ماده ۸ قانون مدنی

ماده ۸ قانون مدنی: اموال غیرمنقوله که اتباع خارجه در ایران بر طبق عهود، تملک کرده یا می‌کنند از هر جهت تابع قوانین ایران خواهد بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

منظور از «اموال غیرمنقوله» که در ماده ۸ قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته‌است، مالی است که حمل و نقل آن، بدون خرابی مال ممکن نبوده یا اینکه اصلاً قابل جابجایی نباشد.

مطالعات تطبیقی

• ماده ۳ قانون مدنی فرانسه، اموال غیرمنقول خارجیان را که در فرانسه واقع شده‌است، تابع قانون فرانسه دانسته‌است.
• علیرغم تمایل برخی کشورها نسبت به لغو محدودیت‌های مربوط به مالکیت بیگانگان نسبت به اموال غیرمنقول، در حقوق کشورهایی نظیر نیوزیلند و استرالیا، هنوز محدودیت‌هایی در این زمینه وجود دارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اصل بر این است که خارجیان نیز، همچون اتباع کشور محل اقامتشان، از حقوق یکسانی برخوردار باشند؛ که در رابطه با حقوق خصوصی معمولاً اینگونه است؛ مگر در بهره‌مندی از منافع عمومی که ممکن است محدودیت‌های وضع شده باشد. در خصوص اموال غیرمنقول، قوانین درون مرزی حاکم است. در معاهده‌هایی که تاکنون در رابطه با مالکیت اموال غیرمنقول، بین ایران و سایر دول، منعقد گردیده؛ محدودیت‌های قابل توجهی، برای تملک املاک و اراضی توسط بیگانگان در نظر گرفته شده‌است، تا آنجا که خارجیان، حق تملک زمین‌های زراعی را در ایران نداشته و از سایر اموال غیرمنقول فقط تا حد نیاز خود مالک شوند.

گفتنی است اتباع خارجه که برابر با مقررات ایران، مال غیرمنقولی را تملک نموده‌اند، حق ندارند مال مزبور را به نفع بیگانگان وصیت نمایند؛ مگر با رعایت شرایط مندرج در مقررات ایران، همچنین چنانچه شخصی مال غیرمنقول واقع در ایران را در کشور دیگری با سند عادی منتقل نماید؛ چون این انتقال، مطابق قانون محل وقوع ملک، باید به موجب سند رسمی صورت می‌گرفته؛ قابل استناد در ایران نیست؛ هرچند به موجب قانون کشور محل انتقال، فاقد اشکال باشد.

رویه‌های قضایی

• نظریه شماره ۷/۹۹/۴۷۲ مورخ ۱۳۹۹/۰۷/۰۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حق استملاک اموال غیرمنقول توسط اتباع خارجی

مقالات مرتبط

• بررسی استملاک اتباع بیگانه در حقوق ایران و فرانسه
• تأثیر قواعد حقوق بشر بر حقوق بین‌الملل خصوصی در پرتو آرای دادگاه اروپایی حقوق بشر