ماده ۳۲۲ قانون مدنی

ماده ۳۲۲ قانون مدنی: ابرای ذمهٔ یکی از غاصبین نسبت به منافع زمان تصرف او موجب ابرای ذمهٔ دیگران از حصهٔ آن‌ها نخواهد بود لیکن اگر یکی از غاصبین را نسبت به منافع عین، ابراء کند حق رجوع به لاحقین نخواهد داشت.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۳۲۱ قانون مدنی
• ماده ۳۲۳ قانون مدنی
• ماده ۳۲۱ قانون مدنی

توضیح واژگان

«ذمه»، در لغت یعنی امان، ضمان، عهد، عهده و پیمان و در اصطلاح، به نفسی که عهدی را، عهده‌دار می‌گردد؛ ذمه گویند.

فلسفه و مبانی نظری

ابرای ذمهٔ یکی از غاصبین، نسبت به منافع زمان تصرف او، موجب ابرای ذمهٔ دیگران، از حصهٔ آن‌ها نخواهد بود؛ زیرا موضوع ابراء، عوض منافع زمان تصرف او بوده؛ و نمی‌تواند نسبت به سایرین، منشأ اثر باشد، مگر در موردی که مالک، ذمه یکی از غاصبین را، نسبت به منافع عین مغصوب، بری نماید که در این صورت به دلیل تضامنی بودن مسئولیت متصرفین، ضمان همه آنان منتفی خواهد بود. علت وضع این ماده و تفاوت آن با ماده پیشین، قابلیت تفکیک و جداسازی منافع است.

نکات تفسیری دکترین ماده 322 قانون مدنی

اگر مالک، منافع عین مغصوب را، به‌طور کامل به یکی از غاصبین منتقل نماید؛ در این صورت ذمه غاصب مزبور، به جهت تحقق مالکیت مافی الذمه بری گردیده؛ و وی حق مراجعه به سایر متصرفین را دارد.

نکات توضیحی ماده 322 قانون مدنی

برخلاف فرض ماده پیشین، در رابطه با منافع مال مغصوب، مالک دارای حق مستقل و جداگانه ای بوده؛ و می‌تواند هر یک از غاصبین را، نسبت به منافع زمان تصرف خود بری نماید؛ بدون اینکه حکم مسئله، نسبت به سایر آنان منشأ اثر باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 322 قانون مدنی

1. ابرای ذمهٔ یک غاصب به معنای بخشودگی او از مسئولیت منافع زمان تصرف خودش است.
2. ابرای ذمهٔ یک غاصب در خصوص منافع، باعث ابرای غاصبان دیگر از حصهٔ منافع تصرف خود نمی‌شود.
3. در صورت ابرای ذمهٔ یکی از غاصبین از منافع عین، حق رجوع به غاصبین بعدی سلب می‌شود.
4. اصطلاح "منافع زمان تصرف" به منافعی اشاره دارد که در طول مدت تصرف غیرقانونی توسط غاصب به دست آمده‌اند.
5. ابراء در این ماده به معنای بخشودگی یا معافیت از مسئولیت قانونی و مالی است.
6. "لاحقین" به غاصبانی اشاره دارد که پس از غاصب اول به تصرف ادامه داده‌اند.