وجود آورده؛ مسئول دانست، و قانونگذار، با تصویب ماده ۴۰۵ قانون مدنی، از ایجاد حق فسخ توسط فروشنده، به نفع خود، در مواردی که مشکلی برای وفای به عهد توسط مشتری وجود ندارد؛ جلوگیری نموده‌ است.

نکات تفسیری دکترین ماده ۴۰۵ قانون مدنی

نمی‌توان خیار تأخیر ثمن را در رابطه با فروشنده ای که عدواناً، از قبض ثمن خودداری می‌نماید؛ جاری دانست.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۴۰۵ قانون مدنی

1. مشتری باید ثمن (مبلغ معامله) را آماده کرده و ارائه دهد.
2. اگر بایع (فروشنده) از دریافت ثمن خودداری کند، نمی‌تواند معامله را فسخ کند.
3. امتناع بایع از پذیرش ثمن موجب ایجاد حق فسخ برای او نمی‌شود.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره تاثیر اعلام آمادگی پرداخت وجه بر حق فسخ فروشنده (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۱۱۱۷)
• رای دادگاه درباره ایجاد حق فسخ مبایعه نامه به علت عدم پرداخت چک ثمن معامله (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۸۱۳)

مقالات مرتبط

• تعهد همکاری متعهدله در اجرای قرارداد