ماده ۵۳۰ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۵۳۰ قانون مدنی: هرگاه کسی به مدت عمر خود مالک منافع زمینی بوده و آن را به مزارعه داده باشد عقد مزارعه به فوت او منفسخ می‌شود.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 530 قانون مدنی

حکم انفساخ عقد موضوع این ماده، همانند مورد مشابه آن در اجاره، ناظر به آینده است.[۱]

لازم به ذکر است که «مالکیت منافع» و «حق انتفاع»، هر دو از حقوق عینی بوده؛ اما دو مفهوم جداگانه و مستقل به‌شمار می‌آیند.[۲] در خصوص این ماده، مزارع، باید مالک منفعت زمین باشد؛ بنابراین چنانچه شخصی، به اندازه عمر خویش، حق انتفاع از زمینی را دارا باشد؛ و آن را به مزارعه بدهد؛ و پیش از پایان مدت عقد مزبور وفات نماید؛ عقد باطل می‌گردد.[۳]

در رابطه با وقف‌هایی، که به صورت نسلی بعد از نسل دیگر منعقد می‌گردند؛ اگر نسل مقدم، جهت رعایت غبطه وقف، ملکی را به میزان مازاد بر عمر خود منتقل نماید؛ مانند موردی که به دلیل طبیعت زمین، امکان مزارعه در آن برای مدت کوتاه وجود ندارد، پس اگر موقوفٌ علیه، برای حفظ مصلحت موقوفٌ علیهم طبقات بعد از خود، مزارعه نماید؛ با فوت او نمی‌توان قائل به بطلان عقد مزبور گردید.[۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 530 قانون مدنی

  1. عقد مزارعه نوعی قرارداد کشاورزی است که در آن مالک زمین و زارع بر سر بهره‌برداری از زمین به توافق می‌رسند.
  2. مدت اعتبار حق مالکیت منافع در عقد مزارعه می‌تواند به مدت عمر یک شخص معین باشد.
  3. انفساخ عقد مزارعه به معنای پایان خودبه‌خودی و قهری قرارداد می‌باشد، به طوری که نیازی به اقدام قضایی یا توافق مجدد نیست.
  4. فوت مالک منافع، به عنوان یک شرط انفساخ، منجر به پایان خودکار قرارداد مزارعه می‌شود.
  5. با انفساخ مزارعه به واسطه فوت، زارع دیگر حقی نسبت به بهره‌برداری از زمین ندارد و باید آن را تخلیه کند.
  6. این ماده ناظر بر انفساخ به علت فوت کسی است که به مدت عمر خود مالک منافع بوده، و نه فوت زارع یا دیگر شرایط غیرقابل پیش‌بینی.
  7. حقوق مالکانه نسبت به منافع در صورت انفساخ به وراث یا صاحب‌حق اصلی بازمی‌گردد.

مقالات مرتبط

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 97200
  2. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 90976
  3. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …). چاپ 12. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 306424
  4. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد اول). چاپ 3. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 239416