ماده ۱۳۲۴ قانون مدنی

ماده ۱۳۲۴ قانون مدنی: اماراتی که به نظر قاضی واگذار شده عبارت است از اوضاع و احوالی در خصوص مورد و در صورتی قابل استناد است که دعوا به شهادت شهود قابل اثبات باشد یا ادلهٔ دیگر را تکمیل کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۳۲۳ قانون مدنی
• ماده ۱۳۲۵ قانون مدنی
• ماده ۷۰ قانون ثبت اسناد و املاک

توضیح واژگان

مقصود از «ادله» در ماده ۱۳۲۴ قانون مدنی، دلایلی است که به موجب قانون، دعوای حقوقی یا کیفری را اثبات می‌نمایند. اقرار، شهادت، امارات و سوگند از جمله ادله اثبات دعوا می‌باشند.

مطالعات تطبیقی

• در خصوص امارات قضایی در ماده ۱۳۸۲ قانون مدنی جدید فرانسه گفته شده‌است که این امارات به تشخیص و نظر قاضی واگذار شده که وی نیز مکلف است تنها امارات قوی، دقیق و هماهنگ را بپذیرد.

نکات تفسیری دکترین ماده ۱۳۲۴ قانون مدنی

اماره قانونی، در مقابل اماره قضایی، تاب مقاومت ندارد، البته به عقیده برخی از حقوقدانان، اماره قضایی، نمی‌تواند جایگزین اماره قانونی گردد؛ زیرا اماره قانونی، استقرای قانونگذار بوده و قاضی حق ندارد با نادیده گرفتن نظر مقنن، به استقرای خود عمل کند، اما به نظر برخی دیگر، این دو اماره، از یک نوع نیستند تا بتوان قاضی را مکلف به تبعیت از استقرای قانونگذار دانست. اماره قضایی، دلالت بر عدم اعتبار اماره قانونی نداشته؛ و فقط وجود رابطه ای را که قانونگذار مفروض دانسته؛ در یک دعوای خاص جاری نمی‌داند.

امارات قضایی، نامحدود بوده و منحصر به تعداد معینی نیستند. در تشخیص اماره قضایی، استنباط قاضی از وقایع و نشانه‌های دعوا، ملاک است، و میزان اعتبار و ارزش امارات قضایی، به نظر قاضی بستگی داشته؛ و در واقع، اوست که باید اقناع شود.

امارات قضایی، مبتنی بر ظن موردی هستند نه نوعی، و ممکن است به تناسب دعوایی خاص و به‌طور موردی، مورد استناد قرار گیرند؛ هر چند فاقد جنبه غلبه و ظاهر باشند.

نکات توضیحی ماده ۱۳۲۴ قانون مدنی

اماره، به دو نوع قضایی و قانونی، قابل تقسیم است. اماره قضایی، موجد علم شخصی برای قاضی است.

به هنگام تعارض بین امارات قانونی و قضایی، اماره قضایی مقدم است؛ البته چنین نظری، عاری از مسامحه نبوده؛ بلکه مبنای اماره قانونی، غلبه و ظن نوعی است؛ و از همه مهمتر اینکه، به تصویب قانونگذار رسیده‌است، و در صورتی می‌توان اعتبار اماره قانونی را منتفی دانست که اماره قضایی، برای قاضی مفید علم و یقین باشد؛ لذا دیگر نمی‌توان علم او را اماره محسوب نمود؛ بلکه علم قاضی، دلیلی است متقن، که اماره قانونی، تاب مقاومت در برابر آن را ندارد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۳۲۴ قانون مدنی

1. امارات به اوضاع و احوال مربوط به موضوع وابسته است.
2. قابل استناد بودن امارات منوط به امکان اثبات دعوا با شهادت شهود است.
3. امارات می‌تواند برای تکمیل دیگر ادله استفاده شود.
4. تشخیص و اعتبارسنجی امارات بر عهده قاضی است.

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره شرط درخواست اعاده دادرسی به دلیل صدور آرای متعارض (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۱۵۹۴)
• رای دادگاه درباره اعتبار چک بدون تاریخ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۷۱)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث اجرایی نسبت به توقیف ملک به استناد مبایعه نامه عادی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۷۹۱)
• رای دادگاه درباره اصل حال بودن تعهدات (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۴۰۱۲۳۸)
• رای دادگاه درباره اثر اثبات جعلیت امضاء یکی از مسئولین چک بر مسئولیت سایرین (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۳۰۵)
• رای دادگاه درباره اثر اذن موجر به تغییر شغل مستأجر بر ملازمات تغییر شغل (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۹۶۰)
• رای دادگاه درباره اثر اعسار از پرداخت نفقه بر تحقق حق طلاق (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۱۴۵۰)
• رای دادگاه درباره اعلام رضایت محکوم له در مرحله تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۷۱۷)
• رای دادگاه درباره اثر اقرار یکی از طرفین قرارداد به خط زدن شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۱۵۴)
• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دلالت ظاهر روابط بر وجود رابطه زوجیت
• رای دادگاه درباره اثر توافق طرفین بر خسارت تأخیر تأدیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۶۱۳)
• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره موارد لزوم تجدید کارشناسی به علت انقضای مدت شش ماه از کارشناسی
• رای دادگاه درباره اثر دریافت اجاره بها بر تمدید قرارداد اجاره (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۳۹۶)

مقالات مرتبط

• بررسی فقهی ـ حقوقی حکم غیابی
• تجلی قرآن در مبسوط استاد جعفری لنگرودی
• مسئولیت مدنی تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان مواد خوراکی معیوب در حقوق ایران