ماده ۹۶۲ قانون مدنی

ماده ۹۶۲ قانون مدنی: تشخیص اهلیت هر کس برای معامله کردن بر حسب قانون دولت متبوع او خواهد بود مع‌ذلک اگر یک نفر تبعه خارجه در ایران عمل حقوقی انجام دهد در صورتی که مطابق قانون دولت متبوع خود برای انجام آن عمل واجد اهلیت نبوده یا اهلیت ناقصی داشته‌است آن شخص برای انجام آن عمل واجد اهلیت محسوب خواهد شد در صورتی که قطع نظر از تابعیت خارجی او، مطابق قانون ایران نیز بتوان او را برای انجام آن عمل دارای اهلیت تشخیص داد. حکم اخیر نسبت به اعمال حقوقی که مربوط به حقوق خانوادگی یا حقوق ارثی بوده یا مربوط به نقل و انتقال اموال غیرمنقول واقع در خارج ایران می‌باشد شامل نخواهد بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

به صلاحیت شخص برای دارا شدن و اجرای حق و تکلیف، «اهلیت» گفته می شود. به اهلیت دارا شدن حق، "اهلیت تمتع" و به اهلیت اجرای حق، نیز "اهلیت استیفاء" گفته می شود.

مطالعات تطبیقی

به نظر برخی حقوقدانان، این ماده، از حقوق فرانسه اقتباس شده‌است.

در کشورهایی که به صورت دولت متحده اداره می‌گردند؛ مسئله تعارض قوانین بسیار بروز می‌یابد؛ به همین دلیل، اصطلاح «تعارض قوانین» در آمریکا، بیشتر از اصطلاح «حقوق بین‌الملل خصوصی»، رواج دارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اراده اشخاص، به حکم قانون، نفوذ حقوقی می‌یابد؛ به همین دلیل، امضا کنندگان یک سند، نمی‌توانند با توافق هم، قانون حاکم بر اهلیتشان را تعیین نمایند.

قانون خارجی، از امور موضوعی محسوب گردیده؛ و اثبات آن، بر عهده طرفی است که در دادگاه، به آن استناد می‌نماید.

انتقادات

این ماده، تعریفی از «اعمال حقوقی» ارائه نداده‌است و همین مسئله، باعث خلط مصداق‌های آن با یکدیگر، توسط حقوقدانان شده‌است.

مقالات مرتبط

• تأملی در: مفهوم، مبانی و اقسام تعهد
• مقدمه‌ای بر مطالعه اصول حاکم بر صلاحیت کیفری در حقوق جزای بین‌الملل