ماده ۶۲۰ قانون مدنی

ماده ۶۲۰ قانون مدنی: امین باید مال ودیعه را به همان حالی که موقع پس دادن موجود است مسترد دارد و نسبت به نواقصی که در آن حاصل شده و مربوط به عمل امین نباشد ضامن نیست.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

پیشینه

مفاد این ماده، با متن ماده ۱۹۳۳ قانون مدنی فرانسه، قابل مقایسه است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مفاد این ماده، دلالت بر محدود بودن مسئولیت امین دارد. ولی اگر امین، می‌توانسته از زیان‌های واردشده به مال مدعی، جلوگیری نماید؛ و از این کار خودداری نموده‌است؛ دراینصورت مسئول جبران خسارات مزبور است. ماده بعد، در راستای شرح مقصود مقنن در این ماده، تصویب گردیده‌است.

اگر مال ودعی، از زمان انعقاد عقد تا هنگام تحویل آن به مودع، از نظر وصف تغییر نموده؛ و درنتیجه بر قیمت آن افزوده گردد؛ به عنوان نمونه، گوسفند لاغری چاق شده؛ و پشم‌های آن پربار گردد؛ دراینصورت مستودع نمی‌تواند بابت اضافه قیمت، چیزی از مودع مطالبه نماید. همچنین، درموردی که عیب یا نقصی در مال ودعی پیش آمده؛ و منجر به کاهش ارزش آن شده باشد؛ دیگر ودیعه گذار، نمی‌تواند از مودع، تقاضای تفاوت قیمت نماید؛ زیرا خسارات مزبور، مستند به عمل مستودع نیست.

سوابق فقهی

اگر مال ودعی، بدون مداخله مستودع، ناقص شده؛ یا تغییر ماهیت دهد؛ دراینصورت وی مکلف است با مطالبه مودع، مال او را پس دهد. و نمی‌تواند به بهانه اینکه آن مال، حالت و وضعیت اولیه خود را از دست داده‌است؛ از تسلیم آن به مالکش خودداری نماید؛ زیرا با استناد به قاعده «المیسور لا یسقط بالمعسور»، تکلیف وی درمورد میسور، که همان عمل آسان‌تر است؛ ساقط نمی‌گردد. لکن ودیعه گیر را، از باب قاعده «عدم ضمان امین»، نمی‌توان مسئول کسر یا نقصی دانست؛ که مستند به عمل وی نبوده‌است.

مصادیق و نمونه‌ها

مستودع، مکلف است دانه‌های نفتالین را، که به مرور زمان، کوچکتر می‌شوند. یا داروهایی را که پس از انقضای تاریخ مصرف آنها، فاسد می‌شوند را، به همان کیفیتی که در زمان مطالبه مودع وجود دارد؛ به وی رد نماید.