ماده ۱۴۷ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۱۴۷ قانون مدنی: هر کس مال مباحی را با رعایت قوانین مربوط به آن حیازت کند مالک آن می‌شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

مقصود از «مال مباح» در ماده ۱۴۷ قانون مدنی، اموالی هستند که مالک خاصی ندارند و آحاد مردم می‌توانند آن را مطابق قوانین و مقررات، از طریق حیازت به مالکیت خویش درآورده یا از آن‌ها انتفاع ببرند.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده ۱۴۷ قانون مدنی

تملک اموال مباح، به وسیله احیای اراضی موات و حیازت سایر مباحات، امکان پذیر است، مگر در موارد منع قانونی.[۲][۳] در حیازت، علاوه بر تصرف، وجود قصد تملک نیز ضروری است،[۴] حیازت باید با اعمالی توام باشد که از نظر عرف، به دست آوردن محسوب گردیده و دلالت بر تملک نماید، به عنوان نمونه، هیچ‌گاه نمی‌توان نشانه گذاری روی یک درخت را حیازت محسوب نمود.[۵] حیازت مباحات، به عنوان یکی از موجبات تملک، ایقاع محسوب می‌گردد.[۶]

گفتنی است برخی از مباحات، قابل تملک نیستند؛ نظیر موقوفات و حق انتفاع.[۷]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۴۷ قانون مدنی

  1. حیازت به معنای تصرف و یا به دست آوردن مال است.
  2. مالکیت از طریق حیازت تنها بر اموال مباح امکان‌پذیر است.
  3. قوانین مربوط به حیازت باید رعایت شوند تا مالکیت معتبر باشد.
  4. اموال مباح به اموالی اطلاق می‌شود که مالک خاصی ندارند و به عموم مردم تعلق دارند.
  5. حیازت مال مباح به معنای پیش‌قدم بودن در تصرف آن است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

  • استفاده از آب قنات برای حمام شهر، در صورتی صحیح است که از گذشته، در کنار سایر متصرفین قنات مزبور، چنین حقی وجود داشته باشد.[۸]
  • حیازت مباحات، از اسباب تملک محسوب می‌گردد.[۹]
  • طی استفتایی از مراجع تقلید، چنین پاسخ داده شده است که: چوب و زغالی که مردم، از جنگل حیازت می‌نمایند به شرط رعایت مقررات دولت اسلامی، متعلق به خود آنان است.[۱۰]

رویه‌های قضایی

مصادیق و نمونه‌ها

  • حیازتِ درختان و گیاهانی که در زمین‌های بدون مالک خاص می‌رویند، هیزم و چوب جنگل، علوفه مراتع طبیعی و ... سبب تملک است.[۱۱]

پایان نامه و رساله‌های مرتبط

مقالات مرتبط

منابع

  1. مهراب داراب پور. حقوق مدنی (جلد دوم) (حقوق اموال و مالکیت تصرف و وقف). چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6658812
  2. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12564
  3. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 93436
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187764
  5. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12608
  6. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 231624
  7. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد اول). چاپ 3. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 237068
  8. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 38404
  9. آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. آیات الاحکام (حقوقی - کیفری). چاپ 1. مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1079092
  10. آیت اله سیدروح اله خمینی. ره توشه قضایی (بیش از یک هزار استفتاء قضایی از محضر حضرت امام خمینی (ره)). چاپ 1. قضا، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 35756
  11. سیدمصطفی محقق داماد. قواعد فقه بخش مدنی (جلد اول) (مالکیت و مسئولیت). چاپ 28. مرکز نشر علوم اسلامی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1699772