ماده ۶۷۸ قانون مدنی

ماده ۶۷۸ قانون مدنی: وکالت به طرق ذیل مرتفع می‌شود:

1. به عزل موکل.
2. به استعفای وکیل.
3. به موت یا جنون وکیل یا موکل.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

استعفا: فسخ وکالت از سوی وکیل را استعفا نامند.

عزل: فسخ وکالت از سوی موکل را عزل گویند.

پیشینه

در حقوق انگلیس، وکالت یکی از قراردادهای جایز محسوب گردیده؛ و یکی از طرق زوال آن، عزل وکیل توسط موکل است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

وکالت، از عقود جایز بوده؛ و توسط هر یک از طرفین قابل انحلال است.

علت اینکه وکالت، با موت یا جنون یکی از طرفین منحل می‌گردد؛ این است که طرفین، به تبع عرف و عادت عمومی، نمی‌خواهند که موضوع وکالت، به‌طور کامل، امری مستقل از حیات و شعور آنان باشد. هرچند اراده طرفین، می‌تواند اذن را، به گونه ای مستقر نماید که با موت و جنون یکی از طرفین، زایل نگردد.

در عقود اذنی، باید اهلیت طرفین، بعد از انعقاد قرارداد نیز ادامه یابد. پس موت، جنون یا سفه هر یک از طرفین را، می‌توان موجب انحلال اینگونه عقود دانست.

سوابق فقهی

اگر یکی از شرایطی را که طرفین، جهت انعقاد وکالت، باید حائز آن باشند؛ پس از عقد از بین برود؛ بنابراحتیاط واجب وکالت منفسخ می‌گردد.

رویه‌های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره ۴۲۴۲ مورخه ۱۳۶۱/۸/۱۳ اداره حقوقی قوه قضاییه، اقدامات وکیل پس از مرگ موکل نافذ نبوده؛ و فضولی محسوب می‌گردد.

انتقادات

شایسته بود که قانونگذار، در بند ۳ این ماده، زوال شخصیت حقوقی شرکت‌ها و سازمان‌ها را نیز، در ردیف موت شخص حقیقی، موجب انفساخ وکالت می‌دانست.

مقالات مرتبط

• قرارداد انتقال حق فروش جایگزینی برای وکالت بلاعزل