ماده ۹۳۲ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۹۳۲ قانون مدنی: در صورتی که اعمام امی و اعمام ابوینی یا ابی با هم باشند عم یا عمه امی اگر تنها باشند سدس ترکه به او تعلق می‌گیرد و اگر متعدد باشند ثلث ترکه و این ثلث را مابین خود بالسویه تقسیم می‌کنند و باقی ترکه به اعمام ابوینی یا ابی می‌رسد که در تقسیم، ذکور دو برابر اناث می‌برد.

توضیح واژگان

«عم» یعنی عموی متوفی.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

سهم عمو و عمه امی متوفی، یکسان است.[۲]

اگر متوفی، دارای یک عموی امی و اعمام و عمات ابوینی بوده باشد؛ در این صورت سدس ترکه به عموی امی رسیده؛ و مابقی نیز نصیب عموها و عمه‌های ابوینی گردیده؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، میان آنان تقسیم خواهدشد[۳]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

دلیل ارث بری به نسبت ذکور دو برابر اناث را، می‌توان در آیه ۲۳۰ سوره بقره «... تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ یُبَیِّنُهَا لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ» یافت.

سوابق فقهی

دایی‌های متوفی، حصه خواهر خود را، که مادر متوفی بوده؛ و عموهای او نیز، سهم برادرشان را که، همان پدر متوفی است؛ به ارث می‌برند.[۴]

اگر وراث متوفی، منحصر به یک عموی امی و یک عموی ابوینی باشد؛ در این صورت سدس ماترک، به عموی امی رسیده؛ و مابقی متعلق به عموی ابوینی خواهدبود که بین آنان، به قاعده ذکور دو برابر اناث، تقسیم می‌گردد.[۵][۶][۷]

در صورت جمع اعمام و عمات ابوینی با اعمام و عمات امی، ثلث ترکه، متعلق به عموها و عمه‌های امی بوده؛ و مابقی به عموها و عمه‌های ابوینی، اختصاص یافته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد.[۸][۹]

مصادیق و نمونه‌ها

  • اگر متوفی دارای یک عمو و عمه ابوینی و سه عموی ابی و یک عموی امی بوده؛ و کل ماترک او نیز، ۵۴۰ میلیون ریال باشد؛ در این صورت سدس ترکه که ۹۰ میلیون ریال است؛ متعلق به عموی امی بود؛ و مابقی ترکه به عمو و عمه ابوینی رسیده که به نسبت ذکور دو برابر اناث، ارث خواهند برد؛ که در واقع، به عموی ابوینی، ۳۰۰ میلیون ریال، و به عمه ابوینی، ۱۵۰ میلیون ریال ارث می‌رسد؛ و سه عموی ابی میت، از ارث محروم خواهند شد.[۱۰]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 336976
  2. ابوالقاسم گرجی. مبانی حقوق اسلامی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1085496
  3. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15800
  4. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383176
  5. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383196
  6. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55288
  7. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 366208
  8. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55288
  9. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 366208
  10. پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه). چاپ 3. گنج دانش، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 748312