ماده ۴۳۳ قانون مدنی
ماده ۴۳۳ قانون مدنی: اگر در یک عقد، بایع متعدد باشد مشتری میتواند سهم یکی را رد و دیگری را با اخذ ارش قبول کند.
مواد مرتبط
نکات تفسیری دکترین ماده 433 قانون مدنی
تعدد بایع، موجب تعدد عقد میگردد؛ در نتیجه مشتری میتواند با حصول شرایطی، قرارداد را نسبت به هر یک از فروشندگان فسخ نماید.[۱] عمل به حکم این ماده، سبب تجزیه و ورود زیان به سایر فروشندگان نمیگردد؛ همانطور که پیش از عقد نیز، مالکیت آنان نسبت به مبیع، به نحو شرکت بوده؛ و با فسخ بیع، برخی از آنان، به وضعیتی شبیه وضعیت پیشین بازمیگردند،[۲] در واقع دلیل ممنوعیت تبعیض را، میتوان ممانعت از زیان فروشنده و احتراز از برهم خوردن تعادل نظام اقتصادی دانست، پس اگر عقدی که دارای فروشندگان متعدد است؛ نسبت به یکی از آنان فسخ گردد؛ چون در حصه او تبعیضی رخ نمیدهد؛ و ضرری را متحمل نمیشود؛ قانونگذار نیز مخالفتی در این باره ندارد.[۳]
در صورت تعدد فروشنده و مشتری، به شرط آنکه هر خریدار، در مقابل یک بایع قرار گیرد نیز، حکم این ماده اجرا میگردد.[۴]
گفتنی است قانونگذار در این ماده، تفاوتی بین مبیع واحد و متعدد، مفروز و متحد قائل نگردیدهاست.[۵]
مصادیق و نمونه ها
- شخصی، خانه ای را که متعلق به زید و عمرو و بکر بوده؛ از آنان خریدهاست؛ و پس از انعقاد بیع، متوجه گردیده که ملک مورد معامله معیوب میباشد، در این صورت میتواند عقد را، نسبت به زید فسخ نموده؛ و نسبت به دو بایع دیگر، بیع را نگاه داشته و ارش دریافت نماید.[۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 433 قانون مدنی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- امکان پاسخگویی متفاوت مشتری نسبت به فروشندگان متعدد در یک عقد
- امکان رد سهم یکی از بایعان توسط مشتری
- امکان قبول سهم یکی از بایعان با اخذ ارش توسط مشتری
- انعطافپذیری حقوقی نسبت به تعهدات ناشی از عقد با فروشندگان مختلف
- قدرت انتخاب مشتری در مواجهه با نقص در مال موضوع عقد
منابع
- ↑ جلال سلطان احمدی. تجزیه پذیری قرارداد (مطالعه تطبیقی در فقه، حقوق ایران، انگلیس و کنوانسیون بی بینالمللی کالا). چاپ 1. جنگل، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3245056
- ↑ مهدی شهیدی. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین (1) (بیع، معاوضه، اجاره، جعاله، قرض، صلح). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 254836
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد پنجم) (قواعد عمومی قراردادها، انحلال قرارداد، خیارات). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2921776
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 95620
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد اول). چاپ 3. گنج دانش، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 237144
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات بهطور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 529844