ماده ۱۰۸۴ قانون مدنی

ماده ۱۰۸۴ قانون مدنی: هرگاه مهر، عین معین باشد و معلوم گردد قبل از عقد معیوب بوده یا بعد از عقد و قبل از تسلیم معیوب یا تلف شود شوهر ضامن عیب و تلف است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۸۳ قانون مدنی
• ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی

توضیح واژگان

اصطلاح «مهر» که در ماده ۱۰۸۴ قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است، به معنای مالی است معین، که حین نکاح، بر ذمه زوج قرار می گیرد.

فلسفه و مبانی نظری

هرگاه مهر، عین معین باشد؛ و قبل از تسلیم، تلف شود؛ شوهر ضامن تلف است؛ زیرا برخلاف بیع، که در آن، تلف مبیع پیش از قبض، باعث سقوط تعهد می‌گردد؛ در نکاح، الزام به نتیجه، شوهر را متعهد به پرداخت مثل یا قیمت مهریه تلف شده می‌داند، در واقع تعهد زوج به پرداخت مهریه، تعهد به نتیجه بوده؛ و تا زمانی که وی، آن را تسلیم ننموده؛ در صورت تلف شدن، ضامن عیب و تلف است.

نکات تفسیری دکترین ماده 1084 قانون مدنی

ضمان تلف مهریه، در صورتی که عین معین باشد؛ ضمان ید است؛ نه ضمان معاوضه، زیرا معاوضه، در نکاح جایگاهی ندارد، هرچند، این دو نوع ضمان، شبیه به هم هستند.

هرگاه مهر، عین معین باشد و معلوم گردد قبل از عقد، معیوب بوده؛ یا بعد از عقد و قبل از تسلیم، معیوب گردد؛ زوجه، حق اعمال خیار فسخ نسبت به مهریه را داشته؛ که در این صورت، مستحق مهرالمثل خواهد بود، همچنین زن، می‌تواند مهریه معیوب را پذیرفته و ارش نیز دریافت دارد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1084 قانون مدنی

1. مهر باید عین معین باشد تا این ماده اعمال شود.
2. در صورت معیوب بودن مهر قبل از عقد، شوهر مسئول است.
3. اگر مهر پس از عقد و قبل از تسلیم معیوب شود، شوهر باز هم ضامن عیب است.
4. در صورت تلف شدن مهر پس از عقد و قبل از تسلیم، شوهر ضامن تلف است.
5. این ماده مسئولیت شوهر را در قبال عیوب و تلف مهر قبل از تسلیم بیان می‌کند.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/98/1303 مورخ 1398/09/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره ۷/۸۸/۱۰۲۰ مورخ ۱۴۰۰/۰۴/۱۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مستحق للغیر درآمدن مهریه