ماده ۴۳۵ قانون مدنی

ماده ۴۳۵ قانون مدنی: خیار عیب بعد از علم به آن، فوری است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲ قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان

پیشینه

برخلاف حقوق ایران که قانونگذار، جهت اعمال خیار عیب، مهلتی را درنظرنگرفته است؛ به موجب کنوانسیون بین‌المللی بیع کالا، مشتری در مدت دو سال از انعقاد بیع، می‌تواند نسبت به تشخیص عیب مبیع، و صدور اخطاریه برای فروشنده اقدام نماید. و مهلت مقرر در کنوانسیون یادشده، جهت اعمال خیار عیب، دلالتی بر عدم فوریت این خیار، از منظر تدوین کنندگان آن معاهده ندارد.

به موجب ماده ۴۵۰ قانون مدنی، اگر مشتری، درصورت معیوب بودن کالا، در مدت مقرر، اخطار عیب را به بایع داده باشد؛ می‌تواند از اختیاراتی که مقنن برای او به رسمیت شناخته‌است؛ استفاده نماید.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درصورت معیوب بودن کالا، خریدار باید در کوتاه‌ترین مدت عرفی، نسبت به اعمال خیار عیب اقدام نماید؛ درغیراینصورت خیار او ساقط خواهد شد.

به نظر برخی از حقوقدانان، سقوط خیار عیب، به دلیل تأخیر در اعمال آن، دلالت بر زوال حق مطالبه آرش ندارد؛ مگراینکه صاحب خیار، حق اخذ آرش را نیز ساقط نموده باشد. و به نظر برخی دیگر، به دلالت ظاهر، سقوط خیار عیب، حاکی از زوال حق مطالبه آرش نیز خواهد بود.

عرف، ملاک تشخیص فوریت موضوع این ماده است.

علت وضع این ماده، جلوگیری از ضرر فروشنده، بر اثر تأخیر مشتری در اعمال خیار عیب است.

سوابق فقهی

سقوط خیار عیب، به دلیل تأخیر در اعمال آن، دلالت بر زوال حق مطالبه آرش ندارد

رویه‌های قضایی

قبه موجب دادنامه شماره ۷۸۲ صادر شده در سال ۱۳۷۲ شعبه ۳ دیوان عالی کشور، باتوجه به اینکه خریدار، پس از گذشت ۲۵ روز از تاریخ آگاهی از عیب مبیع، مبادرت به طرح دعوا نموده؛ و تأخیر مزبور در اعمال خیار، منافی با فوریت خیار عیب دارد؛ بنابراین حکم به زوال خیار وی صادر می‌گردد.